بومگردی ظرفیتی برای توسعه پایدار روستاهای استان/اقامتگاه‌های بوم‌گردی فرصتی برای اشتغال‌زایی روستایی در کهگیلویه و بویراحمد

به گزارش خبرگزاری برنا از استان کهگیلویه و بویراحمد؛توسعه شهرها در دهه‌های گذشته موجب تمرکز امکانات در شهرها شد و روستاها را از رونق گذشته خود انداخت. نگاهی به روند مهاجرت روستاییان به شهرها نشان می‌دهد که در طول دهه‌های اخیر جمعیت انبوه جوان و مولد روستاها روانه شهرها شدند.

دسترسی به امکاناتی که در شهرها متمرکز شد، در کنار اشتغالی که حالا در روستاها به علت برخی بحران های آب و مرتع در کشاورزی و دامداری به حداقل خود رسیده بود خیلی از روستاییان را بر آن داشت که خود را با هر وسیله ای به شهرها برسانند.

حضور پرشمار روستاییان به شهرها که عمدتا در حاشیه شهرها سکنی گزیدند خود موجب بسیاری از مشکلات ریز و درشت فرهنگی و اجتماعی و اقتصادی شد که هنوز بعد از چند دهه آثارش در جای جای کشور به چشم می خورد.

بعد از بردن امکانات به روستاها همچون آب، برق، گاز، تلفن، اینترنت، توسعه نظام بهداشتی و آموزشی، حالا بحث نداشتن درآمد پایدار مهم ترین مشکلی بود که خودنمایی می کرد. در این میان به نظر می رسد یکی از طرح های نسبتا موفقی که در سالهای گذشته در کشور مورد توجه قرار گرفته تا بلکه تا حدی اگرچه اندک مشکل اشتغال را در روستاها حل کند ایجاد و گسترش "اقامتگاه‌های بوم گردی" است.

اقامتگاه‌های بوم‌گردی در دل طبیعت زیبای روستاها می‌تواند کانونی برای فرار از خستگی‌های زندگی ماشینی در زیر آسمان پرستاره و به دور از آلایندگی‌های زیست محیطی و آرامشی رویایی برای گردشگران باشد.

اقامتگاه بوم‌گردی به معنای محل اقامت مسافر است که منطبق بر فرهنگ و جغرافیای آن منطقه و متناسب با معماری سنتی احداث و افزون بر طبیعت بکر مکانی برای آشنایی گردشگران با جاذبه‌های مردم شناسی مانند آداب و رسوم، غذاهای سالم، طبیعی، محلی و صنایع دستی اهالی منطقه است.

بوم گردی با ایجاد فرصت پیشرفت و توسعه اقتصادی می‌تواند به عنوان جایگزینی برای سایر منابع درآمدی ساکنان مناطق روستایی باشد و از رو آوردن اهالی به راه‌های دیگر کسب درآمد، مانند فروش زمین‌های کشاورزی و بهره برداری بی رویه از منابع طبیعی، جلوگیری کند.

براساس گزارش‌های اداره کل میراث فرهنگی،گردشگری و صنایع دستی کهگیلویه و بویراحمد سالانه حدود سه میلیون گردشگر داخلی و خارجی از این استان دیدن می‌کنند که روستاها مهمترین هدف گردشگری این خطه محسوب می‌شود.

توسعه اقامتگاه های بوم گردی راهکاری برای کوتاه بودن زمان اقامت گردشگران به عنوان مهمترین چالش این صنعت در کهگیلویه و بویراحمد است.

تنوع اقلیم و طبیعت بکر از ویژگی‌های کهگیلویه و بویراحمد است به عنوان مثال در یک نقطه دارای جاذبه‌های زمستانی مانند اسکی در منطقه کاکان بویراحمد باشد در مناطق گرمسیری گچساران، باشت، کهگیلویه و بهمئی دارای جاذبه‌های منحصربه‌فرد گردشگری این استان است که در صورت توسعه زیرساخت‌ها می‌تواند صنعت گردشگری این خطه را متحول کند.

تنوع آب و هوایی، وجود جاذبه‌های طبیعی متنوع، مناظر بدیع و چشم‌نواز در کنار تولیدات صنایع دستی، ویژگی‌های منحصربه‌فرد روستاهای کهگیلویه و بویراحمد است که در صورت بهره وری می‌تواند شرایط را برای توسعه اقتصادی این مناطق فراهم کند.

