درگفتگو با یک استاد ارتباطات مطرح شد؛
عدم تناسب تحول در حوزه های دیگر با تحولات رسانه های جمعی/اینترنت در کشور تحمیلی است و تابع اتفاقات سیاسی و اجتماعی
قدیمی گفت :تحولات در رسانه های جمعی در کشور ما متناسب با تحولات در دیگر حوزه ها نیست. بنابراین نیاز خاصی در جامعه ما وجود ندارد که رسانه بتواند آن را برآورده کند. در نتیجه استفاده ما از رسانه ها درست نیست و به سمت و سویی می رود که بیشتر سرگرمی است.
به گزارش خبرنگار گروه اجتماعی برنا؛ در کشور ما بیشترین استفاده ای که از شبکه های اجتماعی می شود برای سرگرمی است، و آنقدر در این شبکه ها سرمان گرم شده است که یادمان رفته است که حوزه های مهمتری هم وجود دارند که چشم به راه فعالیت و مشارکت ما در این فضا هستند. فهم نشدن شبکه های اجتماعی در کشور ما در شرایطی است که در سایر کشورها از این شبکه ها برای مقاصد مهمتری بهره گرفته می شود و این شبکه ها به بستر مهمی برای فعالیت های سازنده تبدیل شده اند.
در واکاوی این مسئله گفت و گویی با یک استاد ارتباطات داشته ایم که در ادامه می خوانید:
قدیمی، استاد ارتباطات با بیان اینکه وضعیت رسانه های اجتماعی در کشور ما تحت تأثیر نظام ارتباطی و رسانه ای کلان است، گفت: «اگر به دنبال این هستیم که قضاوت درستی از وضعیت وسایل ارتباطی از هر نوعی و در هر کشوری داشته باشیم، باید نظام ارتباطی و رسانه ای کلان را که در آن کشور وجود دارد، مطالعه کنیم. پرداختن به وضعیت رسانه های اجتماعی بدون توجه به وضعیت حقوقی، سیاسی، فرهنگی، اجتماعی کل نظام ارتباطی ناممکن است. ما باید به کلیت مسئله توجه کنیم، و نگاهی سیستمی داشته باشیم تا بتوانیم به شناخت درستی از وضعیت رسانه در جامعه برسیم.»
وی وضعیت نظام ارتباط جمعی در کشورهای پیشرفته و اروپایی را اینگونه شرح داد: «در این کشورها بر اساس تحولات سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی نظام ارتباط جمعی دچار تحول می شود. یک سری از نیازها در کشورهای پیشرفته و اروپایی وجود داشت که نظام ارتباطی در جامعه به سمت آن تغییر کرد. بنابراین، سیستم ارتباطی در راستای برآورده کردن نیازهایی که در جامعه ایجاد شده بود، تحول یافت. وقتی تحولات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی در جوامع غربی روی داد نهاد ارتباطی متناسب با آن هم شکل گرفت که بتواند شرایط جامعه را پیش ببرد.»
وی ادامه داد: «مردم کشورهای پیشرفته در حوزه های مختلف فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی تحولاتی بنیادین را پشت سر گذاشتند. با تغییر ساختار سیاسی در این کشورها صحبت از دموکراسی، احزاب و انتخابات رواج پیدا کرد. بنابراین نظام ارتباطی ای در این جوامع نیاز بود که بتواند این نیازها را پوشش دهد و به آنها بپردازد.»
قدیمی شرایط متفاوت کشورهای در حال توسعه را در این زمینه اینگونه بیان کرد: «در کشورهای در حال توسعه مانند کشور ما شرایط به گونه دیگری است، قبل از اینکه تحولات سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی روی بدهند تحولات در رسانه های ارتباطی ایجاد شده اند. تحولات در رسانه های جمعی در کشور ما متناسب با تحولات در دیگر حوزه ها نیست. بنابراین نیاز خاصی در جامعه ما وجود ندارد که رسانه بتواند آن را برآورده کند. در نتیجه استفاده ما از رسانه ها درست نیست و به سمت و سویی می رود که بیشتر سرگرمی است.»
وی تأکید کرد: «وضعیت کتابخوانی، وسایل ارتباط جمعی و اینترنت در کشور ما تحمیلی است و تابعی از شرایط سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی است. بسترهای لازم برای استفاده درست از رسانه های جمعی در کشور ما ایجاد نشده اند و این مسئله از بنیاد و ریشه مشکل دارد.»
وی با بیان اینکه در کشورهای توسعه یافته هر چیزی سر جای خودش است، تصریح کرد: در این کشورها مطبوعات آزاد، فرهنگ کتابخوانی، رادیو و تلویزیونی حرفه ای، در کنار سیستم آموزشی و قانونی درست، در کنار هم کارشان را انجام می دهند، وظایف همه آنها مشخص و مکمل یکدیگر است. وقتی در این کشورها همه چیز سر جای خودش است و وظیفه هر نهادی مشخص است، رسانه های اجتماعی هم بخشی از این فرآیند می شوند. بنابراین، در این کشورها مردم استفاده درستی از رسانه های اجتماعی دارند و از آنها برای برآورده کردن نیازهای مهمتری استفاده می کنند. مصرف و تولید محتوا در رسانه های اجتماعی و اینترنت در کشورهای اروپایی در کنار سایر سیستم های رسانه ای و ارتباطی صورت می گیرد. مردم نحوه استفاده از اینترنت و رسانه های اجتماعی را از سایر سیستم های ارتباطی جامعه یاد می گیرند. در این کشورها، همه این اضلاع در کنار یکدیگر کار خود را به درستی انجام می دهند و یک کل منسجم را می سازند.»
قدیمی نقص هایی را که در سیستم ارتباطی کلان کشور ما وجود دارند اینگونه شرح می دهد: در کشور ما روزنامه نگاری، رادیو و تلویزیون، فرهنگ کتابخوانی و سایر نهادهای رسانه ای کار خود را به درستی انجام نمی دهند، بنابراین وقتی رسانه های اجتماعی و اینترنت هم وارد می شوند استفاده ای که از آنها می شود درست نیست. مردم به جای اینکه از رسانه های اجتماعی و اینترنت استفاده درستی بکنند، دچار نوعی درونگرایی و عقده گشایی می شوند و از این رسانه ها برای ارضای نیازهای شخصی شان استفاده می کنند.»
وی تأکید کرد: «در کشور ما چون مصرف محتوا در رسانه های مختلف سیستماتیک نیست و مشکل دارد، این شرایط در مصرف رسانه های اجتماعی هم ایجاد شده است و وضعیت آنها هم تابعی از وضعیت رسانه ای کل است. تولید محتوا در کشور توسعه یافته تابعی از نظام ارتباطی آنجاست. البته در کشورهای غربی هم رسانه ها مشکلات خاص خود را دارند و به آنها هم انتقاداتی وارد است ولی شرایط مصرف رسانه ای آنها منطقی، درست و مطابق با اصول حرفه ای است. ما زمانی می توانیم مصرف رسانه ای درستی داشته باشیم که در سایر حوزه ها هم تحولات مهمی ایجاد کرده باشیم.»
با صدور پیامی؛
شهاب طباطبایی:
نظر شما
پیشنهاد سردبیر
پرونده ویژه
