در ادبیات ترکیه هر کتاب یک سفر است
برنا- گروه فرهنگ و هنر: ادبیات ترکیه با تأثیرات فرهنگی گسترده، بازتاب‌دهنده تحولات اجتماعی و سیاسی این کشور است. در این گزارش، ۱۰ کتاب برجسته از نویسندگان ترکیه‌ای که در ایران ترجمه شده‌اند معرفی می‌شود.
به گزارش خبرنگار گروه فرهنگ و هنر برنا؛ ادبیات و شعر ترکیه با تاریخ غنی و پر از تحولات فرهنگی، از دوران عثمانی تا جمهوری ترکیه، همواره به‌عنوان یک بازتاب‌دهنده از تغییرات اجتماعی و سیاسی این کشور شناخته می‌شود.
این ادبیات با تأثیرات عمیق از تمدن‌های مختلف، به‌ویژه فرهنگ‌های ایرانی، عربی و یونانی، به رشد و شکوفایی خود ادامه داده است. از دوران کلاسیک شعر ترکی گرفته تا آثار مدرن و معاصر، نویسندگان و شاعران ترک همواره با استفاده از زبان خاص و شیوه‌های نوین ادبی، به بیان مسائل اجتماعی، انسانی و سیاسی پرداخته‌اند.
شعر و ادبیات ترکیه در قرن بیستم، با ظهور شخصیت‌هایی چون ناظم حکمت و اورهان ولی، توانسته است تحولی بزرگ را در عرصه شعر و داستان‌نویسی ایجاد کند. شاعران و نویسندگان برجسته‌ای چون عزیز نسین، جمال ثریا و اورهان پاموک نیز نقش مهمی در شناخت جهانی ادبیات ترکیه ایفا کرده‌اند.
این نویسندگان با استفاده از زبان ساده و بی‌پیرایه، همچنین با پرداختن به مسائل اجتماعی، سیاسی و فردی، به خلق آثار ماندگار پرداخته‌اند. در این میان، نویسندگانی مانند الیف شافاک و احمد آلتان در قرن بیست و یکم نیز توانسته‌اند با آثار خود به شهرت جهانی دست یابند و بسیاری از آثار آنان به فارسی ترجمه شده است و در ایران نیز محبوبیت ویژه‌ای پیدا کرده است.
در ادامه، ۱۰ کتاب از شاعران و نویسندگان برجسته ترکیه را معرفی می‌کنیم که در ایران نیز به‌طور گسترده‌ای ترجمه و منتشر شده‌اند:
جمال ثریا: در صدای تو میدانی چیست؟
مترجم: بهرنگ قاسمی
انتشارات: سیب سرخ
توضیحات: گزیده‌‌ای از شعرهای عاشقانه‌ی «جمال ثریا»، شاعر نامدار اهل ترکیه است. اکثر شعرهای این مجموعه را عاشقانه های کوتاه این شاعر بزرگ تشکیل میدهند، که خواندن آن‌ها در لحظه مخاطب را برانگیخته کرده و لذت عجیب و وافری را منتقل می‌کنند.
ناظم حکمت: تو را دوست دارم چون نان و نمک
مترجم: احمد پوری
انتشارات: چشمه
توضیحات: مجموعه‌ای از اشعار عاشقانه ناظم حکمت که به زیبایی و عمق عشق می‌پردازد.
اورهان پاموک: نام من سرخ
مترجم: عین‌له غریب
انتشارات: چشمه
توضیحات: کتاب نام من سرخ به قلم اورهان پاموک، برنده جایزه نوبل ادبیات سال 2006، به روایت تاریخ ترکیه در زمان امپراتوری عثمانی و نقاط مشترک تاریخ ایران و ترکیه می‌پردازد. نام من سرخ (My Name Is Red) روایت کننده‌های مختلفی دارد. در پنجاه و نه فصل کتاب، داستان گاه از زبان یک جسد، گاه از زبان قاتل و گاهی نیز از زبان غیر انسان‌ها مثل سکه و خون و سگ روایت می‌شود.
