رشد روزانه مبتلا به ویروس کووید-۱۹ درکشور/ ادامه روند افزایشی متوسط نرخ رشد روزانه فوتی در شهریور

به گزارش گروه آموزش خبرگزاری برنا، دکتر دهقانی در این خصوص گفت: به دلیل افزایش ۲۳ برابری جمعیت مبتلایان از ۱۸۵۹۵ نفر در فروردین ماه به ۴۲۵۴۸۱ نفر در آخر شهریور ماه این میزان متوسط رشد روزانه نسبتاً زیاد بوده و متأسفانه روند افزایشی گسترش بیماری در کشور بدون وقفه ادامه دارد. میزان متوسط نرخ رشد بیماری در کشور در شش ماه اول سال ۹۹ برابر با ۱.۷۳ درصد بوده است. از آنجا که میزان مبتلایان این بیماری در دنیا در فروردین ماه از ۲۴۵۰۱۹ نفر به ۳۱۴۷۶۲۰۶ نفر در آخر شهریور ماه یعنی ۱۳۰ برابر افزایش یافته است، میزان متوسط نرخ رشد دنیا در بازه زمانی ۶ ماهه فوق برابر با ۲.۶۹ درصد بوده است.

وی اظهار داشت: میزان متوسط نرخ بهبودی روزانه کشور از میزان ۷.۹۸ درصد در فروردین ماه به ۰.۵۵ درصد در شهریور کاهش یافته و نیز میزان متوسط نرخ فوتی کشور از میزان ۵.۱۵ درصد در فروردین به ۰.۶ درصد در شهریور کاهش یافته است. بررسی آمار نشان می‌دهد که علیرغم همه اینها، برخلاف سایر کشورها روند افزایشی میزان فوتی کشور روز به روز ادامه دارد و میزان متوسط نرخ فوتی روزانه کشور ۰.۶ درصد بوده که این میزان تقریباً برابر با متوسط نرخ فوتی روزانه کشورهای برزیل و روسیه است. جهت اطلاع میزان متوسط نرخ رشد فوتی برای کشورهای ایتالیا، انگلیس، فرانسه و آلمان کمتر از ۰.۰۹ درصد می‌باشد.

دکتر دهقانی افزود: نتایج و آمار در سامانه کووید -۱۹ به همراه تحلیل مربوط به ۱۳ کشور مشابه (کشورهایی که انتشار بیماری در آنها تقریباً به طور همزمان پدید آمد) در ۶ ماه اخیر برای کشورهای با جمعیت بیمار کمتر از ۵۰۰ هزار نفر در نمودار ۱ نشان داده شده است. این کشورها عبارتند از فرانسه، ایران، انگلیس، پاکستان، ترکیه، ایتالیا، آلمان، کانادا و چین بوده و همانطور که در نمودار مشاهده می‌شود، کشور ایران در طول ۶ ماه اخیر همواره دارای روند افزایشی با شیب نسبتاً ثابتی بوده و متأسفانه جمعیت مبتلای آن تا مرداد ماه از تمام کشورهای مشابه بیشتر بوده است. این روند فقط در کشور ترکیه با وضعیت مشابه و البته با شیب ملایم‌تری وجود داشته است. با مقایسه روند افزایش آمار انتشار بیماری در ایران با سایر کشورها مشاهده می‌شود که برای ایران تنها در فاصله روزهای ۳۰ الی ۶۰ شروع این بیماری (یعنی حداکثر تا اواخر اردیبهشت) شیب روند افزایشی رو به کاهش داشته و از روز هفتادم یعنی ده خرداد تا کنون با یک شیب زیاد نسبت به سایر کشورها در حال گسترش است. به‌عبارت دیگر، مدل انتشار بیماری در کشور به هیچ وجه با تفسیرهای گسترش موج اول، دوم و سوم ویروس سازگار نیست و این مدل تنها برای کشور ترکیه و البته با شیب ملایم‌تری صادق است.

سرپرست ISC در ادامه گفت: لازم به ذکر است که در مورد ایران علیرغم گذشت بیش از ۶ ماه ادامه یافتن، واگرا شدن افزایش مبتلایان واقعاً نگران کننده است. همانطور که ملاحظه می‌شود، این روند افزایشی حتی در مورد پاکستان کنترل شده و به سمت کاهشی و یا حداقل شیب بسیار کمتری نسبت به ایران می‌باشد.

