شکست دیگر برای آمریکا؛ این بار در وین/ دو راهی شکست و یا انزوا

به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری برنا؛ همزمان با تلاش‌های ایالات متحده آمریکا برای بازگرداندن تحریم‌های قبلی شورای امنیت علیه ایران که به موجب برجام تعلیق شده بود، کمیسیون مشترک برجام، در شانزدهمین نشست خود، بیانیه‌ای صادر کرد که در آن اعضای 1+4  بر تداوم پایبندی اعضای باقی مانده به برجام تاکید کردند. در این بیانیه اشاره شده که «در پرتو مباحث مطروحه اخیر در شورای امنیت ملل متحد در نیویورک در خصوص تلاش برای بازگرداندن تحریم‌های ملل متحد که قبلا لغو شده‌اند، اعضاء تاکید دوباره کردند که آمریکا در تاریخ 8 می 2018 به صورت یکجانبه، توقف مشارکت خود در برجام را اعلام کرد و از آن پس، در هیچ یک از فعالیت‌های مرتبط با برجام مشارکت نداشته است. اعضا مجددا تاکید کردند که بنابراین آمریکا را نمی‌توان، یک دولت عضو برجام محسوب کرد.»

نشستی برجامی که بسیاری آن را مثبت ارزیابی کردند؛ در این ارتباط هلگا اشمید که ریاست  اروپایى کمیسیون را برعهده داشت، در توییتى نوشت: «مهم این است که شرکاى برجام به رغم چالش هاى کنونى، بر سر دستیابى به راه حل حفظ برجام و اجراى کامل تعهدات متحد هستند.»

این نشست که به نوعی تحت تاثیر توافق هفته گذشته ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به دنبال سفر رافائل گروسی به تهران نیز بود، انزوای دیگری را برای آمریکا رقم زد. آمریکا که با خروج از برجام، تلاش کرد ایران را تحت فشارهای بین‌المللی چه در عرصه اقتصادی و سیاسی قرار دهد، به گفته حسن روحانی، رئیس‌جمهور، با شکست مفتضحانه‌ای روبرو شد چراکه در در وین، کشورهای 1+4 به صراحت اعلام کردند که در کنار برجام هستند و آمریکا حق سوء استفاده از برجام را ندارد. 

روحانی با کودکانه خواندن اقدام آمریکا بر این موضوع تاکید کرد که در حال حاضر در شورای امنیت سازمان ملل در خصوص دیدگاه ایران در این زمینه اتفاق نظر وجود دارد و این نیز یک پیروزی بزرگ دیگری برای ایران، خواهد بود که به نظرم در تاریخ کم سابقه است که کشوری بارها از لحاظ سیاسی و حقوقی در مجامع بین‌المللی با آمریکا درگیر شود و چندین بار آمریکا را شکست دهد.»

در میان تلاش‌های نافرجام آمریکا برای بازگرداندن تحریم‌ها علیه ایران، سید عباس عراقچی، معاون سیاسی وزیر امور خارجه کشورمان، که برای شرکت در نشست کمیسیون مشترک برجام به وین سفر کرده است، با اشاره به شکست مفتضحانه آمریکا، در خصوص محتوای گفتگوهای انجام شده در نشست کمیسیون مشترک برجام عنوان کرد: «این نشست، در شرایط خاص ناشی از تحولات در شورای امنیت پیرامون برجام و اقدام غیر موجه و غیر قانونی آمریکا، برگزار شد از این رو، محور اصلی مباحث کمیسیون، بر ضرورت یکپارچگی و انسجام علیه اقدام آمریکا متمرکز بود».

معاون سیاسی وزیر امور خارجه همچنین بر این موضوع تاکید کرد که اعضای این توافق، آمریکا را به عنوان مشارکت‌کننده برجام نمی‌شناسند و حقی برای این کشور در خصوص استفاده از سازوکارهای درون برجام یا قطعنامه ۲۲۳۱ قائل نیستند چراکه آمریکا از ۸ می ۲۰۱۸ مشارکت خود در برجام را متوقف کرده و دیگر عضو این توافق محسوب نمی‌شود از این رو نمی‌تواند از حقوق تصریح شده در برجام از جمله با هدف برگشت تحریم ها، استفاده کند.»

در واقع همان گونه که توافق هفته گذشته ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بازتاب های مثبتی از سوی اتحادیه اروپا، چین و روسیه به دنبال داشت شانزدهمین نشست کمیسیون مشترک برجام هم مورد استقبال طرف های برجامی به ویژه کشورهایی چون چین و روسیه، قرار گرفت.   

نمایندگی چین در سازمان ملل روز چهارشنبه در پیامی عنوان کرد: همه شرکت کنندگان در کمیسیون مشترک برجام بر اهمیت حفظ توافق هسته ای ایران موسوم به «برجام» و اجرای کامل آن، تاکید کردند.

در پیام هیات نمایندگی چین در سازمان ملل که در توئیتر منتشر شد، نیز آمده است: این باور عمومی است که ایالات متحده نمی تواند روند بازگرداندن تحریم های سازمان ملل علیه ایران را تحت قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت آغاز کند.

همچنین «میخائیل اولیانوف»، نماینده روسیه در سازمان‌های بین المللی مستقر در وین، با انتشار پیامی در توئیتر نوشت: نشست کمیسیون مشترک برجام در وین نشان داد که شرکت کنندگان آن کاملا به توافق هسته‌ای متعهد بوده و مصمم هستند که همه تلاش خود را برای حفظ آن انجام دهند.»

هایکو ماس، وزیر امور خارجه آلمان، نیز بعد از کنفرانس خبری مشترک با «وانگ یی» همتای چینی خود گفت: آلمان و چین در مورد حفظ برجام توافق دارند.

به گفته هایکو ماس؛ حفظ برجام در مذاکراتی که در هفته‌های گذشته در شورای امنیت سازمان ملل انجام شده مورد بحث قرار گرفته است».

با این تفاسیر  همان گونه که آمریکا در شورای امنیت به همراه برخی متحدان عربی و اسرائیلی خود به گفته روحانی، به دنبال سروصدای زیاد به ویژه ایجاد تنش علیه ایران و برجام هستند، در مقابل ایران نیز به همان اندازه همه توان دیپلماسی خود را به کار گرفته تا به همراه چین و روسیه و اعضای اروپایی برجام، بتواند از هزینه‌های ناشی از سنگ‌اندازی‌های آمریکا و هم پیمانان منطقه‌ای‌ و اسرائیلی‌اش بر سر راه این توافق، بکاهند.  

گفتنی است؛ شانزدهمین نشست کمیسیون مشترک برجام در سطح معاونان وزیر و مدیران سیاسی وزارت امور خارجه ایران و گروه ۱+۴، (سه‌شنبه ۱۱ شهریور ۱۳۹۹) به ریاست مشترک «عباس عراقچی» معاون وزیر امور خارجه کشورمان و «هلگا اشمید» معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در وین آغاز به کار کرد تا گامی دیگر در راستای حفظ برجام، برداشته شود.

این نشست در هتل کوبورگ وین با حضور نمایندگان ۶ کشور ایران، آلمان، فرانسه، انگلیس، روسیه و چین به عنوان اعضای باقی‌مانده در برجام و نماینده اتحادیه اروپا گشایش یافت. اعضای باقی‌مانده در برجام در وین گرد هم‌ آمدند تا در برابر سیاست‌های یکجانبه‌گرایانه آمریکا به نوعی بتوانند به تقویت برجام، کمک کنند. 6