
به گزارش گروه خبر خبرگزاری برنا، به نقل از شفقنا، حجت الاسلام و المسلمین حمیدزاده در گفت وگو با شفقنا، درباره مهم ترین رسالت حوزه علمیه قم در شرایط فعلی جهان تشیع و ایران گفت: مهم ترین رسالت حوزه علمیه قم دین شناسی به معنای واقعی کلمه و آماده شدن برای شناساندن دین به معنای واقعی کلمه است که امروز متأسفانه چنین رسالتی در حوزه ها به شکل جامع وجود ندارد و اگر در بخش هایی از حوزه بعضی از علوم تدریس می شود یا تحقیقات و پژوهش هایی صورت می گیرد معمولاً ناقص و جوابگو نیست و به همین دلیل هم هست که امروز برخی تلاش می کنند بین علوم و دین به بهانه های مختلف فاصله بیندازند تا چهره علمی دین آشکار نگردد؛ بنابراین بزرگترین رسالت حوزه های علمیه تفقه در دین است.
حوزه علمیه در آنالیز کردن دین از زشتی های گفتاری و کرداری کاستی های جبران ناپذیری دارد
او ادامه داد: حوزه علمیه باید دین را از خرافه، توهم و زشتی های در گفتار و کردار و در واقع آنچه انسانیت انسان را به مخاطره می افکند و ارزش های وجودی انسان را به چالش می گیرد، صفا، روشنایی و نورانیت ببخشد، آیینه وجود انسان را آنچنان تابان و صیقلی کند که خدا در آن به جلوه بنشیند؛ اگر از این زاویه به حوزه های علمیه نگاه کنیم متاسفانه کمبود فراوان و کاستی های جبران ناپذیری می بینیم، هنوز بعد از قرآن مثلاً کتاب طهارت و سایر کتاب های فقهی که امروز اصلاً طالب، تقاضا و متقاضی ندارد، مثلاً پرداختن به بحث در حوزه آب کُر و آب غیر کُر یا آب مطلق یا مضاف، یا پرداختن به مسایلی در رابطه با قضاوت که امروز با معیارها و ملاک های حتی اسلامی نیز قابل انطباق نیست، مورد توجه حوزه است. همانطور که گفتم این مسایل دیگر تقاضایی آنچنانی ندارد چرا که حوادثی در جهان اتفاق می افتد که در کتاب های قضای اسلامی به آن پرداخته نشده است یا اگر پرداخته شده و قتلی واقع شده دیه آن چند شتر است که وقتی فقط به سراغ این قوانین یا مباحث فرعی فقهی می روید، نمی توانید جوابگوی بسیاری از رسش های مهم دیگر در عالم باشید.
فقها باید نونگرانه به مسایل فقهی بپردازند
حمیدزاده به روز رسانی فقه در حوزه علمیه را ضروری دانست و اظهار کرد: با توجه به شرایط موجود و نوع تقاضاها، فقه جدید لازم است و فقها باید نونگرانه به مسایل فقهی بپردازند و در واقع آن چنان که امروز تحول در کلام به وجود آمده و کلام جدید در دنیا پیدا شده باید فقه جوابگو هم پیدا شود گرچه برخی از مدرسین و آیات و مراجع بزرگوار به مستحدثات مسایل اهمیت می دهند، ولی بسیاری از مسایل مستحدثه هستند که از نگاه اهمیت صاحب نظران به دور است.
حوزه های علمیه باید روزنگر بلکه لحظه نگر در مسایل دینی باشند
او افزود: به فرض کتاب عروه را از ابتدا تا انتها نگاه کنید و ببینید که در رابطه با مسایل نجاست و طهارت چقدر بحث شده، اما در رابطه با مسایل حیاتی دیگر انسان هیچ بحثی نیامده یا به صورت جزئی آمده است بنابراین فقه ما احتیاج به بازنگری دارد و این وظیفه فقهای جهان و مجتهدین پژوهشگر است که نگاه خود را به فقه تغییر دهند، بسیاری از کتاب های فقهی امروز نه در بین مکلفین متقاضی دارد و نه به درد مکلفین می خورد بنابراین باید نگاه کنند و ببینند که گرفتاری های مسلمین کجا و از کجاها ناشی می شود و در نتیجه نگاه خود را متناسب با روز کنند، اینکه در حدیث آمده «العالِمُ بِزَمانِهِ لا تَهجُمُ عَلَیهِ اللَّوابِس؛ شبهات و نادانىها و نفهمىها به کسى که عالم به زمان خود است، هجوم نمىآورند» یعنی حوزه های علمیه باید روزنگر بلکه لحظه نگر در مسایل دینی باشند و دین را به تناسب نیازهای روز بشری تبیین کنند تا دین بتواند جایگاه خود را در جوامع انسانی مخصوصاً در جوامع علمی، تحقیقی و پژهشی حفظ کند، این مهم ترین رسالت حوزه های علمیه است.