این استان با ۱۴ منطقه نمونه گردشگری و ۱۱ روستای هدف گردشگری، محل مناسبی برای روستاگردی و سرمایه‌گذاری در حوزه اقامتگاه‌های بوم‌گردی است.

بخش عمده‌ای از ۳۰۰ جاذبه گردشگری کهگیلویه و بویراحمد مجاور مناطق روستایی قرار دارد که برخی روستاهای هدف گردشگری از جمله تنگ تامرادی، کریک و مارین با استقبال چشمگیر گردشگران مواجه‌اند.

معاون گردشگری، اداره کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کهگیلویه و بویراحمد با اشاره به برخی روستاهای مستعد توسعه بومگردی در استان گفت: روستاهای زیادی در استان وجود دارد که با ایجاد بوم‌گردی می‌تواندنقش بسزایی در اشتغال زایی برای جوانان ایجاد کنند.

محمدحسین‌زاده با بیان اینکه روستای شاه بهرام یکی از روستاهای‌مستعدایجاد بومگردی در کهگیلویه و بویراحمد است،تصریح کرد: این روستا با وجود جنگل‌های پوشیده از درختان بلوط، بنه، کلخنگ، و انواع بادام، یک غار به طول ۲۰۰ متر و قرار گرفتن در مجاورت رودخانه از زیباترین جلوه‌های روستاگردی و مکانی برای سرمایه‌گذاری در زمینه احداث اقامتگاه بومگردی است.

وی روستای شوش در شهرستان باشت را از دیگر روستاهای مستعد ایجاد بومگردی در استان عنوان کرد و گفت: روستا سیاحتی شوش واقع در مجاورت پل تاریخی پریم در ورودی شهرستان باشت از محور استان فارس از دیگر مناطق گردشگری جنوب کهگیلویه و بویراحمد است.

معاون گردشگری،اداره کل میراث فرهنگی،گردشگری و صنایع دستی کهگیلویه و بویراحمد،اظهار کرد: وجود ساحل رودخانه، تلاقی معماری ۲ پل قدیم و جدید در حالی که گرداگرد این روستا را باغ‌های انبوه با پوشش گل و گیاه در برگرفته، جلوه کم نظیری از زیبایی‌های طبیعی و انسان ساز ایجاد شده است.

حسین زاده، روستا کلگه امیرشیخی را از دیگر روستاهای با ظرفیت ایجاد بومگردی بیان کرد وافزود: روستای کلگه امیر شیخی با پوشش درختان جنگلی بلوط، بنه، زالزالک و پوشش گیاهی فراوان در پا سه هزار متری خامی کوه خامی از چشم اندازهای بسیار زیبا و سرسبزی است که میزبان طبیعت گردان زیادی است.

وی گفت: روستای مارین در شمال شهرستان گچساران نیز به دلیل وجود بقعه متبرکه بی‌بی حمیده (س)، باغ میوه‌های رنگارنگ و بافت پلکانی روستا به بهشت گمشده جنوب ایران معروف شده و همه ساله در فصل بهار میزبان گردشگران از تمام نقاط کشور است.

حسین‌زاده عنوان کرد: بافت پلکانی واحدهای مسکونی که هر خانه بر خانه‌های پایین دست اشراف دارد یکی از جاذبه‌های تماشایی این روستاست یکی می تواند در زمینه ایجاد بومگردی بسیار مورد استقبال گردشکران داخلی و خارجی قرار گیرد.

وی به ظرفیت های ایجاد بومگردی در روستای کریک اشاره کرد و اظهار داشت: روستای کریک شهرستان دنا یکی از مهمترین روستاهای هدف گردشگری کهگیلویه و بویراحمد است که در ۳۵ کیلومتری یاسوج مرکز این استان واقع شده است.

حسین زاده بیان کرد: بافت کم‌نظیر پلکانی روستای کریک با سازه‌های گلی و مهندسی جذاب با قدمت دیرینه سبب شده تا سالانه گردشگران داخلی و خارجی زیادی روانه این روستای زیبا و دیدنی شوند.

معاون گردشگری، اداره کل میراث فرهنگی،گردشگری و صنایع دستی کهگیلویه و بویراحمد افزود: روستای ده شیخ شهرستان دنا از دیگر روستاهای کهگیلویه و بویراحمد است که کشف غاری منحصربه‌فرد در مجاورت آن موقعیت این روستا در ۵۵ کیلومتری یاسوج را به یک کانون بوم گردی جدید در جنوب کشور تبدیل کرده است.

