در سالهای اخیر، شهرداری تهران با اتخاذ رویکردهای نوین در مدیریت شهری، گامهای مؤثری در جهت بهبود کیفیت زندگی شهروندان برداشته است. یکی از پروژههای برجسته که با استقبال عمومی مواجه شده، «جاده تندرستی» است، ابتکاری که با تمرکز بر ارتقاء سلامت عمومی، ترویج فعالیت بدنی و کاهش آلودگی شهری طراحی شده است.
به گزارش خبرنگار اجتماعی برنا، این گزارش به بررسی جزئیات این پروژه و تأثیرات آن بر ساختار اجتماعی و اقتصادی تهران میپردازد.
چرا جاده تندرستی؟
جاده تندرستی در راستای تشویق شهروندان به فعالیتهای بدنی طراحی شده است. این پروژه شامل مسیرهای پیادهروی و دوچرخهسواری در مناطق مختلف تهران بوده که با استانداردهای روز دنیا همخوانی دارد.
از اهداف اصلی احداث پروژه جاده تندرستی در پایتخت میتوان به ترویج فعالیت بدنی مانند ایجاد فضایی امن و مناسب برای پیادهروی و دوچرخهسواری، بهبود سلامت عمومی، ارتقاء تعاملات اجتماعی، کاهش آلودگی شهری اشاره کرد.
ویژگیهای جاده تندرستی
از ویژگیهای جاده تندرستی مسیرهای تفکیک شده برای پیادهروی و دوچرخهسواری، امکانات استراحت شامل نیمکتها و ایستگاههای آبخوری، نورپردازی مناسب برای استفاده در شب و تابلوهای اطلاعرسانی در خصوص مسافت، نکات ایمنی و زمان فعالیت افراد در این مسیر خواهد بود.
یکی از نکات مثبت جادههای تندرستی در پایتخت اتصال این مسیرها به سایر زیرساختها است که موجبات ارتباط آن با دیگر پروژههای زیرساختی تهران را فراهم میکند. پل تندرستی در بزرگراه همت که بهزودی به بهرهبرداری میرسد،بخشی از مسیرهای پیادهروی و دوچرخهسواری تهران را به یکدیگر متصل میکند. همچنین اتصال برج میلاد به بوستان آرزو که ارتباط میان دو نقطه مهم گردشگری تهران را فراهم کرده و از نظر ترافیکی نیز تأثیرات مثبتی به همراه خواهد داشت.
چالشهای اجرای پروژه جاده تندرستی
مانند هر پروژه زیرساختی دیگر، اجرای جاده تندرستی نیز با چالشهایی از جمله محدودیت بودجه، موانع اداری، آلودگی زیستمحیطی و ... همراه بوده اما این چالشها مانع از احداث و ساخت جاده تندرستی در پایتخت و حتی دیگر شهرها در سراسر دنیا نشده است.
تجربیات مشابه در سراسر دنیا
پروژه جاده تندرستی تهران در مقایسه با سایر پروژههای زیرساختی انسانمحور در دنیا، گامی مهم در جهت توسعه پایدار شهری محسوب میشود. بسیاری از شهرهای پیشرفته جهان، از پروژههای مشابه برای بهبود کیفیت زندگی شهروندان استفاده کردهاند. برای مثال میتوان به پارک High Line در نیویورک اشاره کرد که یکی از نمونههای موفق بازسازی فضاهای شهری است.
این پروژه بر روی یک خط آهن قدیمی ساخته شده و به یک مسیر سبز و عمومی برای پیادهروی و فعالیتهای اجتماعی تبدیل شده است. این پارک شامل فضای سبز، نیمکتها، و مسیرهای پیادهروی است که سالانه میلیونها بازدیدکننده را جذب میکند.
کارشناسان معتقدند این پروژه توانسته است ارزش املاک اطراف را افزایش دهد و بهبود کیفیت هوا و فضای اجتماعی شهر را تقویت کند. به گفته رابرت هاموند، یکی از بنیانگذاران پروژه، «بازسازی فضاهای متروکه شهری میتواند شهرها را زندهتر و جذابتر کند.»
شبکه دوچرخهسواری کپنهاگ، دانمارک
شبکه دوچرخهسواری کپنهاگ که شهر را به یکی از پایدارترین شهرهای جهان تبدیل کرده است نمونه دیگری از جادههای تندرستی در دنیاست. این پروژهها نشان میدهند که سرمایهگذاری در چنین طرحهایی میتواند تأثیرات عمیقی بر کیفیت زندگی شهری داشته باشد. البته گفتنی است که کپنهاگ به عنوان یکی از پیشرفتهترین شهرهای جهان در زمینه حملونقل پایدار، شبکهای گسترده از مسیرهای دوچرخهسواری دارد.
بیش از ۴۰۰ کیلومتر مسیر دوچرخهسواری که شهروندان را به استفاده از دوچرخه به جای خودرو تشویق میکند که به گفته یورن گِرینستد، مشاور شهری در کپنهاگ، «ایجاد مسیرهای امن و گسترده برای دوچرخهسواری، نه تنها کیفیت زندگی شهری را افزایش میدهد، بلکه به کاهش انتشار کربن و تراکم ترافیک نیز کمک میکند.»
