اقدامات حمایتی در روستاها و شهرهای کوچک/ تجهیز ٤٠٠٠ کتابخانه کلاسی مقطع ابتدایی

به گزارش گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا؛ یکی از اهداف مهم وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در دولت دوازدهم حمایت و تقویت آفرینش های فرهنگی و هنری، با رویکرد توجه به فرصت فضاها و زیرساخت های فرهنگی مناسب در مناطق مختلف کشور و اشتیاق مردمی به فعالیت های فرهنگی و هنری در روستاها و مناطق محروم بوده است که در ارائه برنامه های وزیر محترم در جلسه رای اعتماد مجلس شورای اسلامی بر آن تاکید شد.

بر این اساس شعار «ایران تهران نیست» به عنوان یکی از برنامه های محوری در دوره جدید مد نظر قرار گرفته است و تا کنون ٩ سفر برنامه ای با اولویت مناطق کمتر برخوردار و تمرکز زدایی از مراکز استان ها و توجه به نقاط محروم و هدایت اعتبارات وزارتخانه به سمت این نقاط صورت گرفته است.

حاصل این نگاه که از دولت یازدهم آغاز و در دولت دوازدهم ادامه دارد، بروز طرح های ملی با محوریت روستا و تعداد قابل توجه رویدادهای فرهنگی وآفرینش های هنری بارویکرد تقویت نقش روستاها و شهرهای کوچک بوده است.

برای نمونه به چند اقدام از میان انبوه فعالیت ها اشاره می شود:

-جشنواره روستاها و عشایر دوستدار کتاب: اولین دوره این برنامه در سال ۱۳۹۳ برگزار شد و

 تاکنون که پنجمین دوره آن در حال برگزاری است، بیش از ۳۸۰۰ روستا برنامه‌ها و فعالیت‌های خود را در حوزه کتاب و کتاب‌خوانی برای یک رقابت فرهنگی به دبیرخانه  مرکزی جشنواره ارسال کرده‌اند که در هر دوره به ۱۰ روستا نزدیک به ٥٠٠٠ میلیون ریال کمک‌های نقدی و غیرنقدی اهدا شده است.

-علاوه بر این وزارتخانه با خرید ویژه کتاب از نمایشگاه کتاب تهران و ارسال به ١٠٠٠ روستای کشور به توانمندسازی فرهنگی روستاها از طریق ترویج کتاب و کتاب خوانی توجه ویژه ای نشان داده و تاکنون ٣٥ میلیارد ریال به جشنواره ها، فعالیت های فرهنگی و تأمین کتاب مورد نیاز کمک شده است.

-برگزاری کارگاه‌های آموزشی: حدود ۱۲۰ کارگاه آموزشی ترویج کتاب‌خوانی در روستاهای سراسر کشور طی سال ۱۳۹۶ و نیمه نخست سال ۱۳۹۷ برگزار شده است. 

-اهدای کتاب: در سال ۱۳۹۶ حدود ۱۴ میلیارد ریال و در نیمه نخست سال ۱۳۹۷، ۲۳ میلیارد ریال کتاب و بسته‌های فرهنگی به روستاها و شهرهای شرکت کننده در دو برنامه «جشنواره روستاها و عشایر کتاب» و «انتخاب و معرفی پایتخت کتاب ایران» ارسال شده است.

-ایجاد شبکه روستاها و عشایر دوستدار کتاب: با پیشنهاد روستاهای برگزیده چهار دوره جشنواره روستاها و عشایر دوستدار کتاب و پشتیبانی معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، شبکه روستاهای دوستدار کتاب ایران به عنوان یک نهاد مردمی متشکل از مجمع عمومی و شورای هماهنگی فعالیت خود را  در فضایی مستقل و در راستای اجرای ترویج کتاب و گسترش فرهنگ کتابخوانی آغاز کرده است. این شبکه به عنوان بازوی مشورتی و اجرایی برنامه‌های ترویج کتاب‌خوانی معاونت فرهنگی فعال شده است. 

-اعزام نویسندگان به روستاها: سال ۱۳۹۶ تاکنون، بیش از ۱۰۰ نویسنده کودک و نوجوان با سفر به روستاها و شهرهای کوچک سراسر کشور، کارگاه‌های آموزشی ترویج کتاب‌خوانی، نویسندگی و طراحی و مدیریت برنامه‌های فرهنگی را در فضاهای عمومی شامل مدارس، کتابخانه‌ها، مساجد، پایگاه‌های بسیج، و غیره برگزار کردند. این سفرها علاوه بر آشنایی روستاییان با نویسندگان و شیوه‌های ترویج کتاب‌خوانی، باعث شده است که خود نویسندگان هم در ارتباط مستقیم با فضاهایی بومی قرار گرفته و به مضامین و دستمایه‌های غنی و جدیدی برای خلق آثار ادبی جدید برسند.

-برپایی جام باشگاه‌های کتاب‌خوانی کودک و نوجوان:جام باشگاه‌های کتاب‌خوانی برنامه‌ای برای تشویق کتاب‌خوانی بچه‌ها در فضاهای گروهی و جمعی است. همه اعضای باشگاه‌ها از ۵۰ درصد یارانه و حمایت خرید کتاب معاونت امور فرهنگی بهره‌مند می‌شوند. در دومین دوره برگزاری جام باشگاه‌های کتاب‌خوانی کودک و نوجوان بحث مشارکت روستاها جدی شد که به تشکیل ۵۰۰۰ باشگاه کتاب‌خوانی با بیش از ۶۰ هزار عضو کودک و نوجوان در سراسر کشور انجامید.

