تب جراحی پلاستیک و چهره‌هایی که شبیه هم شده

به گزارش خبرنگار باشگاه جوانی خبرگزاری برنا؛ مساله‌ای که این روزها می‌توان به عنوان اتفاق بد در جراحی پلاستیک از آن نام برد شبیه شدن افراد به یکدیگر است، یک الگوی ظاهری که به طور مکرر روی مراجعین جراحی پلاستیک انجام می‌شود. زمانی جراح پلاستیک روشی برای رفع عیوب صورت بود اما اکنون برای جبران خلاها به بدترین شکل ممکن و حتی ترسناک شدن افراد است. برنا در این باره با یک رواشناس و یک جامعه شناس به گفتگو نشسته است که در ادامه آن را می‌خوانید.

حیدرپور جامعه شناس فرهنگی با اشاره به این که چرا هر روز گرایش جوانان به عمل جراحی پلاستیک زیاد تر از قبل می‌شود گفت: این مساله دارای دو بعد رواشناسی و جامعه شناختی  است، البته  در همه جوامع این مساله به شکل کاملا عادی وجود دارد. ولی زمانی که مساله‌ای از حد نرمال بالا برود شکل ناهنجار به خود می‌گیرد و حالا این مساله در ایران شکل ناهنجار به خودش گرفته است.

وی ادامه داد: طبق علم روانشناسی انسان زیبایی را دوست دارد، زیبایی صورت هم از این دست علائق محسوب می‌شود و ما نمی‌توانیم منکر آن شویم. اما تا این اندازه وسواس داشتن و مساله شدن این امر موجب شده که اکثر اقشار اجتماعی از جمله دختر، پسر، دانشجو، دانش آموز، کارگر، کارمند و... در گیر آن شوند به همین دلیل است که جبنه ناهنجار به خود پیدا کرده است.

حیدرپور با بیان دلایل گرایش به این موضوع گفت: یکی از دلایلی که خانم‌ها بیشتر به سمت جراحی پلاستیک می‌روند پوشش آنهاست. پوشش زنان جامعه ما به گونه است که تنها صورت آنها نمایان است، به همین دلیل آنها همه تلاش‌شان را می کنند تا صورتشان را به زیبا ترین فرم در بیاورند. در صورتی که در جوامع مختلف اینطور نیست و جنبه‌های مختلف زیبایی توجه می‌کنند.

این جامعه شناس افزود: زیبایی شناسی می‌تواند اندیشه‌ای زیبا باشد اما این در جامعه مورد توجه قرار نگرفته زیرا نخبگان علمی و فرهنگی جامعه ما در حداقل شرایط زندگی می‌کنند و طوری که آنها واقعا مهجور مانده‌اند. اما اگر نخبگان جامعه ما از لحاظ جایگاه اجتماعی و شرایط اقتصادی مورد توجه و احترام قرار بگیرند طبیعتا معیار زیبایی در جوانان جامعه تغییر می‌کند و آن موقع است که اندیشه زیبا مورد اهمیت قرار می‌گیرد. در شرایط سالم اجتماعی اندیشه زیبا و نخبگان علمی مورد توجه قرار می‌گیرد و جوانان سعی می کنند برای مطرح شدن به این سمت بروند اما متاسفانه در جامعه ما چنین نیست و اهداف انقلاب ما در سال 57 همین بوده ولی ما مسیری که جلو رفتیم متاسفانه کج روی‌های زیادی داشته است.

شاید بگوییم که جوانان تب داغ جراحی و دیده شدن را دارند اما چرا جراحان پا به پای آنها با عمل‌هایی که در اکثر مواقع نیاز نیست با جوانان همگام می‌شوند. حیدرپور در این خصوص توضیح داد: شرایط نا سالم اجتماعی همه اقشار را به این سمت سوق می‌دهد، پزشکان ما سوگند خورده اند در صورتی که متاسفانه به بیماران به چشم مشتری نگاه می‌کنند و گویی یک جریان اقتصادی است و می‌خواهند همه را جذب کنند اما متاسفانه این فساد هم در قشر پزشکان نفوذ کرده است. فساد وقتی در جاهای مختلف جامعه رسوخ پیدا کند اقشار مختلف اجتماع آسیب پذیر و به این سمت کشیده می‌شوند. من نمونه‌های زیادی دیده ام که شخص احتیاجی به عمل نداشت ولی او را به سمت عمل سوق داده اند تا پول و در آمد بیشتری بدست بیاورند.

