آمریکا از بیرون مثل یک شیر است ولی از درون شکاف‌های اجتماعی غوغا می‌کند/ مردم افغانستان از اینکه طالبان آمدند، راضی هستند/ طالبان بدنبال تاج گذاری است

«احمد بخشایش اردستانی»، کارشناس مسائل خاورمیانه، در گفت و گو با خبرنگار سیاسی خبرگزاری برنا در خصوص اتفاقات افغانستان اظهار کرد: قصه افغانستان یک قصه دراز و ریشه دار است که با هجمه شوروی شروع می شود و با تشکیل طالبان توسط آمریکا و غرب ادامه پیدا می کند و نهایتا وقتی طالبان می آید و قدرت را در سال 1390 می گیرد، تقریبا پس از دو سال طالبان از منشا پنجشیر ساقط می شود و آمریکایی ها حاضر می شوند. ولی چون آمریکایی برای آباد کردن افغانستان نیامدند و برای اشغال دائمی آمدند و وقتی که یک کشوری مثل آمریکا، کشور دیگری مثل افغانستان را اشغال می کند نتیجتا ارتش و دولتی به وجود می‌آید که این دولت همه جانبه وابسته به آمریکا خواهد بود.

او افزود: آمریکا یک ارتش 200 هزار نفری برای افغانستان و یک دولتی به وجود نیاورد که واقعا استقلال داشته باشد. حتی بازی دموکراسی که آمریکایی ها در افغانستان راه انداختند یک درسی برای مردم افغانستان نشد چون دو انتخابات در افغانستان برگزار شد و در هر دو انتخابات آقای اشرف غنی را برنده کردند حتی جان کری و زلمی خلیل زاد می آمدند پیش عبدالله عبدالله و می‌گفتند تو رقیب بودی تو کوتاه بیا، تو جوان هستی و آینده داری و افغانستان به تو می رسد و تو بیا معاون شو، یعنی حتی بازی دموکراسی را به افغانی ها نشان ندادند.

بخشایش ادامه داد: تنها کاری که انجام دادند این بود که یک مقداری فضای افغانستان از نظر شرایط اجتماعی باز شد، زنها به دانشگاه رفتند و توانستند در موسیقی و حرکت های دست جمعی تقریبا خودی نشان بدهند تا اینکه آمریکا متوجه شد که خیلی خودش از لحاظ داخلی مشکل دارد. مخصوصا در انتخاباتی که بین آقای ترامپ و جو بایدن برگزار شد آمریکا متوجه شد سیاست های داخلی آن خیلی خراب است و باید به داخل آمریکا برسد، آمریکا از بیرون مثل یک شیر است ولی از درون شکاف های اجتماعی، مشکلات اقتصادی و مشکلات سیاسی غوغا می کند.

او تصریح کرد: آقای ترامپ که آمریکا را به عنوان مظهر دموکراسی مشارکتی معرفی می کرد، دیدیم که چگونه مردم مقابل هم صف کشیدند و به یکدیگر پنجه نشان دادند. بنابراین سیاست های داخلی آمریکا و خود داخل آمریکا آنقدر برای آمریکا سخت آمد تا این کشور مجبور شد که از افغانستان فرار کند. آمریکا آمده بود افغانستان را از لحاظ رفاهی، رفاه بدهد و از لحاظ دموکراسی درس بدهد و دولت سازی درست کند و از لحاظ مبارزه با داعش، کار انجام بدهد اما وقتی که فرار کرد و با طالبان قرارداد نوشت، طالبان آمد و وارد شد و همه جا را خیلی راحت و روان گرفت، همانطور که راحت و روان از دست داده بودند.