وی افزود: همانطور که مشاهده می‌شود این روند برای سایر کشورها کاملاً متفاوت است. به طور خاص، کشور فرانسه، انگلیس، آلمان، ایتالیا، کانادا و پاکستان تا تیر یا مرداد روند کنترل شده‌ای داشته و به تدریج در مرداد و شهریور مجدداً روند افزایشی یافته‌اند. این موضع به طول کامل در متوسطگیری متحرک زمانی ده روزه، سی روزه کاملاً نشان داده خواهد شد.

سرپرست ISC در ادامه افزود: در نمودار شماره ۲، روند افزایش جمعیت مبتلایان برای کشورهای با جمعیت مبتلای بیش از ۷۰۰ هزار نشان داده شده است. این کشورها عبارتند از آمریکا، هند، برزیل، روسیه، پرو و کلمبیا هستند. همانطور که ملاحظه می‌شود، شیب افزایش جمعیت مبتلا برای کشور هند از مرداد ماه به طور قابل ملاحظه‌ای افزایش یافته و درصورتی که با همین ترتیب ادامه یابد بی تردید در مهر یا آبان جمعیت مبتلایان این کشور از آمریکا پیشی خواهد گرفت. ضمن اینکه میزان نرخ متوسط رشد روزانه آمریکا در شهریور ماه ۰.۶۴ درصد و در حال کنترل است.

بر اساس نمودار ۲، بجز روسیه سه کشور آمریکا، برزیل و هندوستان علیرغم کاهش رشد متوسط روزانه مبتلایان، روند و شیب انتشار بیماری افزایشی است. این امر بدلیل این است که هر چند کوچک شدن متوسط رشد روزانه مبتلایان برای همه کشورها عاملی مثبت است ولی برای کشورهای با جمعیت بیمار بالا، اثرگذاری بیشتری دارد. مثلاً برای کشور آمریکا با چهار میلیون مبتلا و رشد متوسط روزانه ۰.۶۴ درصد به معنای افزایش جمعیت مبتلایان متوسط روزانه ۲۵۶۰۰ نفر است در حالی که برای ایران با جمعیت مبتلای ۴۰۰ هزار نفر و همان رشد متوسط روزانه به معنای افزایش روزانه ۲۵۶۰ نفر خواهد بود.

نمودار شماره ۳، روند میزان جمعیت بهبودی در کشورهای مشابه با جمعیت مبتلای کمتر از ۵۰۰ هزار نفر را نشان می‌دهد. همانطور که ملاحظه می‌شود میزان روند بهبودی نیز مشابه روند افزایش بیماری با یک شیب نسبتاً افزایشی بوده و از این نظر از تمامی کشورهای مورد نظر وضعیت بهتری دارد. البته این حاکی از تلاش مستمر و جهادی حوزه بهداشت و سلامت کشور است. لازم به ذکر است کشور ترکیه نیز وضعیت مشابه و البته با شیب ملایم‌تری دارد. به نظر می‌رسد وضعیت افزایشی ایجاد شده در شهریور ماه در برخی از کشورها از جمله فرانسه، انگلیس، آلمان و … باید سبب افزایش تعداد بهبودی نیز باشد ولی احتمالاً این امر در آینده مشاهده خواهد شد.

نمودار شماره ۴، روند افزایش میزان فوتی در کشورهای مشابه با جمعیت مبتلای کمتر از ۵۰۰ هزار نفر را نشان می‌دهد. همانطور که ملاحظه می‌شود، هر چند کشورهای انگلیس، ایتالیا، فرانسه بیشترین میزان فوتی را در طول ۶ ماه داشته‌اند ولی میزان شیب تمام این کشورها و حتی سایر کشورها تقریباً صفر بوده و این به معنی عدم افزایش میزان نرخ رشد فوتی این کشورهاست. درحالی که برای کشور ایران روند افزایش بهبودی نیز مشابه روند افزایش بیماری و نیز روند بهبودی با یک شیب ثابت بوده و به طور مستمر در حال افزایش است و از این نظر از تمامی کشورهای مورد نظر وضعیت بدتری دارد. این وضعیت در خصوص روند میزان فوتی کشور واقعاً نگران کننده است.

