داوری در طلاق و مراحل آن

به گزارش برنا، وقتی زن یا مرد برای درخواست طلاق به دادگاه مراجعه می‌کند، به درخواست هر یک از طرفین، دادگاه برای ایجاد سازش معمولا آنها را به داوری ارجاع می‌دهد و در نهایت اگر نظر داور مورد قبول بود، بر اساس آن حکم می‌دهد؛ امروزه به دلیل فراگیری مسئله‌ی طلاق و نیاز جامعه به آگاهی از شرایط قانونی آن، در این مقاله سعی می‌کنیم شما را با داوری در طلاق آشنا کنیم.

داوری در طلاق چیست؟

اشاره کردیم که اگر زن یا مرد برای جدایی به دادگاه مراجعه کنند، دادگاه بر حسب تقاضای آنها، موضوع را به داوری واگذار می‌کند؛ پس از اینکه قاضی قرار داوری را صادر می‌کند، زن و مرد هر کدام شخصی را به عنوان داور به دادگاه معرفی خواهند کرد.

گفتنی است که اجرایی شدن نظر داور بستگی به تشخیص قاضی پرونده دارد، یعنی اگر داور نظری نهایی بدهد که بنا بر دلایل قانونی و شرعی مورد قبول دادگاه نباشد، قاضی می‌تواند آن را نپذیرد.

زمان ارجاع به داور

وقتی که دعوای جدایی در دادگاه از سوی زوجین (مرد و زن) یا یکی از آنها مطرح می‌شود، اولین کاری که دادگاه انجام می‌دهد، سعی در برقراری صلح و سازس بین زن و شوهر است، یعنی قاضی در ابتدا آنها را به داوری ارجاع نمی‌دهد و خودش تلاش می‌کند تا مشکل آنها را برطرف کند.

امّا اگر تلاش دادگاه برای برقراری صلح بی‌نتیجه باشد، در مرحلة بعد زن و مرد را به داوری ارجاع می‌دهد؛ با این تعاریف، داور در طلاق نماینده‌ی قانونی دادگاه برای از بین بردن اختلافات زن و شوهر است و زمانی پای داوری به میان کشیده می‌شود که دادگاه در حل اختلاف موفق نبوده باشد.

شرایط داوری در طلاق

پس از اینکه دادگاه تشخیص می‌دهد که باید امر را به داور واگذار کند، زن و مرد تا بیست روز مهلت دارند تا شخصی از نزدیکان خود را که شرایط قانونی داوری را داشته باشد، به دادگاه معرفی کنند. بهتر است داور از میان خویشاوندان نزدیک زوجین باشند چرا که بیشتر به شرایط زندگی آنها واقف هستند و بهتر می‌توانند برای رفع اختلاف تلاش کنند.

از نظر قانون برای داوری در طلاق، شخص باید شرایط زیر را داشته باشد: متأهل، مسلمان، دارای حداقل 40 سال سن، آشنایی تقریبی با مسائل خانواده، شرع و اجتماع.

گفتنی است که مردانی که با زن محرم باشند مانند: پدر و برادر، حتی اگر از همسر خود جدا شده باشند و یا همسر آنها فوت شده باشد، به عنوان داور برای دادگاه پذیرفته شده هستند. اگر در بین خویشاوندان زن یا مرد فرد واجد شرایطی برای داوری در طلاق وجود نداشته باشد یا اینکه وجود داشته و این کار را نپذیرفته باشد، زوجین می‌توانند داور را از میان افراد واجد شرایط دیگر انتخاب کنند.

اگر زن یا مرد از معرفی کردن داور خودداری کنند یا اینکه توانایی این کار را نداشته باشند، دادگاه به درخواست طرفین می‌تواند خودش برای آنها فردی را به عنوان داور مشخص کند.

وظایف داور طلاق

پس از اینکه داوران به دادگاه معرفی شدند و صلاحیت آنها تعیین شد، اولین وظیفه‌ی داوران این است که پذیرش داوری را با تقدیم لایحه به دادگاه اعلام کنند؛ دومین وظیفه‌ی داوران تشکیل جلسه یا جلسات متعدد با حضور زن و مرد یا یکی از آنها برای ایجاد سازش بین طرفین است که پس از انجام این کار باید داور نتیجه را در مهلتی مشخص به دادگاه اعلام کند.

اگر مهلت تعیین شده برای ایجاد صلح کافی نباشد، داوران می‌توانند از دادگاه تقاضا کنند تا این فرصت را افزایش دهد، البته تشخیص این امر با قاضی است که اگر این مهلت را ضروری بداند، آن را افزایش خواهد داد. گفتنی است که نظریه داوران چارچوب خاصی نخواهد داشت و هر یک از آنها بسته به جلساتی که با زن و شوهر دارند و نتایجی که در راستای ایجاد صلح کسب می‌کنند، نظر خود را به دادگاه اعلام خواهند کرد.

