
احساس حیوان دوستی تهرانیها به جایی رسیده که پای روباه، گرگ و حتی شغال را به سطح پایتخت باز کرده؛ فارغ از این که این گروه حیوانات وحشی علاوه بر این که تهدیدی که برای جان انسان شناخته میشوند؛ بیشتر روباههایی که زندگی خود را در شهر جستوجو میکنند "روباه قرمز" هستند که پس از سگهای ولگرد به عنوان ناقلی دیگر برای بیماریها به خاطر میآیند.
امکان مشاهده روباههایی که حالا پا به پای بشر، شهرنشینی میکنند؛ پیش از این در نیمههای شب و تنها در مناطق شرقی، حواشی شهر و نزدیک به باغها امکان پذیر بود؛ در حالی که در شرایط فعلی در مرکزیترین مناطق تهران از جمله بلوار کشاورز، پارک لاله یا میدان حر در ساعتهایی که فقط چند ساعت از تاریکی هوا میگذرد سر و کله این موجودات اهلی نشده پیدا میشود.
ساخت و ساز مسکن در زیستگاه روباهها
محمد کرمی رئیس اداره حفاظت و مدیریت حیات وحش حفاظت محیط زیست استان تهران با اشاره به تبدیل باغها و فضاهای سبز اطراف شهر به مسکن به خبرنگار محیط زیست خبرگزاری برنا میگوید: روباهها و سایر حیوانات وحشی به محیط زندگی بشریت راه پیدا نکردهاند؛ بلکه این انسان است که به دلیل گسترش تهران یا محیط زندگی خود در مناطق حاشیه شهر و در زیستگاه حیوانات و عرصههای طبیعی ساکن شده است.
پیش از این که این حیوانات وحشی دوشادوش شهروندان در شهر قدم بزنند؛ معاون فنی و اجرای سازمان پسماند شهرداری کرج از معدوم شدن ۸۰ درصد سگهایی که جمعآوری میشود خبر داد و علت این مسئله را بیماری سگها اعلام کرد. اما این تمام ماجرا نبود؛ در سال ۱۳۹۸ گزارشهایی از کشتار این حیوانات منتشر شد که با تزریق اسید به دست ماموران شهرداری صورت گرفته بود. این اخبار پس از مدتی مورد تأیید شورای شهر قرار گرفت.
رئیس اداره حفاظت و مدیریت حیات وحش حفاظت محیط زیست استان تهران با بیان این که روباههای سطح شهر از پسماندهای مدیریت نشده تغذیه میکنند ادامه میدهد: علاوه بر این که سطل زبالههای مقر در شهر، ربات بوده و ممکن است پیش از ساعت ۸ الی ۹ شب جمع آوری نشوند و حیوان نیز تغذیه خود را این این ظرف تتامین کند؛ غذارسانیهای غیر کارشناسانه و غیر اصولی ساکنان منطقه نیز از دلایل اصلی افزایش جمعیت این حیوانات به شمار میرود.
جای مناسبی برای جمع آوری روباهها وجود ندارد!
کرمی درباره عادت حیوانات وحشی به غذارسانیهای اهالی منطقه تشریح میکند: غذارسانیها به جایی رسیده که این حیوانات وحشی از دست مردم غذا گرفته و اگرچه در شب، زیست میکنند، اما خود را به راحتی با این شرایط وفق داده و به این ترتیب حتی در روز هم دیده میشوند؛ در حالی که در ذات روباه، گریز از انسان وجود دارد. درباره سگ و گربه هم این موارد صادق است؛ غذارسانی عامل جذابیت یک منطقه و مسبب جذب گونههای جانوری به منطقه میشود. از سوی دیگر در وضعیتی که امنیت و غذا برای حیوان وجود داشته باشد منطقی است که حیوان، محل را ترک نکند.
