چرا تحریم ها نمی توانند بر نقش کلیدی ایران در منطقه تاثیر بگذارند؟

به گزارش گروه خبر خبرگزاری برنا،  شیرین هانتر پژوهشگر معروف روابط بین‌الملل در" میدل ایست آی" نوشت: یکی از اهداف اعلام شده تحریم های ایالات متحده علیه ایران،پایان دادن به نقش و نفوذ منطقه ای این کشور در خاورمیانه است. واشنگتن امیدوار است با تحریم مالی و بانکی و قطع جریان سرمایه ای، ایران را وادار به کاهش کمک ها به متحدان منطقه ای خود کند. 

به اعتقاد ایالات متحده این موضوع در نهایت متحدان ایران را وادار می کند از این کشور رویگردان شوند که به تبع تاثیر منطقه ای ایران را نیز از بین می برد.

 امریکا برای رسیدن به این منظور به قدرت مالی متحدان عرب خود در خلیج فارس متکی است که همسویی زیادی با سیاست های ایلات متحده در خصوص ایران نشان داده اند. 

عربستان سعودی با استفاده از کمک مالی به عراق تلاش کرده شاکله روابط ایران-عراق را تضعیف کند. گزارش ها حاکی از آن است که امارات متحده عربی نیز سعی دارد با ارائه کمک های مالی به بشار اسد، سوریه را از ایران دور کند. 

اما این استراتژی چقدر می تواند موثر و موفق باشد؟ برای قضاوت و تحلیل درست، باید ابتدا منابع تاثیرگذاری منطقه ای ایران بررسی گردد تا مشخص شود موضوعات مالی تا چه حد نقش آفرین هستند.

 بدیهی است که ابزار  مالی در همه جریانات منطقه ای نقش آفرین است. ایران نیز از این قاعده مستثنی نیست اما در خصوص کمک های مالی ایران به متحدان منطقه ای هیچ آماری در دست نیست.منابع امریکایی همواره تمایل داشته اند در این خصوص اغراق کنند و حتی رقم آن را به ده ها میلیارد برسانند. 

معمای دیگر این است که چه میزان از این کمک ها نقدی بوده است؟ در واقع می توان گفت بخش بسیار عمده کمک های ایران به متحدان منطقه‌ای خود  در قالب کمک های لجستیکی بوده است.

 اما عوامل دیگر از جمله وابستگی های ایدئولوژیک و مذهبی، شرایط منطقه ای و اشتباهات دیگر بازیگران نیز  از عمده شرایط افزایش نفوذ منطقه ای ایران محسوب می شوند.

 در عراق پیوندهای مذهبی و قومی به تاثیرگذاری ایران در این کشور کمک کرده است. بسیاری از عراقی ها اصالت ایرانی دارند. تاریخ آزار و اذیت شیعیان در گذشته، کمک ایران به آنها در زمان حکومت صدام حسین، واکنش خصمانه کشورهای عربی سنی به ظهور دولت اکثریت شیعه پس از حمله آمریکا در سال 2003 و کمک ایران در نابودی داعش باعث تقویت نفوذ تهران در عراق شده است. 

در لبنان تاریخ تبعیض آمیز علیه  شیعان و قرن ها رابطه بین شیعیان ایران و لبنان در این نفوذ نقش داشته است.در سوریه  نیزسیاست اشتباه غرب و اصرار به رفتن اسد، راه را برای گسترش نفوذ ایران باز کرد. 

منابع پولی-مالی تنها می تواند نقش آفرینی یک کشور را به شکل موقت سامان دهد اما افزون بر این پیوندهای قومی، مذهبی، تاریخ مشترک و اشتباهات دیگر بازیگران نیز می تواند حتی موثرتر از عامل اول باشد در نتیجه تحریم های اقتصادی نمی توانند نقش یک کشور را به عنوان یک بازیگر مهم در خاورمیانه از بین ببرند.