برای جلوگیری از ناملایمات آینده باید ریل‌گذاری را عوض کرد

در این مراسم «محمد مخبر»، معاون اول رییس جمهوری، حکم انتصاب «مسعود میرکاظمی»، رئیس جدید سازمان برنامه و بودجه که توسط رییس جمهوری امضا شده بود را به وی اعطا کرد و با اهدای لوح تقدیر از خدمات «محمد باقر نوبخت» رئیس سابق سازمان یاد شده نیز قدردانی کرد.

مسعود میرکاظمی معاون رئیس جمهوری و رئیس سازمان برنامه و بودجه در این مراسم اظهار کرد: خداوند توفیق دهد تا بتوانیم با همکاری هم باری از دوش مردم عزیز برداریم، کار آسانی نیست، ولی باید این شرایط را پشت سر بگذاریم. مباحث را در چند بخش مطرح و نتیجه گیری می کنم. تشکر می کنم از تمام عزیزانی که زحمت کشیدند، میدانم در هر مقطعی درهر دولتی همه کارمی کنند، ممکن است نقدهایی هم باشد ولی این به معنای در نظر نگرفتن زحمات دوستان نیست.

وی خاطر نشان کرد: اگر برگردیم به بعد از پیروزی انقلاب شرایطی داشتیم که گاهی جنگ یا صلح یا در وضعیت تحریمها ضعیف بوده و گاهی تشدید تحریم قیمت نفت گاهی بالا و گاهی پایین بوده است، سلیقه های مختلف سیاسی حاکم بوده،‌ چه کارگزار، چه اصولگرا و چه اصلاح طلب، ولی آنچه که به عنوان شاخص های کلان اقتصادی مطرح می شود، بیشتر اوقات مطلوب نبوده است و شاید بتوان گفت مطلوب نبوده است. وقتی صحبت از  رشد اقتصادی شده ۸ درصد را درنظر می گرفتند و ۵/۳ درصد آن را از محل بهره وری درنظر گرفته می شدکه عملا تحقق پیدا نکرده است.

رییس سازمان برنامه ریزی و بودجه تاکید کرد: همه طی  این سالها دنبال تورم یک رقمی بودند ولی متأسفانه بسیاری از مواقع دچار تورم دو رقمی در کشور بودیم. نرخ بیکاری یک رقمی در برنامه قرار می دادند ولی محقق نمی شد  و عمدتا ما دو رقمی بودیم. این نشان می دهد که مشکلی وجود دارد ولی نباید این را گره بزنیم به تحریم،‌ بله تحریم تأثیر دارد و کسی رد نمی کند. ولی شرایطی بوده که تحریم جدی نبوده ولی ما همین مشکلات را داشتیم. جاهایی بوده نفت هم فروختیم ولی نابسامانی در شاخص های کلان در کشور را هم داشته ایم. باید آدرس های درست اقتصادی بدهیم تا بتوانیم مشکل را ریشه­یابی و شناسایی کنیم و برایش راه حل اساسی پیدا کنیم.

میرکاظمی تصریح کرد: فارغ از همه تجربه هایی که در کشور وجود دارد، اگر شاخص های بهره وری در ۴۰ سال گذشته را بررسی کنیم یا ثابت بوده و یا منفی، چرا باید اینطور باشد. حجم بالای سرمایه گذاری در کشورانجام شده، اما تولید موثری نداشته ایم. چرا امروز باید ۹۰ درصدواحدهای صنعتی در شهرک های صنعتی ما تعطیل باشند. به شما قول می دهم که خیلی از این واحدها اگر تحریم هم نبود، تعطیل بودند. در بعضی از جاها ۱۰ واحد نیاز به کالا داشتیم، ۱۰۰ واحد ظرفیت تولید ایجاد شده است، چرا باید اینگونه منابع را به هدر رود. آیا نیاز نیست در راهبردهای توسعه‌ای بازنگری کنیم که از هدر رفت منابع کشور جلوگیری شود.

رئیس سازمان برنامه و بودجه  گفت: در بهره وری سرمایه، کل و نیروی انسانی وضعیت خوبی نداشتیم. علیرغم خروجی های بالای در سطح دکترا و کارشناس ارشد در رشته های مختلف و رشد علمی ۱۱ برابری ولی متأسفانه در شاخص بهره وری نیروی انسانی،‌وضعیت خوبی نداشته ایم.

وی تاکید کرد: این نشان می­دهد باید دقیق تر و ظریف تر مسایل کشور رصد شود . علیرغم این که سرمایه ­گذاری سنگین در زیرساخت­ها شده، یعنی متوسط رشد اقتصادی کشور نامطلوب و تورم در ده سال گذشته عمدتا بالا بوده مانند چند سال گذشته، در طول ۴۰ سال  گذشته بجر چند سال معدود که مردم آسایش داشتند بقیه مواقع افزایش هزینه و تورم دو رقمی داشته­ایم.طی هشت سال گذشته متوسط خوراکی­هایی که بانک مرکزی اعلام می­کند حدود ۴۰۰ تا ۵۰۰ درصد است ، ۷۰۰ درصد در مسکن و همین طور ۸۰۰ درصد در خودرو رشد داشته ایم. آیا  این مسیری است که بتواند ادامه پیدا کند . بنظرم باید روی این­ها فکر کنیم. ریل را بایستی تغییر داد.