فقاهت باید بازنگری شود
معنای تفقه در دین فقط آشنایی به اصول عملیه نیست
این خطیب و سخنران به وظیفه مرجعیت در اصلاح نقاط ضعف حوزه علمیه به خصوص در بخش فقه کارآمد و به روز اشاره و خاطرنشان کرد: یقیناً مرجعیت نیز از این قاعده مستثنی نیست وقتی ما فقه را لازم می بینیم که بازنگری شود پس فقاهت هم باید صرف عدالت، اعلمیت، برخورداری از صلاحیت های ظاهری بازنگری شود. زمانی در حوزه های علمیه صلاحیت های ظاهری اولویت داشتند، ولی امروز اعلمیت یک مرجع تنها به آشنایی با اصول فقه یا فقه چه به صورت متجزی و چه به صورت مطلق نیست بلکه امروز فقاهت حوزه وسیع تری از زندگی بشر را پوشش می دهد بنابراین وظیفه فقها این است که از نگاه محدود حوزوی فراتر بروند آن چنان که معنای تفقه در دین فقط آشنایی به اصول عملیه نیست بلکه دین شناسی به معنای واقعی کلمه است.
اگر فردی و جامعه ای دین شناس واقعی نباشد مورد استحمار قرار می گیرد
این استاد دانشگاه و حوزه تصریح کرد: اگر فردی و جامعه ای دین شناس واقعی نباشد مورد استحمار قرار می گیرد و به حق و حقوق و زندگی انسانی به صورت همه جانبه نمی رسد، فقه در دین آمده زندگی بشر را رنگ الهی ببخشد، اما وقتی فقیه متناسب با شرایط و زمان و مقتضیات مسایل را نبیند و فروعات فقهی را بررسی نکند آن زمان است که هم خود را فریب داده و هم مردم را به بیچارگی کشانده است، امروز وظیفه یک فقیه توانا و توانمند نه تنها جوابگویی به مسایل مستحدثه است بلکه وظیفه او ورود در سیاست و عدالت گستری و دفاع از حقوق مردم و ظلم ستیزی است.
او گفت: من در شگفت هستم که فقهای بزرگواری هستند که نسبت به مساله حجاب نهایت حساسیت را نشان می دهند، اما وقتی صحبت از اختلاس، کلاهبرداری، کلاهگذاری، سوء استفاده از مدیریت و موقعیت های سیاسی و اجتماعی به میان می آید چندان چیزی نمی شنویم و این تداعی می شود که انگار نه انگار که در صحنه فقاهت حضور دارند این در حالی است که وظیفه یک فقیه حضور همه جانبه در صحنه فقاهت است تا بتواند ابعاد زندگی مکلفین را پوشش دهد.
فردای دنیای اسلام و بشریت نیازمند حوزه ای است که درک موقعیت و زمان را داشته باشد
حمیدزاده در پاسخ به اینکه با توجه به شرایط موجود آینده حوزه علمیه قم را چطور ارزیابی می کنید؟ گفت: من معتقد هستم که اگر حوزه علمیه به جایگاه اصلی خود برگردد باید مساله تفقه در دین را به دقت دنبال کند، امروز صدا و سیما پر از خرافه است، منبرهایی که پخش می شود گاهی آبرو ریزی اهل بیت(ع) و اسلام است، گاهی از سخنرانی هایی که از دو انسان تحصیل کرده پخش می شود واقعا انسان احساس شرمندگی می کند. سوال من این است که به نظر آقایان آمریکا، بی بی سی و دیگر رسانه ها به دنبال چه چیزی هستند و از چه چیزهایی سوژه می گیرند؟ همین پرده آخر VOA اتمام حجت برای علما و حوزه های علمیه است، آقایان باید حواسشان را جمع کنند، روضه های دروغ نخوانند، نسبت های دروغ به اهل بیت(ع) ندهند، برداشت های نا صواب از دین نداشته باشند و در واقع سوژه به دست دشمن ندهند. در تمام رسانه های جمعی دنیا اگر دین در موردی به تمسخر گرفته می شود به دلیل مطلبی است که از یکی از حوزویان یا دانشگاهیان بی سواد گرفته اند بنابراین فردای دنیای اسلام و بشریت نیازمند حوزه و حوزه هایی است که بتواند درک موقعیت و زمان و شرایط زمان و مردم و پیشرفت عمومی جوامع بشری را داشته باشد و متناسب با مقتضیات با پیشرفت های علمی جوامع بشری همراه شود.