دو دهه زمان برای سقوط از اوج
همدان از صدر جوانی به رتبه چهارم پیری کشور سقوط کرد
به گزارش خبرگزاری برنا از همدان، در سال ۱۳۸۳، همزمان با سفر رهبر معظم انقلاب به استان همدان؛ علی‌اصغر زبردست استاندار وقت، همدان را «جوان‌ترین استان کشور» معرفی کرد. عنوانی که در آن زمان نشان از پویایی جمعیتی، زایش بالا و نیروی کار جوان در همدان داشت. اما امروز طبق گزارش رسمی مرکز آمار ایران؛ همدان با ۸.۴ درصد جمعیت سالمند به عنوان چهارمین استان سالمند کشور در کنار استان تهران و پس از گیلان، مازندران و مرکزی معرفی شده است. چرخشی نگران‌کننده و تأمل‌برانگیز آن هم در کمتر از دو دهه!
علل این افول جمعیتی را باید در چند موضوع بررسی کرد:
کاهش نرخ باروری و فرزندآوری: همدان طی سال‌های اخیر با کاهش چشمگیر زاد و ولد مواجه شده است. عواملی مانند مشکلات اقتصادی، نبود شغل مناسب، افزایش سن ازدواج، تغییر سبک زندگی و دغدغه‌های معیشتی خانواده‌ها؛ باعث شده که بسیاری از زوج‌های همدانی حتی از داشتن یک فرزند هم صرف‌نظر کنند.
مهاجرت جوانان: کمبود فرصت‌های شغلی، فقدان زیرساخت‌های توسعه‌یافته و جذاب نبودن فضای عمومی استان برای زندگی، باعث مهاجرت مستمر جوانان همدانی به کلان‌شهرها شده است.
گرانی مسکن و اجار‌ه‌بهای مسکن: گرانی افسارگسیخته قیمت مسکن طی سال‌های اخیر در همدان و تاثیر آن بر اجاره‌بها، یکی از مهمترین عواملی است که جوانان را نسبت به ازدواج و تشکیل خانواده مردد کرده و امروز شاهد افزایش حاشیه‌نشینی و حتی مهاجرت معکوس مردم از شهر به روستاها هستیم که واقعا نگران کننده شده است!
اجرای ناقص قانون جوانی جمعیت: با وجود تصویب قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت، اجرای آن در عمل با موانع جدی روبه‌روست. بسیاری از بانک‌ها در پرداخت وام‌های مربوط به این قانون کوتاهی می‌کنند و حتی صدای استاندار همدان را هم درآوردند. مراحل دریافت این تسهیلات فرسایشی و پیچیده شده و بدون تعارف خانواده‌ها از رسیدن به مشوق‌ها ناامید شده‌اند.
تناقض میان سیاست تشویق و واقعیت بازار: از یک سو، فرزندآوری به شکل رسمی تبلیغ و تشویق می‌شود اما از سوی دیگر خانواده‌ها با قیمت‌های سرسام‌آور پوشک، شیرخشک، لباس نوزاد و سایر اقلام کودک مواجه‌اند. نتیجه آنکه بسیاری ترجیح می‌دهند فرزندی نیاورند تا زیر بار هزینه‌های طاقت‌فرسا نروند.
امروز، همدان دیگر آن استان جوانِ دهه هشتاد نیست. اگر مسئولان به جای تبلیغات مقطعی، برای اجرای دقیق و واقعی قوانین جمعیتی، بهبود وضعیت معیشتی خانواده‌ها و بازگشت امید به آینده تلاش نکنند، سالمندی جمعیت نه یک تهدید دور که یک بحران بالفعل خواهد بود!
انتهای پیام
حمید رضا جلیلی
نظر شما
پیشنهاد سردبیر
پرونده ویژه
