عدم موفقیت در مهار دیابت

 به گزارش برنا؛ دیابت یک بیماری شایع و پرهزینه است که با مرگ‌ومیر و عوارض بالایی همراه است. شیوع دیابت در سال 2011، 366 میلیون نفر بوده است و برای سال 2030، 552 میلیون نفر برآورد شده است.

بیماران دیابتی در مقایسه با افراد هم‌سن خود 2 تا 4 بار بیشتر در اثر بیماری‌های قلبی یا سکته‌های مغزی می‌میرند.نگرانی عمده در رابطه با عوارض دیابت این است که بسیاری از این عوارض برگشت‌ناپذیرند. این عوارض درنتیجه اثرات مضر هیپرگلیسمی یا قند بالای خون ایجاد می‌شوند.

به بیان محققان، عوارض درازمدت دیابت به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند. دسته اول شامل بیماری‌های شرایین محیطی، سکته مغزی و بیماری عروق کرونر و دسته دوم شامل رتینوپاتی یا مشکل شبکیه چشم، نوروپاتی یا مشکلات عصبی و نفروپاتی یا مشکلات کلیوی هستند.

علاوه بر این‌ها، سایر عوارض دیابت شامل عوارض جنسی و پوستی، عفونت‌های دندانی و افسردگی هستند. یکی از اهداف اولیه درمان دیابت کاهش دادن سطح گلوکز خون است، زیرا به نظر می‌آید که بهبود یافتن کنترل قند خون موجب تأخیر در شروع و پیشرفت عوارض دسته اول یا دوم دیابت می‌گردد.

در این رابطه، تیمی پژوهشی از دانشگاه علوم پزشکی سمنان پژوهشی را انجام داده‌اند که در آن عوامل مؤثر بر کنترل ضعیف قند خون در بیماران دیابتی ایرانی مورد بررسی واقع شده‌اند.

در این مطالعه مقطعی، ۳۸۸ بیمار مبتلا به دیابت نوع دو مشارکت داشته‌اند که برای تعیین شاخص کنترل قند خون آن‌ها، از میانگین هموگلوبین گلیکوزیله استفاده شده است.

بر اساس نتایج این مطالعه، طول مدت دیابت و نوع درمان داروئی دیابت به عنوان عواملی شناخته شدند که باعث کنترل ضعیف قند خون در ایرانی‌ها می‌شوند.

ثریا دوست محمدیان، پژوهشگر بخش داخلی دانشگاه علوم پزشکی سمنان و همکارانش در این باره می گویند: «طبق یافته‌های ما، 74 درصد از بیماران مبتلا به دیابت نوع دو، کنترل ضعیفی بر قند خون خود داشتند. 44 درصد این بیماران، توده بدنی بالای 30 و 89 درصد نیز چاقی شکمی داشتند».

آن‌ها می‌افزایند: «بین کنترل ضعیف قند خون با جنسیت، نوع درمان و طول مدت دیابت رابطه معنی‌داری وجود دارد. بر این اساس، زنان، افراد تحت درمان با انسولین تزریقی و همچنین افراد با طول مدت دیابت کم‌تر از 5 سال، کنترل مطلوب‌تری بر قند خون خود اعمال کرده بودند».

با این حال طبق این یافته‌ها، مشخص نیست کنترل مطلوب قند خون در زنان واقعاً ناشی از مسئولیت‌پذیری و اهمیت دادن بیشتر به بیماری و ترس از وخامت بیشتر بیماری است یا این که درگیری‌های متعدد شغلی، مشکلات روزمره زندگی و بی‌اعتنایی نسبی به تندرستی و مراجعات نامنظم به کلینیک توسط مردان منجر به کنترل نامطلوب تر قند خون در آن‌ها می‌شود.

به اعتقاد دوست محمدیان و همکارانش، «در آینده قطعاً نیاز به مطالعات طولی آینده‌نگر جهت بررسی دقیق‌تر فاکتورهای مؤثر بر شاخص کنترل قند خون وجود دارد تا با شناسایی و اصلاح فاکتورهای قابل تغییر، به کنترل بهتر قند خون و پیشگیری از بسیاری از عوارض دیابت در بیماران ایرانی کمک کرد».

 گفتنی است این یافته‌ها را نشریه «کومش» متعلق به دانشگاه علوم پزشکی سمنان در قابل یک مقاله فنی و علمی پژوهشی منتشر نموده است.