بقایای حکومت هلندی ها در ایران

به گزارش برنا؛ در صفحات پایانی تاریخ چند هزار ساله ایران اتفاقاتی رقم می خورد که شاید کم تر به گوش رسیده باشد. در ایامی که تمامی توجه ها به رقابت ایران، پرتغال و بریتانیا در خلیج فارس بوده است اما یک کشور دیگر نیز در این میان به تصرف قسمتی از خاک ایران می پردازد. این کشور، پادشاهی هلند است.

هلند تازه استقلال پیدا کرده در شمال اروپا به دنبال دست و پا کردن قدرت برای خود به آب های بین المللی پا گذاشته و خلیج فارس زرخیز را به عنوان یکی از مقاصد خود انتخاب می کند. پس از درگذشت شاه‌ عباس‌، شرکت‌ های‌ هلندی‌ که‌ از حمایت‌ دولت‌ خود برخوردار بودند، در رقابت‌ با انگلیسی‌ ها موفقیت‌های‌ مهمی‌ به‌ دست‌ آوردند. در سال‌ ۱۶۲۵ میلادی، با وقوع‌ جنگ‌ بین‌ انگلستان‌ و هلند در خلیج‌ فارس‌، این‌ رقابت‌ ها به‌ اوج‌ خود رسید و هلندی‌ ها بالاخره‌ موفق‌ شدند برای‌ مدتی‌ رقیب‌ خود را در خلیج‌ فارس‌ عقب رانند. بررسی‌ وقایع‌ خلیج‌ فارس‌ تا حدود سال های‌ ۱۶۸۰ میلادی، بیانگر این‌ واقعیت‌ است‌ که‌ هلندی‌ ها در این‌ ایام‌ با قدرت‌ هر چه‌ تمام تر تأسیسات‌ خود را در بندرعباس‌ و بصره‌ اداره‌ کردند و تقریباً به‌ همان‌ مرحله‌ از قدرت‌ رسیده‌ بودند که‌ پرتغالی‌ ها قبل از آن ها در خلیج‌ فارس‌ داشتند. هلندی‌ ها پیش از این که‌ تجارت خانه‌ خود را در بندرعباس‌ به‌ سال‌ ۱۶۲۳ میلادی راه اندازند، شعبه‌ ای‌ در بصره‌ دایر کرده و به‌ داد و ستد کالا از راه‌ شام مشغول بودند. آنان‌ در سال‌۱۷۴۷ میلادی تجارتخانه خود را در بوشهر که‌ برای‌ مدتی‌ تعطیل‌ کرده‌ بودند، مجدداً بازگشایی‌ کرده اما همان سال، پایان‌ دوره حضور قدرتمند هلندی‌ ها در جنوب ایران بود.

در این میان جزیره خارک به‌ علت‌ جایگاه راهبردی ویژه‌ای‌ که‌ در خلیج‌ فارس‌ داشت‌، محیط امنی‌ برای‌ فعالیت‌ های‌ بازرگانی هلندی‌ ها بود، چنان چه‌ در گذشته‌ نیز مورد توجه‌ و علاقه‌مندی‌ دیگر دولت‌های‌ اروپایی‌ قرار گرفته‌ بود. بنابراین‌ در سال‌ ۱۷۵۳ میلادی، جزیرهٔ خارک را که‌ در فاصله 30 کیلومتری بندر بوشهر قرار داشت‌، به تصرف هلندی ها درآمد.

این تصرف دیری نپایید و هلندی ها در یک نبرد در سال 1765 میلادی مغلوب میرمهنا یکی از نظامیان نام دار دوره زندیه شده و مجبور به ترک جزیره ارزشمند خارک شدند. یکی از آثار آن دوره که هنوز هم پابرجا است و به یکی از جاذبه های گردشگری جزیره خارک بدل شده است، قلعه هلندی ها است.

قلعه هلندی‌ها در شمال شرقی جزیره خارک قرار دارد. این قلعه سابقا برج و بارویی داشته که اکنون از بین رفته است. این قلعه توسط بارون کینپ هاوزن که به عنوان حاکم نظامی در خارک حضور داشت در سال ۱۷۴۷ بنا شد و همچنان به قلعه هلندی‌­ ها معروف است.

//انتهای پیام: ۴