رضاخواه: باید تصویری برای اقتصاد آینده کشور بسازیم /جمیلی: بیش از ۲۰۰ هزار کسب و کار اینستاگرامی داریم

به گزارش برنا، برنامه تلویزیونی «غیرمحرمانه» با موضوع «بررسی راهکارهای افزایش کسب و کارهای اینترنتی در دوران کرونا » با حضور مجتبی رضاخواه نماینده مجلس شورای اسلامی و عضو کمیسیون برنامه بودجه و محاسبات مجلس و رئیس فراکسیون اقتصاد دیجیتال و حکمرانی داده؛ محمدهادی زاهدی رئیس مرکز آموزش های الکترونیک دانشگاه خواجه نصیر طوسی؛ رضا الفت نسب عضو هیئت مدیره اتحادیه کشوری کسب و کار مجازی و رضا جمیلی سردبیر هفته نامه اقتصاد و نوآوری جمعه بیست وپنجم تیرماه از شبکه دو سیما پخش شد.

مجتبی رضاخواه رئیس فراکسیون اقتصاد دیجیتال و حکمرانی داده عنوان کرد: چند سالی است که به طور کلی کسب و کارهای اینترنتی رواج بسیار زیادی در اقتصاد بسیاری از کشورهای دنیا پیدا کرده است. با نگاهی به آمار سازمان ملل در خواهیم یافت که 15 سال قبل از شیوع کرونا نرخ متوسط اقتصاد دنیا حدود دو نیم درصد بوده، اما نرخ اقتصاد دیجیتال حدود 10درصد بوده است. بنابراین؛ کسب و کارهای اینترنتی رو به رواج می باشند. طبیعی است که پس از شیوع کرونا این نرخ رشد افزایش یافته و حقیقت آن است که در همه دنیا این روند افزایشی وجود داشته است.

وی افزود: در دنیای امروز نیازهایی هستند که چه به دلیل شیوع کرونا و حتی پس از خاتمه این پاندمی طبیعتا در صورت دسترسی به اینترنت راحت تر به صورت آنلاین قابل ارائه است و از منظر کلی اقتصاد به طور حتم این روند مناسب تر است.

رئیس فراکسیون اقتصاد دیجیتال و حکمرانی متذکر شد: رسیدگی به کسب و کارهای مشخص و به طور مشخص توسعه اقتصاد دیجیتال حتما باید جاپای محکم تری در مجلس شورای اسلامی داشته باشد. ما می خواهیم رشد قابل توجه ای در فضای اقتصاد دیجیتال اتفاق بیافتد.

رضاخواه معتقد است که با کاهش نقش نفت در اقتصاد کشور نیاز به پیشران های جدید در اقتصاد داریم و حتما یکی از بهترین و دم دست ترین، پیشران ها و قابل وصول ترین آنها اقتصاد دیجیتال است.

وی یادآور شد: باید تصویری برای اقتصاد آینده کشور بسازیم تا در سال 1410نقطه مطلوب کجا باشد و موانع موجود را مورد بررسی قرار دهیم و از انگیزه ها برای رسیدن به مقصد استفاده کنیم. اولین بودجه ای که مجلس شورای اسلامی به عنوان انگیزه در این راستا در سال 1400می تواند بررسی کند به طور مشخص مبلغ 6هزار میلیارد تومان برای توسعه این فضا می باشد. لیکن یکی از انگیزه و پیش نیاز لازم برای توسعه در این راستا سرمایه گذاری می باشد که مجلس آن را پیش بینی کرده است. یکی از پیش نیازهای دیگر آن است که از لحاظ تنظیم مقررات و رگولاتوری و تنظیم گری و تصویب قوانین خلاءهای وجود دارد که باید مورد بررسی قرار گیرد.

رضاخواه افزود: اغلب کسب و کارهای اینترنتی با وجود تمامی این مشکلات بزرگ شده اند  و دلیل آن دست گذاشتن بر نیازهای واقعی مردم است.