دکتر دهقانی گفت: به منظور تجزیه و تحلیل آماری و دستیابی به نتایج بهتر با استفاده از اطلاعات مستخرج از سامانه کووید -۱۹ مربوط به ۱۳ کشور مشابه (کشورهایی که انتشار بیماری در آنها تقریباً به طور همزمان پدید آمد) در طول ۶ ماه گذشته آمار مربوطه در جدول ۱ نشان داده شده است. در این جدول میزان متوسط رشد روزانه بیماری در هر ماه و نیز متوسط رشد ۶ ماهه محاسبه و در آخرین ستون نوشته شده است. جهت اطلاع، نتایج مربوطه بر اساس رشد متوسط کشورها در شهریور ماه به ترتیب صعودی مرتب شده است. همانطور که ملاحظه می‌شود کشورهای فرانسه، اسپانیا و برزیل به ترتیب با ۲.۱۹ درصد، ۱.۶۳ درصد و ۰.۸۳ درصد بیشترین میزان نرخ متوسط رشد روزانه در شهریور را داشته‌اند.

نتایج فوق نشان می‌دهد میزان رشد متوسط بیماری در دنیا و برخی کشورها در طول ۶ ماه فوق روند کاهشی داشته است. به طور خاص، میزان رشد متوسط بیماری در کشورهای برزیل، آمریکا، ایران، روسیه و پاکستان هر ماه نسبت به قبل کاهش یافته که در نمودار ۵ نیز نشان داده شده است.

مطابق نمودار ۱، در برخی کشورها از جمله فرانسه، انگلیس، ایتالیا، آلمان و کانادا روند کاهش آمار مبتلایان بتدریج از روز ۶۰ ام (یعنی از خردادماه) کاملاً مشهود است و این امر نیز با محاسبه میزان متوسط رشد بیماری تأیید می‌شود. بر این اساس و مطابق با جدول ۱، میزان کاهش متوسط نرخ رشد روزانه این کشورها تا خرداد و یا تیرماه ادامه یافته و مجدداً در مرداد و شهریور افزایش یافته است. در میان این کشورها، فرانسه، اسپانیا و انگلیس وضعیت روند رشد متوسط آنها در شهریور به بیشترین میزان رسیده و در واقع به وضعیت چهار ماه قبل برگشته‌اند. این روند در نمودار ۶ نشان داده شده و افزایش تدریجی متوسط نرخ رشد روزانه در کشورهای فرانسه و اسپانیا از تیرماه به بعد کاملاً محسوس است.

در ادامه، جداول ۲ و ۳ میزان نرخ رشد متوسط روزانه بهبودی و نیز متوسط نرخ رشد فوتی ۱۳ کشور مشابه را در ۶ ماه اخیر نشان می‌دهد. میزان نرخ رشد متوسط در واقع متوسط‌گیری متحرک بر روی بازه‌های زمانی ماهانه بوده و در نتیجه اعداد بدست آمده قابل اعتماد بوده و با مقایسه این شاخص می‌توان به روند انتشار بیماری و نیز کنترل و مقابله با بیماری پی برد. همان طور که از جدول ۲ پیداست، میزان متوسط نرخ رشد روزانه بهبودی در دنیا از ۶.۸ درصد در فروردین ماه به ۱.۲۶ درصد در شهریور کاهش یافته است. برای کشور نیز میزان متوسط نرخ رشد بهبودی در فروردین ماه از ۷.۹۸ درصد به ۱.۸۵ درصد، در اردیبهشت به ۱.۶۵ درصد، در خرداد، تیر و مرداد به ۱.۳۴ درصد و نهایتاً در شهریور به ۰.۵۵ درصد کاهش یافته است. مقایسه میزان نرخ رشد متوسط روزانه مبتلا به بیماری در ۶ ماه گذشته (جدول ۱) نسبت به رشد متوسط روزانه بهبودی (جدول ۲) در ایران نشان می‌دهد که در طول مدت فوق همواره میزان رشد روزانه بهبودی بیش از رشد مبتلا بوده است. مثلاً در تیر ماه رشد متوسط روزانه مبتلا به بیماری برابر با ۱.۰۹ درصد است و رشد متوسط روزانه بهبودی ۱.۳۴ درصد است. این امر در نمودار ۷ نشان داده شده است.