رئیس اداره حفاظت و مدیریت حیات وحش حفاظت محیط زیست استان تهران درباره جمع آوری این گونه جانوری میگوید: اگرچه این جانوران شبزی به راحتی به تله نمیافتند، اما به محض این که خطری در کمین باشد و گزارشی مبنی بر انتقال بیماری از سوی این حیوانات منتشر شود؛ نسبت به زندهگیری این گونهها اقدام خواهد شد. با این حال جایی برای جمع آوری این حیوانات وجود ندارد؛ قفس گزینه مناسبی نیست، سپردن به باغ وحشها عواقب به همراه دارد و رهاسازی در دیگر زیستگاهها نیز گزینه مناسبی به شمار نمیآید چرا که هر زیستگاه گونه مناسب خود را دارد و گوشتخواران نیز بر اساس ظرفیت و مواد غذایی موجود در یک محل زیست میکنند. به عبارت دیگر در منطقهای که تعدادی روباه وجود دارد نمیتوان دوباره این روباهها را برد؛ این حرکت، دخالت در امر طبیعت است و مسائل زیست محیطی در پی خواهد داشت.
کرمی درباره مجوز ساخت و ساز در زیستگاههای طبیعی شهر میگوید: محیط زیست تنها یک رای در تدوین طرح جامع شهری دارد که به دلیل مسائل جمعیتی و گسترش شهر نوشته میشود؛ به عبارت دیگر حتی اگر به ورود مسکن انسان به زیستگاه حیوانات اعتراض شود رایهایی مبنی بر تهیه مسکن برای جلوگیری از مهاجرت یا جلوگیری از افزایش قیمت مسکن وجود دارند که از سوی وزارت راه و مسکن در اولویت قرار دارد.
غذارسانی مردم به جمعیت حیوانات وحشی در شهر دامن میزند
رئیس اداره حفاظت و مدیریت حیات وحش حفاظت محیط زیست استان تهران با اشاره به مناطقی که بیشترین تعداد این گونههای جانوری را در خود جای دادهاند میگوید: این حیوانات در مناطقی که به عرصههای طبیعی نزدیکتر هستند بیشتر دیده میشوند. علاوه بر چند باغ در اطراف منطقه پونک که بر اساس طرح جامع شهری تبدیل به مسکن شد؛ حاشیه شمالی، مناطق غربی و شرقی نیز میزبان این حیوانات هستند. این حیوانات در مناطق شمیرانات یا قصر در غرب پایتخت نیز مشاهده شدند. غذارسانیهای مردمی از دلایل لانه گذاری این حیوانات در زیستگاههایی است که حالا به انسان تعلق دارد. در غیر این صورت حیوان از موقعیت ناامنی که غذا در اختیار ندارد میرود.
کرمی با اشاره به تجربیات یکی از بازدیدها تشریح میکند: در یکی از بازدیدها که در یک باغ صورت میگرفت روباهی بود که از دست صاحب باغ، مرغ تغذیه میکرد. صاحب باغ میگفت که وقتی روباه را صدا میزنیم میآید و مرغ را به دندان میگیرد. صدا زدن روباه مصداقی از شرطی شدن حیوان است. معضل بعدی تعداد روباهها است که ۷ عدد نیز میرسند. نمیتوان انتظار داشت این ۷ روباه را به ۱۰ کیلومتر دورتری منتقل کرد که انجا نیز عرصه طبیعی جریان دارد. از همین رو مهمترین راه حل عدم غذارسانی به این حیوانات است.
رئیس اداره حفاظت و مدیریت حیات وحش حفاظت محیط زیست استان تهران با اشاره به مکانهایی که احتمال لانه گذاری این حیوانات بیشتر است ادامه میدهد: مکانهایی که احتمال لانه گذاری این حیوانات را افزایش میدهد نیز از جمله دلایل ماندگاری این گونههای وحشی تلقی میشوند؛ به طور مثال اتاقکی که از قضا وابسته به یک وزارت خانه بود نیز حفرهای داشت که شرایط را برای ورود و خروج انواع حیوانات مهیا میکرد. اگرچه من برای دور کردن حیوان حاضر در لانه مذکور رفته بودم، اما تا زمانی که حفرهها باز بودند؛ حیوانات نیز نه تنها به جهت امنیت غذایی بلکه به منظور جایی برای زندگی و بقا میآمدند.
انتهای پیام/