پارکهای شهری در سنگاپور
سنگاپور با پروژههایی مانند «پارکهای خطی» توانسته است به یکی از سبزترین شهرهای جهان تبدیل شود. این پارکها، مسیرهایی پیوسته برای پیادهروی و دوچرخه سواری هستند که مناطق مختلف شهر را به هم متصل میکنند که با استفاده از سیستمهای هوشمند و طراحی پایدار، شامل مسیرهای سبز و ایستگاههای استراحت هستند. به گفته تانیا لیو، کارشناس محیطزیست در سنگاپور، «پارکهای خطی در سنگاپور نمونهای از پیوند فضای سبز با زیرساختهای شهری هستند که سلامت فیزیکی و روانی شهروندان را بهبود میبخشند.»
نظرات کارشناسان ایرانی درباره جاده تندرستی تهران
جاده تندرستی تهران بهعنوان یکی از پروژههای نوین شهری، نه تنها در ارتقای زیرساختهای شهری نقش دارد، بلکه بازتابدهنده اهداف بلندمدت شهرداری در حوزه سلامت، تعاملات اجتماعی، محیط زیست و اقتصاد است. این پروژه توانسته توجه متخصصان حوزههای مختلف را به خود جلب کند، به طوریکه از دیدگاههای گوناگون، بهعنوان یکی از گامهای اساسی برای تبدیل تهران به شهری انسانمحور و پایدار مورد تحسین قرار گرفته است.
علی منصوری، متخصص سلامت عمومی و استاد دانشگاه علوم پزشکی، بر اهمیت جاده تندرستی تهران از منظر سلامت تأکید میکند و میگوید: این پروژه میتواند گامی اساسی در کاهش شیوع بیماریهای غیرواگیر از جمله دیابت و بیماریهای قلبی باشد. مسیرهای پیادهروی و دوچرخهسواری نه تنها به سلامت جسمی، بلکه به تقویت سلامت روانی و تعاملات اجتماعی نیز کمک میکنند.
سارا کیانی، پژوهشگر حوزه شهرسازی، درباره تقویت تعاملات اجتماعی با احداث پروژههای جاده تندرستی اظهار میکند: جاده تندرستی تهران میتواند به عنوان بستری برای تعاملات اجتماعی و گردهماییهای خانوادگی عمل کند. چنین پروژههایی نه تنها به بهبود زیرساختهای شهری کمک میکنند، بلکه حس تعلق شهروندان به شهرشان را تقویت میکنند.
محمدرضا حسینی، استاد محیط زیست، بر جنبههای زیست محیطی این پروژه تأکید میکند: توسعه جاده تندرستی به کاهش آلودگی هوا و آلودگیهای صوتی کمک شایانی میکند. در عین حال، استفاده از فضاهای سبز در طراحی این جادهها میتواند دمای شهر را نیز تعدیل کند و به ایجاد یک شهر پایدارتر منجر شود.
هادی افتخاری، مشاور امور شهری، معتقد است که این پروژه میتواند ارزش اقتصادی نیز داشته باشد: افزایش فضاهای پیادهروی و مسیرهای دوچرخهسواری میتواند تقاضا برای املاک اطراف این جادهها را بالا ببرد. از سوی دیگر، گسترش فعالیتهای ورزشی و تفریحی در این مسیرها میتواند به رونق کسبوکارهای محلی نیز کمک کند.
همکاری شهرداری با سایر نهادها کمک کننده است
البته برای موفقیت کامل جاده تندرستی، همکاری بین شهرداری و نهادهای مرتبط ضروری است تا اطلاعرسانی دقیق درباره مزایا و امکانات جاده تندرستی به شهروندان ارائه شود. همچنین ارتقاء زیرساختهای حملونقل عمومی در نزدیکی این مسیرها دسترسی به آنها سهولت میبخشد. تسریع در تکمیل پروژههای مرتبط مانند پلهای تندرستی و مسیرهای دوچرخهسواری نیز میتواند به اقبال عمومی مردم به این پروژهها کمک کند.
جادههای تندرستی چه تاثیری در آینده شهرها خواهند داشت
جاده تندرستی نه تنها یک پروژه زیرساختی بلکه نمادی از تغییر رویکرد تهران به سمت شهری انسانمحور است. این پروژه با افزایش فضاهای سبز، ترویج فعالیت بدنی و تقویت تعاملات اجتماعی، میتواند الگویی برای سایر شهرهای ایران باشد.
همچنین با توجه به بازخورد مثبت کارشناسان داخلی و خارجی، شهرداری تهران میتواند با الهام از تجارب جهانی، جاده تندرستی را به پروژهای فراتر از یک مسیر ساده ورزشی تبدیل کند. افزودن امکانات پیشرفتهتر نظیر ایستگاههای ورزشی، نورپردازی هوشمند و برگزاری رویدادهای محلی در این مسیرها میتواند ارزش این پروژه را چندین برابر افزایش دهد.
در نهایت، جاده تندرستی نه تنها یک پروژه عمرانی، بلکه یک سرمایهگذاری بلندمدت بر روی سلامت، محیطزیست و رفاه عمومی است که تهران را به سمت توسعه پایدار شهری سوق میدهد.
شهرداری تهران در صورت ادامه سرمایهگذاری بر پروژههای مشابه و گسترش زیرساختهای موجود، گامی بزرگ در جهت تحقق شهری پایدار و سالم برمیدارد.
امید است که با مشارکت شهروندان و حمایت نهادهای مربوطه، تهران به یکی از شهرهای پیشرو در زمینه توسعه پایدار تبدیل شود.
انتهای پیام/