«تکلیف فرهنگی» برای خرید کالای ایرانی

یکی از عوامل موثر در ارتقای صنعت و تولید داخلی حمایت از تولیدات داخلی به ویژه فرهنگ سازی در جامعه به منظور خرید کالای باکیفیت ایرانی به جای نمونه‌های مشابه خارجی است. در این راستا دولت چه نقشی دارد؟

فرهنگ سازی موضوعی نیست که دولت به تنهایی و با استفاده از ابزارها و امکانات خود بتواند آن را در جامعه پیاده سازی کند. اگرچه دولت در این زمینه نقش اساسی دارد اما در کنار مسئولان قوه اجرایی کشور، تمام نهادهای فرهنگ ساز و موثر اجتماعی می‌توانند در این زمینه کمک کنند. فرهنگ سازی می‌تواند در سطوح مختلف اعم از مدارس، صداو سیما، مطبوعات و نشریات و ... انجام شود و لازم است این نهادها نیز در کنار دولت و مسئولان دراین خصوص گام‌های جدی بردارند. دولت نیز باید در راستای این هدف بزرگ از همه ابزارها و حمایت های معنوی و مادی خود ازجمله مشوق‌های مالیاتی و ... استفاده کند. رسانه‌های جمعی هم باید در این زمینه تلاش کرده و با هدف ترغیب مصرف کنندگان به خرید کالاهای ایرانی باکیفیت تولید محتوا کنند.

هم اکنون عوامل متعددی منجر به رکود در اقتصاد کشور و به خصوص ایجاد مانع در مسیر تولید داخلی با کیفیت شده‌اند. مهمترین موانع تولید در ایران از نگاه شما چیست؟

عدم داشتن توانایی لازم درخصوص ساخت و بهره برداری از تجهیزات و فناوری نوین روز برای تولید باکیفیت،عدم دسترسی به مواد اولیه مرغوب و متناسب با سطح انتظار و رضایت تولیدکنندگان و مصرف کنندگان، ضعف دانش و عدم برخورداری از مهارت های روزآمد و کارآمد فنی دنیا مهمترین موانع فعلی تولید باکیفیت در کشور محسوب می‌شوند؛ ضمن اینکه هم اکنون ایران به لحاظ ایجاد شرایط رقابتی و مشوق‌های لازم به منظور تولید باکیفیت و مناسب صادرات برای دچار ضعف و کاستی‌های زیاد است.

آیا امضای برجام و ورود به دوره پسابرجام تغییری در صنعت کشور ایجاد کرده است؟

بله قطعا، هر چند نمی‌توان این تاثیر را به معنای ایجاد تحول در کیفیت تولید محصولات ایرانی معرفی کرد. گشایش‌ها و اتفاقات خوبی در دوره پسابرجام از نظر برداشتن تحریم‌ها وبهبود فضای سیاسی و اقتصادی کشور در دنیا اتفاق افتاده، با این حال اگر هدف ما ورود به بازارهای جهانی و مشارکت با کشورهای صاحب‌نام در خصوص ورود فناوری روز باشد، زیرساخت‌ها و تلاش‌های دیگری مورد نیاز است؛ از جمله اینکه باید بازارهای صادراتی را تقویت کنیم، راندمان تولید را افزایش دهیم و با استفاده از دانش و فناوری روز ضایعات تولید را به حداقل برسانیم.

صنعت لوازم خانگی ایران در راستای تحقق و تقویت هدف «تولید ملی و اقتصاد مقاومتی» چه نقشی می‌تواند داشته باشد؟

صنعت لوازم خانگی ایران سال‌های دور در حوزه تولید کالاهای باکیفیت ایرانی صاحب‌نام بوده، اما به مرور زمان از بازارهای جهانی عقب مانده و نتوانسته است پا به پای این بازارها و تحولات روز دنیا حرکت کند. این در حالی است که به نظر می‌رسد لازم است تمام برندها و نام‌های تجاری قدیمی تولید لوازم خانگی که بسیاری از آنها تعطیل شده یا در شرف تعطیلی هستند در اولویت بازسازی و تقویت قرار بگیرند و مجددا تولید کالا در این کارخانه‌ها مطابق با دانش، فناوری و سلیقه روز از سر گرفته شود. صنایع فعلی نیز باید با استفاده از دانش و توان طراحان صاحب‌نام داخلی و خارجی، متناسب با انتظار و سلیقه بازارهای هدف طراحی، بازسازی شده و گسترش یابند.

با توجه به چالش‌ها و بحران هایی که هم اکنون صنعتگران ایرانی با آن مواجه‌اند، چه انتظاراتی از دولت دارید؟

دولت در وهله اول باید از ورود کالاهایی که در داخل کشور تولید نشده‌اند اما به نام کالاهای ملی وارد و تبلیغ می‌شوند، جلوگیری کند. طی سال‌های اخیر شاهد بودیم کالاهایی به صورت CKD و CKD وارد شده و صنایع داخلی به علت نداشتن بودجه و حمایت های تبلیغاتی عقب مانده‌اند. عبارت سه حرفی ckd در صنعت مخفف Complete Knocked Down (قطعات کاملا منفصل ) و به معنای بسته کامل قطعاتی است که برای ساخت یک دستگاه یا تولید یک کالا موردنیاز است. برخی افراد به منظور فرارکردن از دست مالیات‌های سنگین و به خاطراینکه دستمزد کارگران در کشور سازنده آنقدر بالاست که مونتاژ کردن به صرفه نیست، آنها را به اسم کالای تولید ملی معرفی می‌کنند. واژه دیگری که بکار گرفته می‌شود CKD است که مخففSemi Knocked Down (قطعات نیمه کامل) است. مفهوم CKD این امکان را به شرکت‌ها می‌دهد که به گونه ای به گسترش بازارهایشان بپردازند که بتوانند در صنایع خاصی از تخصص بهره مند شوند. در عین حال استفاده از روش CKD به شرکت سازنده این امکان را می‌دهد که همچنان به فروش کالاهای خود ادامه بدهد، چون اگر غیر از این روش عمل کند ممکن است بازار فروشش را از دست بدهد.از طرف دیگر، انتظار می‌رود دولت تسهیلات ویژه برای ورود ماشین آلات و سایر ملزومات تولیدی به صنعتگران و تولیدکنندگان کشور ارائه دهد.

چه پیشنهادهایی برای توسعه صنعت لوازم خانگی در کشور و ارتقای آن دارید؟

برای توسعه صنعت لوازم خانگی باید فقط با هدف صادرات گام برداشت؛ به این معنا که برنامه‌های کاری باید به گونه‌ای راهبری شوند که در نهایت، هدف تولید کالای باکیفیت داخلی در وهله اول برای مصرف‌کنندگان ایرانی و در مرحله بعدی قابل پذیرش در بازار رقابتی جهان باشد.