مسیح کشاورز دبیر انجمن وارد کنندگان برنج در ارتباط با علت افزایش قیمت برنج خارجی به برنا گفت: قبل از اینکه ارز نیمایی به واردات برنج تخصیص یابد قیمت و میزان برنج وارداتی در بازار از ثبات برخودار بود. درگذشته به دلیل اینکه میزان ارز دولتی برای واردات مشخص بود ، وارد کننده میزان واردات را در نظر گرفته و با توجه به توان اقتصادیشان واردات برنج را انجام می داد.
کشاورز افزود: بعد از حذف ارز دولتی و تخصیص ارز نیمایی به برنج وارداتی با چالش روبرو شدیم و دامنه تغییرات از حدود 16 هزار تومان به 26 هزار تومان افزایش یافت. این جهش قیمت ارز موجب شد که وارد کننده امکان واردات نداشته باشند. چرا که واردات برنج با دامنه نوسانات عملا ریسک زیادی داشت. در حال حاضر برنج پاکستانی 24 تا 30 هزار تومان بر اساس ارز نیمایی تمام می شود و با این نرخ در برابر نرخ برنج ایرانی امکان رقابت ندارد. از این رو واردات برنج از صرفه افتاده است.
*با افزایش قیمت برنج خارجی در انتظار افزایش نرخ برنج داخلی باشیم
دبیر انجمن وارد کنند گان برنج تاکید کرد: با رویه فعلی طبقه متوسط و پایین جامعه دیگر توان خرید برنج نخواهد داشت. از این رو به دولت پیشنهاد دادیم ، واردات برنج از نوع لوکس وکیفی نباشد و برنج های پر محصول خارجی که 50 درصد نیز ارزان تر است در سبد واردات قرار گیرد تا برنج خارجی با نرخ زیر 20 هزارتومان به دست مصرف کننده برسد. اکنون در حال بحث کارشناسی بر روی واردات این نوع از برنج و تبادل نظر با دولت متمرکزیم.
وی در ارتباط سرنوشت برنج های رسوبی در گمرک که قرار بود با ارز 4200 تومانی ترخیص شده و به قیمت 18000 تومان در بازار توزیع گردد نیز گفت: اینگونه توزیع مناسب نبود. ورود این نوع از برنج باعث دو نرخی شدن برنج در بازار با دو نرخ دولتی و نیمایی می شد. از این رو با رئیس کل بانک مرکزی جلسه ای برقرار شد و ایشان دستور توقف توزیع برنج دولتی در بازار را صادر کردند و مصوب گردید این برنج درپادگان ها، بیمارستانها ، زندان ها و..مراکز از این دست توزیع گردد.
کشاورز در پایان گفت: در حال حاضر قیمت برنج خارجی و داخلی در فاصله کمی با یکدیگر قرار دارند. وارد کنندگان نیز علاقه دارند سهم واردات برنج به تولید داخل اختصاص یابد. وارد کنندگان سال های سال به عنوان ترمز با در برابر افزایش قیمت برنج داخلی می ایستادند اما از زمانی که واردات کند شد، برنج ایرانی نیز به شدت گران شده است. اگر این مورد ادامه یابد حتی طبقه متوسط جامعه که برنج ایرانی مصرف می کرد با افزایش قیمت برنج به کیلویی 40 الی 50 هزار تومان دیگر نخواهد توانست، مصرف کننده برنج ایرانی باشند. این افزایش قیمت به نفع تولیدکننده نیست.
*افزایش دلار تنها دلیل افزایش قیمت بنزین نیست
علی ابراهیمی کارشناس اقتصادی در گفت و گو با برنا در ارتباط با افزایش قیمت برنج گفت: همه دلایل به افزایش نرخ دلار باز نمی گردد. علت گرانی برنج به برخی هزینه های جانبی نیز بستگی دارد. سازمان غذا و دارو و سازمان استاندارد باید کیفیت برنج وارداتی را تهیه کنند. بر اساس تفاهم این دو سازمان اگر یکی از این سازمان ها کیفیت برنج را تائید کند کافی است ولی در عمل اینگونه نیست و هر کدام از این دو سازمان مشکوک با کیفیت برنج باشند بین دو تا سه هفته برنج در گمرک می ماند و هزینه قبض انبار بر دوش وارد کننده تحمیل خواهد بود. ضمن اینکه وارد کننده نیز انبار بنابر میزان واردات ندارد و طی چند مرحله برنج را از گمرک ترخیص می کنند و این مورد نیز باعث افزایش نرخ برنج می گردد.
ابراهیمی تاکید کرد: مشکل اصلی فقدان ساز و کار مالی با جهان است. وارد کننده برنج، گندم و... وارد می کنند و واردات هم به اسکله ایران هم میرسد اما به علت فقدان ساز و کار مالی با جهان، هزینه های تحمیل به قیمت واردات اضافه می شود.
سایر علل افزایش قیمت برنج از جمله هزینه حمل و نقل، کارگر و قیمت گونی است. قیمت گونی آراد از 600 تومان به5000 تومان افزایش یافته. حال گونی بزنج جنسی گرانبها تر ، دسته دار و زیپ دار است.
تمام این موراد موجب کاهش برنج از سبد کالای شهری و روستایی شده است. زمانیکه ارز 4200 تومان به برنج اختصاص می یافت برنج هندی کیلیویی 9 هزار تومان بود. اکنون با ارز نیمایی 2500 توانی برنج وارد می شود. هیمن افزایش قیمت برنج خارجی قطعا بر نرخ برنج داخلی اثر گذاشته که امروز برنج ایرانی بالای کیلیویی 30 هزار تومان است. مصرف برنج در ایران سه و نیم میلیون است که حدود 2 میلیون آن وارداتی است.
ابراهیمی در ارتباط با تلاش برای واردات برنج درجه 2 و 3 به جای برنج درجه یک خارجی گفت:. برنج هندی درجه یک سایز 8 تنی1050 دلار است اما برنج ترکیبی بین کیلیویی900 تا 950 دلار است که در مقیاس وزن نیز کم وزن تر است در نتیجه با واردات برنج کم مرغوب نمی توان قیمت برنج را در بازار کاهش داد.