معاون رئیس جمهوری یادآور شد: امروز که ما داریم دولت را تحویل می گیریم، وضعیت مطلوب نیست. شاید بگویم بودجه امسال هم کسری دارد و می­خواهم به کسری های گذشته هم اشاره­ای کنم و فکری برایش بکنیم.خرداد سال ۱۳۹۲، ۱۰۴ هزار میلیارد تومان بدهی به سیستم بانکی داشتیم و خرداد ۱۴۰۰ در سایت بانک مرکزی گزیده های آمار اقتصادی بخش پولی- بانکی ۶۵۰ هزار میلیارد تومان بدهی به سیستم بانکی است که ۹۰ درصد آن مربوط به دولت است نه شرکت ها، در سازمان تأمین اجتماعی و صندوق ها را که بررسی کنیم طلب ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار میلیارد تومان از دولت دارند. است، وزارت نیرو بیش از ۵۰ هزار میلیارد تومان بدهی دارد که بخشی برای برق و بخش دیگر برای پیمانکاران و ... است. این وضعیتی است که داریم می رسیم به این نقطه که آیا میخواهیم این مسیر را ادامه دهیم.

میرکاظمی اظهار کرد: سال گذشته مبلغ ۵۶۰ هزار میلیارد تومان عملکرد مصارف کشور بوده که به یکباره امسال می شود  ۱۲۷۷ هزار میلیارد تومان؛ در شرایطی که تحریم هم شدیدتر شده است. این فرآیند نمی تواند ادامه پیدا کند، اگر سقف اول بودجه هم که درنظر گرفته شودمبلغ ۹۳۷ هزار میلیارد تومان هست آیا امکان تأمین پایدار برای آن وجود دارد؟

وی افزود: سال ۱۳۹۱ عملکرد هزینه جاری ۸۹ هزار بوده که امسال به ۹۰۰ هزار رسیده، آیا شرایط اقتصادی خوب بود؟ اقتصاد مقاومتی را رعایت کردیم؟ که این رشد ده برابر در برنامه قرار گرفته. من نمی خواهم نافی زحمات دوستان باشم، اما ادامه این مسیر به کجا می رسد؟

میرکاظمی در ادامه گفت: ۴ سال بگذرد بدهی های این دولت هم از هزار و اندی میلیارد تومان که سر رسید آن رسیده است ۱۰۰۰ تا ۵۰۰ میلیارد تومان افزوده و به دولت بعد برسد. باید بازنگری کنیم. من بودجه سال ۹۹ را بررسی کردم ۵۰ درصد از درآمدهای مالیات عمومی و ۳۰ درصد دارایی های مالی است . امسال پرداخت هایی که تا الان شده اگر سقف اول را در نظر بگیریم(همان ۹۳۷ هزار میلیارد تومان) است، واقعیت این است که چرا ما باید به این نقطه برسیم. عملکرد درآمدی ما ۲۲۵ هزار میلیارد تومان بوده، در صورتی که مصارف ما ۲۸۰ هزار میلیارد تومان است. ۵۴ تا ۵۵ هزار از تنخواه استفاده شده است. هشتاد و اندی هزار میلیارد از فروش دارایی بوده و معادل تقریبا ۲۸۰ هزار میلیارد تومان که پرداخت کردیم معادل ۱۴۰ هزار میلیارد ریال آن معادل پنجاه درصد منابع ناپایدار بوده که باید تا پایان سال را خداوند به خیر بگذراند.

به گفته وی، نقدینگی به استناد بانک مرکزی از خرداد ۹۲ که ۴۷۰ هزار میلیارد تومان بوده به ۳۷۰۰هزار میلیارد تومان تا پایان خرداد ۱۴۰۰رسیده است این روند ادامه پیدا کند. حجم نقدینگی به ۴۵۰۰ هزار میلیارد تومان خواهد رسید. چه توقعی از مردم داریم که تحمل کنند.

میرکاظمی گفت: ایران کشور ثروتمندی است،‌انصافا منابعی که ما در اختیار داریم در بسیاری از کشورها ندارند. در منابع نفت و گاز رتبه اول داریم، معادن، حوزه های کشاورزی که در منطقه استوایی قرار گرفته ایم، نیروی جوان و تحصلیکرده آماده کار داریم چرا باید شرایط اینگونه باشد. در ضریب جینی وضع خوبی نداریم، فاصله طبقاتی طی هشت سال گذشته بیشتر شده است، به این معنی که فقیر فقیرتر و دارا، داراتر شده است. آیا می توان این روند را ادامه داد.