پیش از این نیز اشاره شد که داوران طلاق حکمی را به عنوان قانون لازم‌الاجرا صادر نخواهند کرد، بلکه سعی آنها تنها بر ایجاد صلح بین زن و شوهر از طریق ارائه‌ی راه حل و میانجی‌گری خواهد بود و در نهایت می‌توانند نتیجه‌ی کار خود را به عنوان نظریه به دادگاه اعلام کنند و تصمیم نهایی با دادگاه است.

داوری در طلاق توافقی

در طلاق توافقی به علت توافق صورت گرفته بین زوجین نیازی به ارجاع به داوری ندارد. البته در طلاق توافقی نیز زن و مرد به مشاوره خانواده ارجاع داده می شوند.

برخلاف باور عموم، برای طلاق توافقی نیازی نیست که زن حتما مهریه خود را ببخشد؛ بلکه در تمام امور مالی و غیر مالی باید به زبان مشترک برسند. این توافقات باید در حین جلسه دادرسی یا حتی پیش از آن (مراحل طلاق توافقی) به صورت سندی رسمی در دفاتر اسناد به ثبت برسد. اطلاعات بیشتر در خصوص طلاق تواففی را در این مطلب مطالعه کنید.

از آنجایی که هدف داوری در طلاق، ایجاد سازش و مصالحه بین زوجین است بنابراین در طلاق توافقی این اتفاق نمی افتد. زیرا در طلاق توافقی زوجین با تمایل دو طرفه و طبق سازش صورت گرفته اقدام به طلاق می کنند. در طلاق توافقی برای پیگیری مراحل طلاق نیز می توان از وکیل طلاق استفاده کرد. از آنجا که شما با قوانین و مقررات مربوط به طلاق آشنا نیستید، گاهی از اوقات شما نیاز به اثبات و ارائه مدارک مبتنی بر دلایل خود در دادگاه خواهید داشت و بهتر است این کار را وکیل طلاق توافقی که به قوانین تسلط دارد، برای شما انجام دهد.

مراحل داوری در طلاق

معمولا دادگاه خانواده زمانی را مشخص کرده و روش عملکرد داوران را به آنها توضیح خواهد داد و هم‌چنین مهلتی را مقرر می‌کند که طی آن داوران باید جلسات خود را با زوجین برقرار کرده و نتیجه را به دادگاه اعلام کنند.

داوران در این مرحله باید حداقل دو جلسه را با حضور زن و شوهر برگزار کرده و در آن مسائلی را که باعث بروز اختلاف شده بررسی کنند و برای رفع آنها راه‌کارهای مناسب ارائه دهند تا بین زوجین سازش به وجود آورند و از وقوع طلاق تا حد ممکن جلوگیری کنند.

گفتنی است که حضور نداشتن زن و مرد یا یکی از آنها در جلسات داوری در طلاق، باعث نخواهد شد که داوران این جلسات را برگزار نکنند و در هر صورت باید با تشکیل جلسه مشکلات مطرح شده را بررسی کرده و نظر خود را در خصوص امکان ایجاد سازش یا امکان نداشتن آن، در فرصت مقرر شده به دادگاه اعلام کنند.

هزینه‌ی داوری در طلاق

باید بدانید که افرادی که به عنوان داوری در طلاق معرفی شده و از طرف دادگاه پذیرفته می‌شوند، می‌توانند برای کار خود از دادگاه تقاضای دستمزد داشته باشند و دادگاه در این مرحل برای آنها مبلغی را به عنوان دستمزد تعیین کرده و به زوجین دستور می‌دهد که آن را به داوران پرداخت کنند.

حرف پایانی

هرچند که با مسئله‌ی داوری در طلاق و شرایط مختلف آن به خوبی آشنا شدید، لازم است بدانید در صورت برخوردن به این مشکل و یا مسائل دیگر در خصوص ازدواج و طلاق، حتما لازم است از کارشناسان حقوقی کمک بگیرید. چنانچه زمان لازم برای مراجعه به دفاتر حقوقی را ندارید می توانید بصورت آنلاین از این خدمات استفاده کنید. مشاوره حقوقی آنلاین یک خدمت جدید است که توسط آن کاربران از راه دور و تنها با دسترسی به اینترنت می‌توانند اطلاعات خود را ثبت و نسبت به دریافت پاسخ اقدام کنند.