اورهان ولی: تو خواب عشق می‌بینی من خواب استخوان
مترجم: احمد پوری
انتشارت: نیماژ
توضیحات: «تو خواب عشق می‌بینی، من خواب استخوان» اشعاری با سلیقه و اندیشه‌ای متفاوت، بی‌اعتنا به ملزومات شعری و حتی زبان شعری است. شعر اورهان ولی آیینه‌ی خود اوست؛ فردی عمیقاً انسان‌گرا، مهربان، ساده‌دل و به دور از تظاهر و دورویی، اغلب کودکی غمگین و گاه عاشق و مستی لایعقل و در مجموع حیران و سر گردان. او در اندیشه و سلیقه‌ی هنری خود، جدی‌تر از آن بود که می‌نمود، و شعر او ژرف‌تر از آن است که می‌نماید.
الیف شافاک: ملت عشق
مترجم: ارسلان فصیحی
انتشارات: گروه انتشاراتی ققنوس
توضیحات: عمده داستان درباره احوالات و ارتباط شمس و مولوی است و کمترین بخش‌های کتاب از زبان این دو شخصیت روایت شده است و سعی شده تا از نگاه و زاویه‌های گوناگون که همان شخصیت‌های دیگر داستان هستند به این دو نفر پرداخته شود.
احمد آلتان: حیات خانم
مترجم: ایلناز حقوقی
انتشارات: نگاه
توضیحات: احمد آلتان، نویسنده و فعال سیاسی ترک، چندین سال از زندگی‌اش را در زندان گذراند و این موضوع در آثارش نمود دارد. حیات خانم که احمد التان آن را «زن محبوبم» می‌نامد، در زندان نوشته شد. حیات نام شخصیت اصلی این رمان است؛ کاراکتری بی‌نظیر که در میان کاراکترهای جذاب و تأثیرگذار رمان‌های بزرگ جایش را پیدا کرده است. این رمان توانسته جایزه بهترین رمان سال اروپا در سال ۲۰۲۱ را از آن خود کند. آلتان این رمان را دستمایه‌ای ساخت برای بیان دیدگاه‌های سیاسی و دغدغه‌های اجتماعی‌اش. او با ظرافتی بی‌نظیر و بیانی استادانه عشق و سیاست و اندوه و شادی و تنهایی را در هم تنیده و اثری جذاب خلق کرده است.
عزیز نسین: مگه تو مملکت شما خر نیست؟
مترجم: ارسلان فصیحی
انتشارات: ققنوس
مگه تو مملکت شما خر نیس مجموعه‌ای از داستان‌های کوتاه اثر عزیز نسین است که در سال‌های مختلف نوشته‌شده‌اند و ارسلان فصیحی آن‌ها را از میان آثار عزیز نسین انتخاب کرده و به فارسی برگردانده است. تعداد داستان‌های این مجموعه ۱۷ داستان است.
آتیلا ایلهان: هرکه را دوست می‌دارم تویی
مترجم: عارف جمشیدی و علی امین‌آبادی
انتشارات: ثالث
توضیحات: کتاب هر که را دوست می دارم، تویی (Kimi sevsem, sensin) یک مجموعه شعر معاصر ترکیه‌ای را در بر گرفته است. عنوان برخی از شعرهای کتاب حاضر عبارت است از «شاهد عینی ۱ (زمان ازدست‌رفته)»، «زورو / زن شلاق‌به‌دست»، «عاملِ «مصطفی صبحی»»، «ماریا پیلار پشت دروازه‌های مادرید جا ماند» و «هر که را دوست می‌دارم، تویی».
یاشار کمال: پرندگان نیز رفتند
مترجم: مصطفی ایلخانی‌زاده
انتشارات: ثالث
توضیحات: کتاب پرندگان نیز رفتند داستانی از ادبیات ترکیه است. یاشار کمال در این رمان راوی داستان مردم معمولی استانبول است. او برای روایت‌های خود در این اثر از لحن و زبانی اساطیری بهره گرفته است. داستان کتاب «پرندگان نیز رفتند» داستان سه نوجوان است که به سنتی قدیمی، دست به شکار پرندگان آسمان استانبول با تورها و دام‌ها می‌زنند، اما نویسنده با تکیه بر مهارت‌های حماسه‌سرای و تراژدی‌نویسی باستانی، داستان ایت سه نوجوان را به باستان‌شناسی فرهنگی استانبول مرتبط ساخته است. او در دل داستان خود مانند یک جامعه‌شناسی مشاهداتی را ثبت و ضبط و تحلیل کرده که تصویری یکه و یگانه از آن مردم و شهر استانبول ارائه کرده است.
انتهای پیام/
به بهانه حافظ‌خوانی در شب یلدا؛
نظر شما
پیشنهاد سردبیر
پرونده ویژه