دکتر دهقانی افزود: البته باید توجه داشت در خصوص متوسط نرخ رشد روزانه بهبودی علاوه بر اینکه تابعی از میزان رشد و انتشار بیماری، تابعی از مسائلی نظیر طول درمان استاندارد برای ترخیص بیمار، ظرفیت پذیرش بیمار و امکانات بهداشتی کشورها بوده و نمی‌توان انتظار داشت که متناسب با افزایش بیماران با همان نرخ میزان بهبودی افزایش یابد. با این حال این نقطه قوت میزان کوچک بودن متوسط رشد روزانه انتشار بیماری و بزرگ‌تر بودن متوسط رشد بهبودی نشانه کنترل و مقابله و سرکوب بیماری خواهد بود.

همان طور که از جدول ۳ پیداست، میزان متوسط رشد روزانه فوتی در دنیا از ۱۰.۱۹ درصد در فروردین به ۰.۹۱ درصد در تیر و نیز به ۰.۶۲ درصد در شهریور کاهش یافته است. برای کشور ایران نیز میزان متوسط نرخ رشد فوتی در فروردین ماه از ۵.۱۵ درصد به ۱.۱۱ درصد در اردیبهشت ماه و نیز به ۰.۹۷ درصد در خرداد ماه کاهش یافته ولی متأسفانه این میزان در تیرماه به ۱.۴ درصد افزایش، در مرداد ۱.۱۳ درصد و در شهریور به ۰.۶ درصد کاهش یافته است. نمودار ۷ میزان متوسط نرخ رشد بیماری، نرخ رشد بهبودی و نیز نرخ رشد فوتی را در ۶ ماه اول ۹۹ نشان می‌دهد. همانطور که ملاحظه می‌شود میزان متوسط نرخ رشد فوتی در ماه‌های تیر و مرداد از میزان نرخ رشد بهبودی بیشتر بوده و در شهریور نیز تقریباً برابر است. وقوع این پدیده یعنی بیشتر بودن میزان رشد متوسط روزانه فوتی نسبت به میزان رشد بهبودی و یا میزان رشد انتشار بیماری که در هیچ کشور دیگری وجود ندارد.

دهقانی گفت: بررسی‌ها نشان می‌دهد که میزان رشد متوسط فوتی در ۶ ماه اول سال در دنیا و همه کشورها روند کاهشی داشته است. با اینحال این روند برای برخی کشورها کاملاً مشهودتر است. به طور خاص رشد متوسط فوتی در فروردین ماه در کشورهای ترکیه (۲۵.۹۵ درصد)، آمریکا (۲۰ درصد)، آلمان (۱۸.۵۸ درصد)، کانادا (۱۸.۵۲ درصد)، انگلیس (۱۷.۹ درصد)، فرانسه (۱۵.۴۷ درصد)، اسپانیا (۱۲.۲۶ درصد) و ایتالیا (۷.۱۶ درصد) بوده است. در حالی که در شهریور ماه رشد متوسط روزانه فوتی همه این کشورها به زیر ۰.۴ درصد رسیده است.

وی افزود: در شهریور ماه میزان رشد متوسط روزانه فوتی ۱۳ کشور مورد نظر به ترتیب ترکیه با ۰.۷۲ درصد، برزیل با ۰.۶۲ درصد، روسیه با ۰.۶۱ درصد و ایران ۰.۶ درصد بالاترین میزان را داشته و سایر کشورها دارای میزان رشد متوسط فوتی روزانه زیر ۰.۵ درصد هستند. کشورهای آمریکا با ۰.۴۳ درصد، اسپانیا با ۰.۲ درصد، پاکستان با ۰.۱۱ درصد، فرانسه با ۰.۰۹ درصد، آلمان با ۰.۰۶ درصد، ایتالیا و انگلیس با ۰.۰۳ درصد و کشور چین صفر درصد بوده است. بر این اساس، میزان نرخ متوسط فوتی ایران در شهریور تقریباً برابر با کشورهای برزیل و روسیه بوده یعنی کشورهایی که بالاتر از یک میلیون، مبتلا می‌باشد.

در جدول ۴، لیست کامل کشورهای دنیا با مبتلایان بیش از ۲۰۰ هزار نفر در دو ماه اخیر یعنی مرداد و شهریور نشان داده شده است. همانطور که مشاهده می‌شود، در این لیست ۲۳ کشور وجود دارد. اگر این لیست که بر اساس آمار شهریورماه به ترتیب صعودی مرتب شده است در چهار دسته مختلف کشورهای بیش از یک میلیون نفر مبتلا (آمریکا، هندوستان، برزیل و روسیه)، کشورهای بین ۵۰۰ هزار الی یک میلیون نفر (پرو، کلمبیا، مکزیک، اسپانیا، آفریقای جنوبی و آرژانتین)، کشورهای ۵۰۰-۳۰۰ هزار نفر (فرانسه، شیلی، ایران، انگلیس، بنگلادش، عربستان، عراق، پاکستان و ترکیه) و کشورهای ۳۰۰-۲۰۰ هزار نفر (ایتالیا، فیلیپین، آلمان و اندونزی) دسته بندی شود، امکان مقایسه بهترکشورها با یکدیگر فرآهم خواهد شد.