مشکل کسب و کارهای ما تسهیلات و کمک مالی نیست

در ادامه این برنامه زاهدی رئیس مرکز آموزش های الکترونیک دانشگاه خواجه نصیر طوسی گفت:بارها از سوی مسئولین تاکید شده که برای داشتن مقاومت درونی باید به سمت اقتصاد مقاومتی حرکت کنیم. مهمترین مولفه در بحث اقتصاد مقاومتی حرکت به سمت شرکت ها و اقتصاد دانش بنیان است و مهمترین مولفه در اقتصاد دانش بنیان، مولفه اقتصاد دیجیتال می باشد.

وی به فرهنگ آموزش الکترونیکی اشاره کرد و گفت: کرونا در حوزه آموزش به خلق فرصت پرداخت که اساتید و دانشجویان مجبور شدند تا به رویکرد آموزش الکترونیکی توجه داشته باشند. در ابتدا تمرکز بر الکترونیکی شدن آموزش ها بود که بعد از گذشت 6ماه بر اثربخشی یادگیری تاکید شد. حوزه کسب و کار نیز از این قاعده مستثنی نیست و بسیاری از کسب و کار ها برای حفظ و بقای خود تلاش کردند. برخی از کسب و کارها رشد پیدا کردند و برخی دیگر که مدل کسب و کاری نداشتند از بین رفتند.

زاهدی به دستاوردهای یکسال اخیر اشاره کرد و گفت: فرهنگسازی عمومی در استفاده از ابزارها و خدمات و محصولات فنآورانه، دانش فنی، توسعه زیرساخت ها و ایفای نقش شبکه ملی اطلاعات از دستاوردهای یکسال اخیر می باشد.

وی همچنین گفت: مشکل کسب و کارهای ما تسهیلات و کمک مالی نیست دولت حمایت دولتی انجام می دهد لیکن از سوی مالیات آنها را افزایش می دهد. در این صورت نه تنها کمکی صورت نگرفته بلکه کسب و کار نوپایی که شکل گرفته، به ورطه ورشکستگی رفته است.

زاهدی با تاکید مکرر به اینکه کسب و کارها نیاز به کمک مالی ندارند، گفت: کسب و کارها از سوی دولت به حمایت مالی نیاز ندارند نیاز آنها این است که دولت برای آنها مانع تراشی نکند و از طرفی نسبت دولت با کسب و کارها مشخص باشد. دولت برای جبران بخشی از کمبودهای مالی و بودجه ای خود به دنبال سهم خواهی می باشد و این رویکردی اشتباه است و باید به شرکت ها و کسب و کارها اجازه رشد بدهیم و نگاه ما به کسب و کارها متفاوت باشد. دولت باید تولی گر باشد نه تصدی گر.

وی افزود: یکی دیگر از پیشنهادات در این حوزه این است که بسیاری از مدیران و سازمان های ما به مشاورین متخصص در حوزه کسب و کار نیاز دارند.

زاهدی با بیان اینکه حوزه حاکمیت سایبری کشور فاقد سند است، گفت: 90کشور دنیا برای حاکمیت سایبری دارای سند هستند که تبدیل به آئین نامه و بخش نامه شده و قابل رصد است.

نظارت دستگاه های نظارتی دست و پا گیر است

اُلفت نسب عضو هیئت مدیره اتحادیه کشوری کسب و کار مجازی نیز در این برنامه اذعان کرد: براساس منابع رسمی کشور در سال 99، تقریبا تعداد کاربران اینترنتی در کشور 94میلیون نفر بودند، که برخی از کاربران از دو اکانت استفاده می کنند. همچنین ضریب نفوذ اینترنت (دسترسی به اینترنت) نزدیک به صد در صد می باشد که این عدد در میانگین آسیا 63درصد و در میانگین جهانی 64درصد است. نزدیک به 60میلیون نفر تعداد کاربران و ضریب نفوذ شبکه های اجتماعی در کشور است که عدد بسیار خوبی می باشد و 58میلیون نفر کاربر تلفن همراه هوشمند هستند که نسبت به سال 98 رشد 28درصدی مشاهده می شود. تعداد کل تراکنش های تجارت الکترونیک در سال 99 سه میلیارد عدد بوده که عدد بسیار خوبی است و مجموع مبالغ تراکنش های در گاه های پرداخت اینترنتی 768هزار میلیارد تومان می باشد. حدود 330میلیارد تومان از سایر روش های پرداخت مانند پرداخت های درب محل اتفاق افتاده است، که نسبت به سال 98، (159درصد) این بخش افزایش داشته است.