 مدیر کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کهگیلویه و بویراحمد نیز در این باره گفت: تقویت و توسعه واحدهای بوم گردی روستایی در استان از مهمترین برنامه های کاری این اداره کل است.

مجید صفایی افزود:۱۳ میلیارد ریال اعتبار برای احداث سه اقامتگاه بومگردی در شهرستان های باشت و بویراحمد اختصاص یافته است.

صفایی اظهار کرد: برای هر یک از این اقامتگاه های بومگردی بین سه تا پنج میلیارد ریال تسهیلات اختصاص یافته و سرمایه گذاران برای دریافت تسهیلات بانکی از محل وام های روستایی عشایر به بانک های عامل معرفی شده اند.

صفایی ادامه داد: ۲ طرح از این اقامتگاه های بومگردی ها در شهرستان باشت و در محل روستاهای چم بلبل و ده بزرگ و یک واحد نیز در تنگ تامرادی بویراحمد اجرا می شود.

وی اظهار داشت: با توجه به اینکه اقامتگاه های بومگردی زودبازده هستند و در مدت زمان کمی به مرحله اشتغال و بهره برداری می رسند تعامل خوبی بین استانداری،دستگاه های اجرایی مرتبط با میراث فرهنگی برای ایجاد این مراکز گردشگری وجود دارد.

صفایی تاکید کرد:برای راه اندازی هر اقامتگاه بومگردی براساس طرح توجیهی چهار تا پنج میلیارد ریال تسهیلات ارزان قیمت بانکی پرداخت می شود.

وی عنوان کرد: گردشگران از محیط هایی مانند هتل و مهمانسراها خسته شده اند و با توجه به شرایط روستایی بودن کهگیلویه وبویراحمد از ساخت اقامتگاه های بومگردی در استان حمایت می شود.

مدیر کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کهگیلویه و بویراحمد در ادامه گفت:در سال های اخیر ۶ اقامتگاه بومگردی در روستاهای استان با پرداخت تسهیلات بانکی ارزان قیمت و مشارکت سرمایه گذاران ایجاد شده است و هم اکنون ۶ اقامتگاه دیگر در دست احداث است.

صفایی همچنین از برنامه ریزی برای شروع عملیات اجرایی ۲ مجتمع گردشگری در شهرستان های بویراحمد و  دنا خبر داد.

وی تاکید کرد : این طرح ها با سرمایه گذاری ۲۰۰میلیارد ریالی احداث می شود که از این میزان ۱۱۰ میلیارد ریال آن از طریق تسهیلات بانکی پیش بینی شده است.

صفایی در پایان گفت: با توجه به اهمیت بوم گردی در توسعه گردشگری دولت از سرمایه‌گذاری با پرداخت تسهیلات بانکی و اعطای مجوز از احداث این طرح ها حمایت می کند.

گردشگری فرصتی برای فروش سوغات محلی

خوراکی‌هایی مانند گردو، مویز، کشک، قره قروت، روغن حیوانی، عسل، گیاهان دارویی و خوراکی خشک شده مانند چویل، کرفس، قارچ کوهی، بیلهر، کنگر و کارده از مهمترین سوغاتی‌های کهگیلویه و بویراحمد است که عمدتاً در مناطق روستایی تولید می‌شود.

دست بافته‌ها و صنایع دستی مانند مهلو و میخک که به صورت دستبند، گردنبند، انگشتر، گلیم‌هایی که به صورت تابلو فرش تهیه می‌شود، سبدهایی که به صورت حصیری در اندازه‌های مختلف تهیه می‌شود از دیگر سوغاتی‌های است که سفر گردشگران را ماندگار می‌کند.

آواها و نواها

صدا دلنشین لالایی زنان روستایی و عشایری، نوای دلکش نی، اشعار شاد با نام یاریار، نواهای غمگین موسوم به غمنامه و اشعار جذابی که روستاییان در هنگام برداشت محصول همخوانی می‌کنند از جاذبه‌های مردم شناسی است که سفر به روستاهای کهگیلویه و بویراحمد را منحصر به فرد می‌کند.

کهگیلویه وبویراحمد با بیش از ۱۶ هزار کیلومتر مربع وسعت بین استان‌های فارس، بوشهر، چهارمحال و بختیاری، اصفهان و خوزستان واقع شده است.