سرپرست ISC گفت: در میان کشورهای دسته اول یعنی جمعیت بیمار بیش از یک میلیون نفر، هندوستان و روسیه با ۲.۰۴ درصد و ۰.۵۲ درصد به ترتیب بیشینه و کمینه متوسط رشد روزانه را در شهریور داشته‌اند. همچنین کشور هندوستان با ۲.۳۱ درصد و روسیه ۰.۵۹ درصد به ترتیب بیشترین و کمترین متوسط نرخ بهبودی و نیز کشورهای هندوستان با ۱.۵۱ درصد و آمریکا با ۰.۴۳ درصد دارای بیشترین و کمترین نرخ متوسط روزانه فوتی را در شهریور داشته‌اند.

وی افزود: در میان کشورهای دسته دوم یعنی جمعیت بیمار ۱۰۰۰-۵۰۰ هزار نفر، آرژانتین با ۲.۱۸ درصد و آفریقای جنوبی با ۰.۳ درصد بیشترین و کمترین نرخ رشد متوسط روزانه مبتلا در شهریور داشته‌اند. همچنین کشورهای آرژانتین با ۲.۲۷ درصد و اسپانیا با ۰.۲ درصد دارای بیشترین و کمترین نرخ رشد متوسط فوتی بوده‌اند. لازم به ذکر است که میزان نرخ متوسط فوتی روزانه اسپانیا در تیر ماه برابر با ۰.۰۲ بود که در مرداد به ۰.۰۵ درصد و در شهریور به ۰.۲ افزایش یافته است.

دهقانی گفت: در میان کشورهای دسته سوم یعنی جمعیت بیمار ۵۰۰-۳۰۰ هزار نفر، کشورهای فرانسه با ۲.۱۹ درصد و پاکستان با ۰.۱۶ درصد به ترتیب بیشترین و کمترین متوسط نرخ رشد مبتلایان را داشته و کشورهای عراق با ۱.۰۳ درصد و انگلیس با ۰.۰۳ درصد به ترتیب بیشترین و کمترین متوسط نرخ رشد فوتی روزانه را در شهریور داشته‌اند. کشور ایران تا پایان شهریور با جمعیت بیمار ۴۲۵۴۸۱ نفر در میان این دسته از کشورها با میزان متوسط نرخ رشد روزانه ۰.۵۹ درصد در شهریور ماه بعد از کشورهای فرانسه (با ۲.۱۹ درصد)، عراق (با ۱.۶۱ درصد)، انگلیس (با ۰.۶۸ درصد) و بنگالادش (با ۰.۶۲ درصد) قرار دارد.

از نظر متوسط نرخ رشد بهبودی، ایران در همین ماه با میزان ۰.۵۵ درصد بعد از کشورهای عراق (با ۱.۹۹ درصد) و بنگلادش (با ۱.۳۲ درصد) قرار دارد. از نظر میزان متوسط نرخ فوتی روزانه در شهریور، ایران با ۰.۶ درصد بعد از کشورهای عراق (با ۱.۰۳ درصد)، بنگلادش (با ۰.۸۳ درصد)، عربستان (با ۰.۷۵ درصد) و ترکیه (۰.۷۲ درصد) قرار دارد. به طور کلی کشور از نظر میزان متوسط نرخ فوتی روزانه هم ردیف کشورهای برزیل و روسیه می‌باشد. جهت اطلاع، میزان متوسط نرخ رشد فوتی برای کشورهای ایتالیا، انگلیس، فرانسه و آلمان کمتر از ۰.۰۹ درصد می‌باشد.

دهقانی در ادامه گفت: در میان کشورهای دسته چهارم یعنی جمعیت بیمار ۳۰۰-۲۰۰ هزار نفر، کشورهای اندونزی با ۱.۶۶ درصد و ایتالیا با ۰.۵ درصد به ترتیب بیشترین و کمترین متوسط نرخ رشد مبتلا در شهریور و کشورهای فیلیپین با ۱.۷۳ درصد و ایتالیا با ۰.۰۳ درصد به ترتیب دارای بیشترین و کمترین متوسط نرخ رشد روزانه فوتی در شهریور بوده‌اند.