وی افزود: هنوز بعد از کرونا مجموع خرده فروشی آنلاین از مجموع کل خرده فروشی 2/3 درصد است در حالیکه این عدد بعد از کرونا در کشوری مانند چین 44درصد،در آمریکا 16درصد و در ترکیه حدود 8درصد می باشد.  

اُلفت نسب یادآور شد: طبق بررسی های صورت گرفته، ظرفیت پتانسیل کسب و کارهای آنلاین بزرگ ایرانی به شکلی هست که اگر امروز مشکلاتی مانند تحریم را نداشته باشیم، بتوانیم در ترکیه به راه اندازی کسب و کار ایرانی به منظور ارائه سرویس پرداخت. متاسفانه مشکلات موجود در بخش بین الملل بیشتر به مسئله تحریم مرتبط می شود و در بخش داخل مشکلات بسیار زیاد است به طور مثال حدود 16نهاد و دستگاه دولتی و حاکمیتی به کسب و کارهای آنلاین ورود کردند، دستورالعمل می نویسند و نظارت آنها دست و پاگیر شده است.

وی با بیان اینکه بزرگترین دغدغه ما قانون تجارت الکترونیک است، گفت: سال 82 که هنوز تلفن هوشمندی وجود نداشته، در مجلس ششم تصویب شده تا به امروز متاسفانه هنوز هیچ اتفاقی نیافتاده است.

اُلفت نسب افزود: کسب و کار اینترنتی اگر چه ارقام جمعیت مبادله کنندگان پول و یا تاجران خرد و کلان این مسئله چشم گیر است اما عدد کلی، عدد بزرگی نیست.

وی افزود: درکسب و کارهای آنلاین نیاز به سرمایه گذاری از سمت دولت نیست، بیشتر به دنبال ورود سرمایه گذار خطر پذیر به این فضا هستیم.

حوزه کسب و کار باید به شکل ارگانیک رشد کند

جمیلی سردبیر هفته نامه اقتصاد و نوآوری همچنین عنوان کرد: بیش از 200 هزار کسب و کار اینستاگرامی داریم، که در بخش تجارت الکترونیک اجتماعی قرار می گیرند.

وی افزود: محور اساسی این بحث بخش خصوصی می باشد که متاسفانه مغفول مانده است. عناصر یک اکوسیستم نوآوری در دنیا مشخص است. از سال 1381، اولین خرید و فروش اینترنتی در ایران انجام شد و تاکنون بیست سال از آن زمان می گذرد. وقتی صحبت از این اکوسیستم می کنیم کسب و کارها و بیزینس ها اولین بازیگران آن خواهند بود.

جمیلی این بیست سال را به دو دوره دهه هشتاد و دهه نود تقسیم بندی کرد و گفت: در آغاز دهه جدید این سوال پیش می آید که رگولاتورهای بهتری آمدند که فهم بهتری از نوآوری دارند و کدام یک از این عناصر در حال حاضر دچار کج کارکرد شده است؟

وی افزود:  حوزه کسب و کار باید به شکل ارگانیک رشد کند تا به بزرگی برسد و کمک دولت باید از سمت مانع زدایی صورت بگیرد. صندوق شکوفایی و نوآوری بازوی توسعه نوآوری دولت است. 13هزار و 500 میلیارد تومان در چند سال گذشته در قالب وام ارائه شده که اکوسیستم نوآوری بزرگ شود در حالیکه این رشد تحقق نیافته است. بنابراین؛ مسئله تزریق منابع مالی دولتی یا حاکمیتی نیست و سیاستی غلط و شکست خورده است.

جمیلی تاکید کرد: وقتی عنوان می شود که کسب و کاری بزرگ شده، به تعداد کاربران و میزان فروش آن نیست به ادعایی که خود او یا ما در مورد او می کنیم هم نیست بلکه به ارزشگذاری آن کسب و کار است.

گفتنی است؛ «غیرمحرمانه» کاری از گروه دانش و اقتصاد شبکه دو سیما به تهیه کنندگی و کارگردانی علیرضا عاصم یوسفی و اجرای محمدجعفر خسروی است که جمعه ها ساعت 18:30 روی آنتن شبکه دو می‌رود و بازپخش آن شنبه ساعت ١٤:٣٠ خواهد بود.