     معاون رئیس جمهور توضیح داد :  من قصد این را ندارم اجر کسی را ضایع کنم در همه دولت ها این مسایل بوده، باید سراغ ام المسائل رفت. مسئله اصلی کشور کجاست؟ که ما علیرغم سرمایه گذاری هایی که شده چرا شاخص های کلان کشور بهبود پیدا نمی کند. آیا با این مشکل باید جلو برویم؟ تا کجا می توانیم ادامه دهیم؟ بحث های منطقی در سازمان برنامه که کارشناسان دلسوز دارد باید انجام شود. اگر بودجه به این ترتیب باشد یعنی این سازمان عریض و طویل و سایر عزیزانی که در استان ها فعالیت دارند می توانند با ۵۰ نفر  این کار را انجام دهند. اما این نیروی عظیم که قاعدتا باید از فرهیختگان کشور باشند، باید ریل را عوض کرد. این ریل درستی نیست. ما نیاز به یک سازمان انقلابی، مدبر و در تراز انقلاب اسلامی داریم تا بتوانیم جلوی ناملایمات که می تواند در آینده رخ دهد را بگیریم.

میرکاظمی عنوان کرد: امروز شاهدیم در سال ۱۴۰۰ با رشد ده برابری در هزینه جاری نسبت به عملکرد۹۱ روبرو هستیم . ۱۰ برابر در طول ۸ سال،‌ سال آینده چه کار باید انجام شود؟‌ تا کجا می توانیم ادامه دهیم . این بدهی هایی که پشت سر هم هست را باید چکار کرد؟ روسا می آیند و می روند نمی خواهیم جایی را متوقف کنیم باید یک انضباط ایجاد شود. برداشت های مکرر از صندوق توسعه ملی به چه معنایی است. از وزیر اقتصاد در مجلس سوال کردم چرا از صندوق مکرر برداشت می کنید. اوراق،‌ بدهی به بانک ها،  آیا امسال امکان استفاده از تنخواه وجود دارد؟

وی تصریح کرد: درخواستم از عزیزان این است که بپذیرند من به همه زحمات آن ها و سایر عزیزان و مدیران در دیگر دستگاه ها آگاه هستم. مدیران ما در حال مستهلک شدن هستند، اگر کارها نظام و سیستم پیدا کند و دارای انضباط شود،‌ این همه استهلاک در مدیران و کارشناسان به وجود نمی آید و  وضعیت مناسب خواهد شد.

رییس سازمان برنامه ریزی و بودجه یادآور شد: از همه فرهیختگان در این سازمان و دستگاه ها درخواست می کنم که در این زمینه راه حلی را پیدا کنند که ما به جز اصلاح مسیر حرکت راه حل دیگری نداریم.

میرکاظمی یادآور شد: در  ۴۲ سال گذشته سرمایه گذاری های سنگینی در زیرساخت ها شده، چرا تورم و بیکاری بیداد می کند؟ بله تحریم وجود دارد، ما بیش از ۴۰ سال است که با تحریم درگیر هستیم،‌ ما در دوران دفاع مقدس برای تأمین قطعات خودروهای نیروهای مسلح مشکل داشتیم،‌ جهان آن را در اختیار ما نمی گذاشت و در داخل نیز قدرت تولید نداشتیم، اما امروز قدرت تولید داریم،‌ نباید تحریم را بیش از اندازه بزرگ کنیم. ما امروز قدرت داریم، ما در گذشته برای ساختن یک سلاح کوچک نه توان، نه قدرت و نه توان علمی نداشتیم،  ولی امروز جزء چند کشور اول در نیروهای مسلح هستیم. ما تجهیزات نظامی داریم چطور در آنجا موفق شدیم،‌ در سایر بخش ها هم می توانیم موفق شویم.

وی گفت: امروز قدرت تولید داریم،‌ که در گذشته نداشتیم، ما کوچکترین ابزارها را نمی توانستیم بسازیم و جهان آن را در اختیار ما نمی گذاشت با یک لطایف الحیلی آن را تأمین می کردیم،‌ امیدوارم با درک دقیق شرایط و آشنایی کامل به پتانسیل ها و ظرفیت های کشور بخصوص نیروی انسانی بتوانیم مشکلات را بصورت دقیق شناسایی و راه حل آن را پیدا کنیم.

رئیس سازمان برنامه وبودجه :این سازمان علاوه بر اینکه باید بودجه را مدیریت کند باید مدیریت برای ریل گذاری کشور را هم انجام دهد. اگر بتوانیم این کارها را انجام دهیم یک سازمان موثر و موفق خواهیم شد.در گذشته دوستان زحمت کشیدند و تا جایی هم موفق بودند اما الان باید قوی­تر و با دقت بیشتر و با اراده قوی تر باید "اصحاب ما می توانیم" باشیم، در غیر این صورت نمی توانیم موفق باشیم.  مذاکره جای خودش را دارد،‌ امیدوارم که به نتیجه برسند و به نتیجه هم نرسند کشور ضعیف و فقیری نیستیم،‌ منابع فراوانی داریم،‌ نیروی انسانی و پتانسیل داریم،  باید فضا را ایجاد کنیم که این ها بتوانند نمو کنند.