-تجهیز بیش از ٤٠٠٠ کتابخانه کلاسی مقطع ابتدایی مناطق روستایی و عشایری در قالب فعالیت های مشترک بین وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و وزارت آموزش و پرورش و مشارکت مستمر در راه اندازی نمایشگاه کتاب در مناطق روستایی که حاصل این تلاش و اقدام هوشمندانه، افزایش نرخ سرانه بهره مندی کتاب در مدارس از ٣ جلد به ٩ جلد بوده است.

-انتخاب و معرفی پایتخت کتاب ایران: این برنامه که تاکنون چهار دوره متوالی اجرا شده است، از جمله برنامه‌های فرهنگی خلاقانه‌ای است که در دولت یازدهم توسط معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی طراحی و با همکاری جمع زیادی از نهادهای ذی‌ربط دولتی و غیردولتی به اجرا رسیده است.  نمونه بارز این رخداد عمیق فرهنگی انتخاب شهر کاشان یکی از شهرهای حوزه انتخابیه جناب آقای ساداتی نژاد به عنوان پایتخت کتاب ایران است. در طول چهار دوره اجرا، ۳۷۰ شهر کوچک و بزرگ در این رقابت فرهنگی مشارکت داشته و برنامه‌های خلاقانه‌ و مؤثری را برای ترویج کتابخوانی در شهر را ارائه داده‌اند. در هر دوره از اجرا، یک شهر به عنوان پایتخت کتاب ایران و چهار شهر به عنوان شهرهای خلاق حوزه کتاب، طی مراسمی با حضور معاون ریاست جمهوری معرفی می‌شوند و جوایز خود را دریافت می‌کنند. اهواز، نیشابور، بوشهر و کاشان چهار شهری است که به ترتیب در چهار دوره به عنوان پایتخت کتاب ایران معرفی شده‌اند.

جای تاسف است که نماینده مردم معزز کاشان که شهر خودشان به عنوان پایتخت کتاب ایران انتخاب شده و از فعالیت های جریان ساز فرهنگی در این شهر مطلع هستند دور از انصاف چنین سخنی بیان کنند که «ادارات فرهنگ و ارشاد اسلامی هیچ بروز و ظهوری در روستاها و شهرهای کوچک ندارند و با وجود اینکه متولی فرهنگی در این مناطق هستند، عملا اقدامی از سوی آن‌ها دیده نمی‌‎شود.» ایکاش ایشان یک بار دیگر سخنان خود در تاریخ ٨ اسفند ١٣٩٦ در تالار وحدت در آئین انتخاب کاشان به عنوان پایتخت کتاب ایران را مرور می کردند که:«با این اقدام زمینه برای رشد و ارتقای فرهنگ کاشان فراهم می شود و از سوی دیگر به رونق صنعت نشر شهرستان و توسعه فعالیت های فرهنگی کاشان کمک می کند و این اقدامات ارزشمند فرهنگی سرآغاز اقدامات فرهنگی بعدی به شمار می آید» و اینگونه زحمات فرهنگی فرزندان لایق این سرزمین را بی اهمیت جلوه نمی دادند.

افزون بر برنامه‌ها و جشنواره‌های معاونت امور فرهنگی در قالب تفاهم‌نامه‌های استانی، بیش از

 ۶۰ درصد اعتبارات خود را  به صورت مستقیم به استان‌ها تخصیص داده است.

علاوه بر اقدامات فوق با تفویض وزیر محترم، دبیرخانه فرهنگ و هنر روستا و عشایر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در ستاد عالی کانون های فرهنگی ومساجد کشور در سال جاری تشکیل شده است و تهیه و تدوین برنامه‌های فرهنگی هنری، آموزشی، کارآفرینی و... ویژه روستائیان و عشایر کشور برای سال ١٣٩٧ با پیش بینی اعتباری معادل ٠٠٠/٠٠٠/٠٠٠/١٧ریال از اقداماتی است که در این دبیرخانه به انجام رسیده است.

اختصاص بخشی از اعتبارات برنامه‌های تدوین شده ویژه روستا وعشایر کشوربه مبلغ

٠٠٠/٠٠٠/٨٣٠/٢ ریال و واریز به استان‌ها جهت اجرا، جمع‌آوری گزارشات و اقدامات انجام شده در سطح حوزه‌ ستادی و استانی با موضوع فرهنگ و هنر روستا و عشایر در طول برنامه پنجم و 

سال ٩٦ جهت ارزیابی حوزه‌ها و پیگیری لازم جهت اخذ سایر اعتبارات به منظور اجرای برنامه های فرهنگی هنری  در سطح روستا وعشایر از دیگر اقدامات دبیرخانه بوده است.

در حوزه سینمایی و هنری  هم شمار فیلم های تولید شده در حوزه روستا و عشایر و فعالیت های فرهنگی و هنری اجرا شده در این حوزه از سوی معاونت ها و ادارات کل، فهرست بلندی دارد که همگی در گزارش عملکرد وزارتخانه منتشر شده است.