
11 سال پیش که سازمان میراث فرهنگی از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مستقل شد، بنیاد سینمایی فارابی طبق تعهد، باید بخشی از منزل قوامالسلطنه را که سالها قبل به آنها واگذار شده بود به سازمان میراث فرهنگی تحویل میداد، اما از آن تاریخ تا امروز همچنان این ساختمان در اختیار بنیاد سینمایی فارابی قرار دارد و خبری از تحویل بنای تاریخی در اختیار نیست. در صورتی که اگر این اتفاق رخ دهد با اضافه کردن ساختمان بنیاد سینمایی فارابی به موزه، کمبود فضای موزه آبگینه جبران میشود.
بارها اعلام شد موزه کمبود فضا دارد
سمیه محبی، مدیر موزه آبگینه درباره نبود فضای کافی در این موزه به «فرهیختگان» گفت: «پیش از این بارها اعلام شد که موزه کمبود فضا دارد، اما با توجه به اینکه بخشی از خانه قوامالسلطنه در دست بنیاد سینمایی فارابی است، وزارت ارشاد از استقرار آنها در این ساختمان حمایت میکند.»
محبی افزود: «تعدادی از اشیا در داخل ویترینهای موزه در معرض دید بازدیدکنندگان قرار دارند، اما به دلیل نداشتن فضای کافی، تعداد بسیار زیادی از آنها در مخزن نگهداری میشود و مجبور هستیم به صورت دورهای وسایل را جابهجا کنیم.»
مدیر موزه آبگینه در ادامه گفت: «در حال حاضر ساختمانی که در اختیار بنیاد سینمایی فارابی است، کاربری اداری دارد، اما با اعمال تغییراتی در آن میشود از این ساختمان بهعنوان بخشی از موزه آبگینه استفاده کرد.»
ساختمان قوامالسلطنه، برند بنیاد سینمایی فارابی
در حالی که مدیر موزه آبگینه از کمبود فضای موزه ناراضی است، علیرضا تابش، مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی با تاکید بر کاربری گذشته این ساختمان، معتقد است بنیاد و موزه زندگی مسالمتآمیزی با هم دارند. او در این باره به «فرهیختگان» گفت: «موضوع استقرار بنیاد سینمایی در ساختمان فرهنگسرای نوبهار (ساختمان فعلی بنیاد سینمایی فارابی) مربوط به اوایل دهه 60 است، یعنی زمانی که مجموعه موزهها زیر نظر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اداره میشد، وزیر وقت ارشاد این اجازه را داد تا در محل سابق فرهنگسرای نوبهار بنیاد سینمایی مستقر شود. با توجه به این امر، میتوان نتیجه گرفت موزه آبگینه ساختمان مستقلی داشته و فرهنگسرای نوبهار که در آن زمان استفاده از ساختمانش متوقف شده بود نیز ساختمانی مستقل دارد که این ساختمان بعدها تبدیل به بنیاد سینمایی فارابی شد.»
او افزود: «بنیاد سینمایی در سه دهه گذشته در این بنا مستقر شده و به این ترتیب خانه قوامالسلطنه بهعنوان برند فرهنگی بنیاد سینمایی شناخته میشود. از طرفی کاربری این عمارت ابتدا فرهنگسرا بوده و سازمان میراث فرهنگی هم در این سالها مطالبهای بابت تخلیه آن نداشته است. اما یک سری نهادهای نظارتی درباره چگونگی بهرهبرداری بهینه میراثی از این فضا نکاتی را مطرح کردند که در مدیریت جدید بنیاد سینمایی این نکات و استانداردها مورد توجه قرار گرفته است.»
مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی بیان کرد: «سالهاست بنیاد فارابی زندگی مسالمتآمیزی با موزه آبگینه دارد و تا امروز سازمان میراث فرهنگی و موزه آبگینه مطالبهای نداشتهاند. امروز بسیاری از سازمانها در بناهای تاریخی مستقرند و این نگاه اشتباه است که یک ساختمان تاریخی باید فقط تبدیل به موزه شود. این نوع نگرش در هیچ جای دنیا علمی نیست.»
تخلیه ساختمان قوامالسلطنه از تعهدات وزارت ارشاد
رئیس بنیاد سینمایی فارابی در حالی این سخنان را بیان کرد که محمدرضا کارگر، مدیرکل موزهها و اموال منقول تاریخی سازمان میراث فرهنگی، درباره این موضوع نظر دیگری دارد و معتقد است تخلیه ساختمان قوامالسلطنه از تعهدات وزارت ارشاد بوده است.
کارگر درباره این موضوع به «فرهیختگان» گفت: «برای خارج شدن بنیاد سینمایی فارابی از خانه قوام السلطنه جلسات متعددی برگزار شده و این موضوع در سطح وزیر ارشاد و رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری در حال بررسی بوده و هست. باید این دو نفر به توافق برسند، حتی سازمان بازرسی کل کشور هم در این موضوع ورود داشته و معتقد است بنیاد باید ساختمان را تخلیه کند.»
او افزود: «در اینکه بنیاد باید ساختمان را به میراث فرهنگی تحویل دهد، بحثی نیست و این موضوع جزء تعهدات وزارت ارشاد است، اما موضوع اصلی این است که وزارت ارشاد باید فضای مناسبی برای بنیاد سینمایی فارابی در نظر بگیرد که تعهد داده است این اتفاق هرچه سریعتر رخ دهد.»
کارگر بیان کرد: «نکتهای که باید به آن توجه کرد این است که یک ساختمان اداری با کاربری بنیاد سینمایی، هر قسمتی از شهر و با هر امکاناتی میتواند باشد، اما فضایی مانند موزه نمیتواند به هر جایی منتقل شود و با توجه به کمبود فضای موزه آبگینه، نمیتوان اشیا را به ساختمان دیگری منتقل کرد.»
مدیرکل موزهها و اموال منقول تاریخی درباره زمان واگذاری ساختمان به بنیاد سینمایی فارابی گفت: «واگذاری ساختمان مربوط به دورهای میشود که سازمان میراث فرهنگی زیرمجموعه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بود. اما بعد از اینکه این سازمان بهعنوان یک سازمان مستقل شروع به فعالیت کرد، وزارت ارشاد باید ساختمان را به سازمان میراث فرهنگی تحویل میداد که از آن زمان تا امروز هنوز این اتفاق رخ نداده است.» روزنامه «فرهیختگان»، بهزودی گزارشهای دیگری از این ماجرا منتشر میکند.
منبع: ریحانه جاویدی- فرهیختگان