دولت یازدهم پیگیر حل پدیده ریزگردها با منشاء خارجی است/دریاچه نمک قم در آستانه نابودی است

 به گزارش خبرگزاری برنا از قم، اسماعیل نجار در «همایش ملی بحران دریاچه نمک و پدیده گرد و غبار در حوضه مرکزی ایران» درتالار شیخ مفید دانشگاه قم، افزود: بحث ریزگردها به عنوان یک ابر بحران مطرح است که جان و سلامت مردم را تهدید می کند، به همین دلیل دولت تمام تلاش خود را در مجامع بین المللی به کار می گیرد تا با کشورهای کانون این بحران که در اطراف ایران قرار دارند، مذاکرات موثری را انجام دهد.

وی با اشاره به این که حتی عربستان و قطر هم از جمله کشورهای تولیدکننده ریزگرد های وارد شده به ایران هستند، بیان کرد: وزارت امور خارجه و سازمان محیط زیست، پیگیر رفع منشاء خارجی ریزگردهای وارد شده به ایران از طریق مذاکره و تعامل با کشورهای همسایه هستند اما حل این مساله در زمان کوتاه امکان پذیر نیست و نتیجه بخش بودن این تلاش ها نیاز به راهبردهای بلند مدت دارد.

وی ادامه داد: مشکل امنیتی که در کشورهای همسایه ایران همچون عراق و سوریه وجود دارد باعث شده است، مسئولان این کشورها اهتمام چندانی به حل مساله ریزگردها نداشته باشند و گرد و غبار تولید شده در مناطق بیابانی آن ها وارد ایران شود.

نجار گفت: سدهایی که ترکیه در مسیر رودخانه های مرزی ایجاد کرده نیز باعث شده است بسیاری از مناطق اطراف ایران به بیایان و منشاء تولید ریزگردها تبدیل شود، بنابراین مذاکرات بین المللی برای حل پدیده ریزگردها با منشاء خارجی، چند وجهی و با دشواری های خاصی همراه است.

وی در ادامه با اشاره به اقدام هایی که برای حل پدیده ریزگردها با منشاء داخلی انجام شده است، افزود: بسیج استان های مرکزی برای مقابله با ریزگردها، تدوین سند ملی منشاء گرد و غبار با استفاده از نقشه های هوایی و ماهواره ای، شناسایی منشاء گرد و غبار در 26 استان کشور و تشکیل کمیته های استانی به ریاست استاندار از جمله اقدام هایی است که برای رفع منشاء گرد و غبار های داخلی مورد توجه قرار گرفته است.

رئیس سازمان مدیریت بحران کشور گفت: تغییر اقلیم واقعیتی است که با آن رو به رو هستیم، افزایش گازهای گلخانه ای و گرم شدن زمین، تاثیرهای فراوانی بر محیط زیست ایران که در کمربند گرم و خشک زمین قرار دارد، داشته است.

وی بیان کرد: خشکسالی پیوسته که در مدت 20 سال گذشته در کشور ادامه یافته، باعث شده با وجود 100 میلیارد متر مکعب آب تجدید شونده ای که در اختیار است، در بخش های مختلف با کمبود آب مواجه باشیم.

وی با اشاره به لزوم مدیریت برداشت آب از سفره های زیر زمینی، ادامه داد: ممنوع کردن برداشت آب در دشت های مختلف کشور، ممکن است منجربه کاهش شدید محصول های کشاورزی و به خطر افتادن امنیت غذایی مردم شود.

نجار گفت: در کنار موضوع مدیریت برداشت آب از چاه های مجاز، باید به وجود چاه های غیر مجاز نیز اشاره کرد که برخی بدون محدودیت در طی شبانه روز به دنبال برداشت آب از منابع زیرزمینی هستند و مقابله با آن ها نیز تاکنون در حد انتظار، موفق نبوده است.

وی با اشاره به اقدام هایی که برای مدیریت و کنترل چاه های بهره برداری در کشور انجام شده است، افزود: در برخی مواقع چاه های غیر مجاز با پرداخت جریمه مجاز شمرده شدند، که این نشان می دهد، اقدام ها در این زمینه تاثیرگذاری لازم را نداشته است.

وی بیان کرد: خوشبختانه بارندگی های اخیر در احیای برخی از تالاب های کشور موثر بوده و باعث شده است به اندازه 10 سال بارش، آب به دریاچه ارومیه اضافه شود.

رئیس سازمان مدیریت بحران کشور گفت: تبدیل شدن دشت های کشور به مناطق کویری می تواند منشاء تولید ریزگردهای نمکین باشد که برای سلامتی شهروندان بسیار مخرب است.

وی با اشاره به این که برای مدیریت بهینه مصرف آب در کشور همه قشرهای اجتماعی باید بسیج شوند، افزود: نباید اجازه دهیم دریاچه های طبیعی و دشت های کشور تبدیل به بیابان شود که در این صورت همه بخش های اجتماعی کشور از جمله سلامت و اقتصاد به خطر می افتد.

وی ادامه داد: با اصلاح الگوی کشت نباید اجازه دهیم محصول هایی همچون هندوانه که برای تولید هر کیلوگرم از آن 150 لیتر آب مصرف می شود، در کشور مورد کشت قرار گیرد.

همایش ملی بحران دریاچه نمک و پدیده گرد و غبار در حوضه مرکزی ایران، امروز در تالار شیخ مفید دانشگاه قم آغاز شد و فردا به کار خود پایان می دهد.

در این همایش مقاله های برگزیده در زمینه محیط زیست ارائه و سخنرانی های علمی در این زمینه انجام خواهد شد.

در حاشیه برگزاری این همایش، نمایشگاهی در همین رابطه تشکیل شده و پوسترهای برگزیده به نمایش درآمده است.

دریاچه نمک در ناحیه شرقی استان قم و در حد فاصل سه استان قم، سمنان و اصفهان قرار گرفته و بزرگترین دریاچه فصلی و فراشور کشور است که حدود 200 هزار هکتار وسعت داشته و یک سوم آن در محدوده جغرافیایی استان قم قرار گرفته است و دارای ساختار زمین شناختی کم نظیر شامل پوسته نمکی و حاشیه باتلاقی است.

این دریاچه که در دهه های گذشته از طریق رودخانه های کرج، جاجرود، شور، قمرود و قره چای کاملا پرآب بوده است، اکنون با قطع حقابه ها، خشکسالی مستمر و برداشت بی رویه از منابع آب زیرزمینی که باعث پیشروی آب های فراشور در سفره های زیرزمینی به سمت دشت ها و نابودی پوشش گیاهی و اکوسیستم منطقه شده، به یکی از کانون های فعال القاء ریزگردها در منطقه تبدیل شده است.