همچنین، از میان کل کشورهای جهان با جمعیت بیمار بیش از ۲۰۰ هزار نفر، کشورهای فرانسه با ۲.۱۹ درصد و پاکستان با ۰.۱۶ درصد به ترتیب دارای بیشترین و کمترین متوسط نرخ رشد روزانه مبتلا بوده و نیز کشورهای آرژانتین با ۲.۲۷ درصد و انگلیس و ایتالیا با ۰.۰۳ درصد به ترتیب دارای بیشترین و کمترین متوسط نرخ رشد فوتی روزانه در تیرماه بوده‌اند.

پایگاه استنادی علوم جهان اسلام ( ISC )، جهت تسریع فرایند اطلاع رسانی در زمینه یافته‌های جدید علمی در مورد ویروس کووید -۱۹ و کمک به پژوهشگران، سیاست‌گذاران حوزه سلامت و عموم مردم و نیز پاسخ دهی مطلوب به همه گیری جهانی، سامانه نماگرکووید -۱۹ ( ISC COVID-19 Visualizer ) را از ابتدای بروز بیماری راه اندازی کرده است. اطلاعات این پایگاه شامل جدیدترین مقالات علمی تمام متن منتشر شده و پیش چاپ و نیز آمار مربوط به وضعیت انتشار بیماری بر اساس نقشه جهانی از وضعیت همه‌گیری بیماری کووید -۱۹ بوده و با جستجو در آن، تازه‌ترین آمار مبتلایان، مرگ و میر، درمان‌شدگان و همچنین نسبت‌های ابتلاء به جمعیت به تفکیک هر کشور و مقایسه بر اساس نمودار زمانی-مکانی قابل مشاهده است. آدرس وبگاه این سامانه https://maps.isc.gov.ir/covid19/)) بوده که از طریق وبگاه اصلی پایگاه استنادی علوم جهان اسلام ( ISC ) https://www.isc.gov.ir) ) در دسترس می‌باشد. این سامانه همچنین به درخواست سازمان همکاری‌های اقتصادی کشورهای عضو دی هشت (D8) برای بهره برداری کشورهای عضو، در فروردین ماه با حضور نمایندگان کشورهای عضو این سازمان به دعوت مرکز بهداشت و حمایت اجتماعی سازمان D8 (D8-HSP) و نیز مرکز بهداشت جهانی ( Chatham House ) لندن به صورت ویدئو کنفرانس رونمایی و در وبگاه آن سازمان به آدرس (http://developing8.org/) قرار گرفت.

در حال حاضر حدود ۱۸۰۰۹ مدرک از آخرین یافته‌های علمی در خصوص ویروس کووید -۱۹ در قالب مقاله تمام متن چاپ شده و پیش چاپ در این سامانه در دسترس محققان و پژوهشگران قرار دارد و البته این اطلاعات به طور روزانه به روز رسانی می‌شود. از این تعداد پژوهش، کشورهای آمریکا، چین و انگلیس به ترتیب با ۲۸۱۲، ۲۴۰۶ و ۱۲۲۴ مقاله بیشترین مشارکت علمی را در مقایسه با سایر کشورهای دنیا در این حوزه داشته‌اند. سایر کشورها از جمله ایتالیا (۱۱۷۹ مدرک)، فرانسه (۴۴۷ مدرک)، کانادا (۴۳۹ مدرک)، هند (۴۱۷ مدرک)، آلمان (۴۱۲ مدرک) و استرالیا (۳۳۵ مدرک) به ترتیب در جایگاه‌های چهارم الی نهم قرار دارند. ضمناً کشور ایران با ۲۸۳ مقاله جایگاه دهم دنیا را در پژوهش و تحقیق و یافته‌های جدید در خصوص ویروس کووید -۱۹ دارد.

در این سامانه همچنین مجموعه‌ای از دستورالعمل‌ها و پروتکل‌های صادر شده توسط سازمان‌های معتبر دنیا از جمله سازمان بهداشت جهانی ( WHO ) در حوزه بهداشت، سلامت و مقابله با شیوع بیماری کووید – ۱۹ قرار دارد که می‌تواند مورد استفاده عموم قرار گیرد.