این کارشناس مسائل خاورمیانه ادامه داد: حتی دولت افغانستان یعنی دولت آقای اشرف غنی با وجودی که 200 هزار سرباز و نیروهای هوایی و نیروهای دیگر داشتند، حاضر نشدند به مدت 10-15 روز در مقابل طالبان از خود دفاع کنند و همگی عقب نشینی کردند، اسماعیل خان در هرات به سمت ایران آمد و خلاصه این فضایی که بوجود آمده است و حالا افغانستان هست و طالبان که الان گیر کردند. از یک طرف می خواهند دولتی درست کنند که به انتخابات وابسته نباشد ولی از طرف دیگر می خواهند حاکمیت را در افغانستان داشته باشند که گرفتند و از طرف دیگر مشهوریت کشورها را می خواهند. یعنی چون آن دو سالی که در افغانستان حکومت کردند آنقدر بد عمل کردند که کشورهای دیگر حاضر نیستند آنها را به راحتی به رسمیت بشناسند اما در فضای جدید فعلا افغانستان در اختیار طالبان قرار گرفته است.

او اضافه کرد: تنها دژ محکمی که آخر مانده بود دژ پنجشیر بود. منطقه پنجشیر در حکومت طالبان و در زمان شوروی سابق نتوانست فتح شود اما جدیدا توسط طالبان فتح شد. در دوره گذشته در منطقه پنجشیر که یک منطقه کوچکی است اما حدود 3000 متر از سطح زمین بالاتر است، در زمان های گذشته به پنجشیر کمک می شد هم ایران و هم آمریکا کمک می کردند و اسلحه، غذا و پول می‌دادند چون جنگ بود اما در وضعیت اخیر وقتی بین امیرخان متکی با اقای احمد مسعود مذاکره شد این مذاکره به جایی نرسید در نتیجه طالبان حمله کرد.

بخشایش گفت: از طرف دیگر احمد مسعود خیلی تسلیحات پیشرفته نداشت و منتظر بود که ایران و آمریکا کمک کنند از همه جا هم می خواست کمکی بگیرد، وقتی که دید کمکی به او نشد آمد اجازه داد از جنوب پنجشیر 8 هزار نیروی طالب وارد شوند، امیدش این بود که تسلیحات آنها را بگیرد و وقتی دید 8 هزار نفر وارد شدند، آنها را قیچی کردند و وقتی که قیچی کردند حدود 2 هزار نیروی طالب را اسیر کردند. این 2 هزار نفر غذا و مکان می خواستند و مجبور شد علمای پنجشیر را دعوت کند و طالبانی که دستگیر کردند دست روی قرآن بگذارند و بفرستند برای پاکستان و از طرف دیگر نیروی پاکستان آمدند و کمک کردند چون مناطق پنجشیر را می‌دانستند که نیروهای احمد مسعود کجاها مستقر هستند و تا حدی این منطقه را گرفتند.

او متذکر شد: درگیری شدید است و چون دیشب هم پاتک زدند و فرمانداری آنجا پس گرفته شده، این جنگ استمرار دارد. اگر طالبان یک دولت فراگیر درست کند می تواند افغانستان را نجات بدهد و مردم افغانستان از اینکه طالبان آمدند راضی هستند البته از دست طالبان راضی نیستند از اینکه وحدت و امنیت در افغانستان به وجود بیاید، راضی هستند چون مردم خسته و مرده هستند. از طرف دیگر طالبان اگر بخواهد سیاست های قدیمی خود را دنبال کند بین کلاس های درس مردان و زنان را جدا کند و زنان به حقوق اجتماعی خود نرسند، وزیر نشوند و زنان با برقع بیرون بیایند، اینها جامعه افغانستان را نگران می کند.

این کارشناس مسائل منطقه ادامه داد: فضا مقداری به هم ریخته است و طالبان هم علاقه دارد که به زودی مشکل افغانستان را حل کند و در یک مراسمی از دولت های چین، پاکستان و ایران دعوت کند که بیایند و به نحوی تاج گذاری کنند. رهبر آنها هبت الله می‌شود و بقیه هم مثلا از هر منطقه ای، طالب آن منطقه می آید و در حکومت شریک می شود و وزارتخانه ها را بین طالبان تقسیم می کنند. طالبانی که از منطقه شمال و شرق باشند اینگونه هدفشان است و البته از آنطرف هم مردم افغانستان نیاز به آرامش دارند و نمی شود که کشورهای دیگر در امور افغانستان دخالت کنند. 7