حیدرپور عنوان کرد: ما باید جنبه‌های زیبا شناسانه‌ای که اعتبار و ارزش دارد را تقویت کنیم مثل علم و دانش کسب کنیم. نباید نخبگان و اندیشمندان جوان کشور ما از لحاظ معیشتی در پایین ترین سطح قرار بگیرند. همه کشورهای توسعه یافته به این قشر بها می‌دهند. این افراد ارزش جامعه هستند و باید در تصمیم گیری‌ها از آنها مشارکت گرفت. روی این مساله باید از طریق رسانه و مجامع کار شود تا این افراد به عنوان الگو قرار بگیرد نه هنرمندان و مدلینگ‌های سینمایی.  

دکتر خطیبی روانشناس نیز در این باره توضیح داد: به طور طبیعی انسان نیازهایی از جمله نیاز فیزیولوژیک، امنیتی، احترامی،  اجتماعی، زیبایی شناختی دارد. بنابر این همه افراد بشر سعی می‌کنند به روش‌های خاصی این نیازها را برطرف کنند به عنوان مثال  جایگاه اجتماعی بالاتری برای خود پیدا کنند، احترام بیشتری بخرند و  نیازهای زیبایی شناختی خود را برآورده کنند که همه این‌ها طبیعی است. گاهی اوقات ممکن است افراد به طور طبیعی یا وسواس گونه به بعضی از چیزها بیشتر بپردازند مثل کسی که به نیازهای فیزیولوژیک به طور وسواس گونه اهمیت می‌دهد  مثلا زیادپر خوری می‌کند یا به نیازهای امنیتی بیش تر از حد معمول حساس است، در زمینه سایر نیازها مثل نیازهای اجتماعی و زیبایی شناسی هم همین است.

این روانشناس افزود: به هرحال جراحی‌های پلاستیک و زیبایی آمده است که عیوب را برطرف کند و آن بخش از اندام یا چهره که ایراد دارد را به حالت طبیعی برگرداند ولی همین امر بستری شد برای افرادی که نیاز دارند دیده شوند. حتی دیده شده که مراجعین به پزشک جراح خود می‌گویند عمل موردنظرشان را با این شکل روی صورت من انجام دهید. با این تفاسیرطبیعی است چهره از حالت عادی خود خارج ‌شود و یا حتی چهره ها شبیه به هم شوند، مثلا بینی‌ها را کوچک و لب‌ها را تزریق می‌کنند. بنابراین بعد از مدتی همه این ها شبیه هم یا شبیه یکی از الگوهای و مدل هایی که آن ها در ذهنشان دارند می‌شوند. به عنوان مثال فکر می‌کنند فلان هنرپیشه یا ستاره زیبا است و می‌خواهند خود را شبیه به آن در بیاورند.

وی ادامه داد: این افراد کم کم دچار عدم رضایت شخصی می‌شوند یعنی هر عملی که می‌کنند آنها را ارضا نمی‌کنند و آن گم شده درونی شان را در تغییر ظاهر و تغییر چهرهشان می‌بینند. در حالی که  باید طی یک مصاحبه روانشناسی انگیزه این افراد برای تغییر بررسی شود و اگر اختلالی وجود داشته باشد پزشکان باید از این عمل امتناع کنند چون خیلی از این افراد وقتی که عمل می کنند باز احساس آرامش به آنها دست نمی‌دهند و منجر به عمل‌های بعدی می‌شود و گاهی به شکایت هم می‌رسد و می‌گویند که آن چیزی که ما میخواستیم نشده است.

خطیبی با اشاره به اینکه نقش جراحان در این ماجرا را نمی‌توان نادیده گرفت گفت: به هرشغل جراحان هم همین است، ناگفته نماند گاهی افرادی که به پزشک مراجعه می کنند بیش از حد به آنها فشار وارد می کنند و جراح پلاستیک هم به واسطه شغلش این کار را انجام می‌دهند

این روانشناس در پایان  اظهار داشت: نقش خانواده و جامعه برای حل این مساله بسیار حائز اهمیت است. ما گاها می‌بینیم که برخی از خانواده‌ها از بچگی به فرزندان خود تلقین می کنند که فلان شخص زیبا است و همان کسی که دائم از پدر و ماردش این فیدبک ها را دریافت کرده است دیگر آن را در جامعه دریافت نمی‌کند بنابراین فکر می‌کند که باید یک تغییراتی در خودش ایجاد کند. کسی که فیدبک مثبتی از جامعه دریافت نکرده سعی می‌کند دست به این کار بزند. موفقیت در زیبا شدن نیست بلکه در توانایی افراد است.

ابا این موجی که در چند سال اخیر آغاز شده و روز به روز به آن افزوده می شود عجیب نیست اگر در چند سال آینده وقتی از خانه بیرون می‌آییم همه را با یک شکل و بدون تفاوت ظاهری از هم ببینیم.