شانگهای؛ شاهراه دیپلماتیک اقتصادی ایران

به گزارش خبرنگار سیاست خارجی خبرگزاری برنا، پس از یک سال اقدامات دستگاه دیپلماسی برای تکمیل عضویت ایران در سازمان همکاری های شانگهای، رئیس‌جمهور به همراه رئیس دستگاه دیپلماسی ایران به همراه هیئت بلند پایه اقتصادی عازم ازبکستان شدند.

حضور و عضویت کشورها در سازمان های بین المللی علاوه بر تقویت دیپلماسی اقتصادی یکی از مهم ترین مولفه های گذار در نظام بین الملل است که کشورها را علاوه بر تشویق برای مناسبات دوجانبه بر اساس منافع مشترک به چندجانبه گرایی سوق می‌دهد.

اقدامات و تلاش‌های وزارت امور خارجه ایران به عنوان متولی تحقق این امر،  نشان بارز فهم دقیق از محیط ژئوپلتیک ایران و ایجاد تعامل با سایر کشورها بر اساس آن را دارد؛ این همان موضوعی است که می‌تواند مهر تاییدی بر اهمیت اولویت قرار دادن سیاست همسایگی در دولت سیزدهم باشد.

وزیر امور خارجه ایران در یادداشتی برای روزنامه خلق چین در این خصوص نوشت: کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای باید با مغتنم شمردن فرصت همکاری چندجانبه، آینده‌ای امیدوارکننده برای کشورهای منطقه ایجاد کنند. سازمان همکاری شانگهای و کشورهای عضو آن قادر به مقابله با چالش های سیاسی، امنیتی، اقتصادی، تجاری و فرهنگی هستند. بدون ارائه پیش شرط امنیتی، ارتقاء سرمایه گذاری و گسترش همکاری‌های اقتصادی برای توسعه پایدار و ثبات منطقه‌ای غیرممکن است. بنابراین، در مورد مسئله افغانستان، کشورهای همسایه افغانستان و کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای باید شناخت مشترک را تقویت کنند..

جمهوری اسلامی ایران به عنوان یک بازیگرمهم منطقه‌ای با دارا بودن  مولفه‌های ژئوپلتیک موثر توانسته است یکی از مهم ترین کشورها در جلوگیری از تروریسم باشد؛موضوعی که با توجه به دسترسی ایران به خلیج فارس دریای خزر و اقیانوس هند و تنها کشوری که به تنگه هرمز که انتقال دهنده 40 درصد  انرژی جهان است دسترسی دارد، تامین کننده امنیت تجاری برای اعضای شانگهای خواهد بود.

مهدی صفری معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه اذعان کرد که بازار منطقه شانگهای به بیش از ۹ میلیارد دلار می‌رسد که می تواند فرصت خوبی برای توسعه صادرات کشورمان فراهم کند.

صفری یکی از مزیت های ایران برای اعضای شانگهای را دسترسی به آبهای آزاد و موضوع ترانزیت کالا دانست و گفت: در اغلب ملاقات‌های رئیس جمهور با مقامات حاضر در شانگهای آنها درخواست می‌کردند مکان‌هایی باشد تا در بندر عباس و چابهار کالا جابجا کنند.

عضویت در شانگهای و این موقعیت ویژه بستری برای حرکت جمهوری اسلامی ایران به نظم جدید جهانی و شاید ایجاد ائتلافی جدید با روسیه و چین برای عبور از نظام تک قطبی و تروریسمی اقتصادی به نام آمریکا است. علاوه بر آن، ایران، روسیه، چین، هند و پاکستان به عنوان 5 کشوری که در میان 11 کشور عضو شانگهای به آبهای آزاد دسترسی دارند با فعال کردن دیپلماسی اقتصادی می‌توانند سهم قابل توجهی را در تجارت جهانی ایفا کنند.

یکی دیگر از موارد مبارزه با تروریسم اقتصادی، دلار زدایی است که رئیس جمهور و حسین امیرعبداللهیان به عنوان راس دستگاه دیپلماسی ایران بر آن تاکید کرده اند؛ معاونت دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه با پیگیری این مهم موفق شد از مبادلات تجاری ایران و روسیه با ایجاد ارز مشترک دلار زدایی کند، پس از آن این موضوع در مبادلات با هند به عنوان یکی از اقتصادهای نوظهور مطرح و برای تعامل با روپیه ریال رایزنی‌ها انجام گرفت.

روح‌الله مدبر کارشناس مسائل اوراسیا در گفت‌وگویی بیان کرد: امروز در شانگهای شاهد تشکیل یک بلوک ضدتحریمی هستیم. تبادلات مالی که بین روسیه و چین برمبنای ارز ملی این کشورها انجام می‌شود، نشان‌دهنده افق این کشورها بر دلار‌زدایی است تا سیاست‌های غرب که همواره به‌دنبال ابزاری برای فشار به کشورهای مقابل خود است، تاثیرگذاری‌اش روی این کشورها را از دست بدهد. این سازمان ظرفیت‌های مالی ویژه‌ای دارد که مهم‌ترین آن وجود یک صندوق مالی برای دادن وام توسعه به کشورهای عضو است. علاوه‌بر این سرمایه‌گذاری کشورهای عضو شانگهای در کشورهای هدف نیز فرصت فوق‌العاده برای ما محسوب می‌شود.

جغرافیای اتصالی ایران نکته ای است که پتانسیل حوزه ترانزیتی را بیش از پیش نمایان میکند، کریدور شمال جنوب، پروژه یک کمربند یک جاده چین، درخواست ترکیه برای دسترسی بهتر به آسیای میانه به نوعی حتی می‌تواند تغییردهنده هارمونی دنیا باشد که رئیس‌جمهور به درستی در سخنرانی خود به آن پرداخت: " ترکیب دو ابتکار اوراسیایی و جاده - کمربند می‌تواند تحقق عینی‌بخشی از این رویکرد باشد و ظرفیت‌های عظیم جمهوری اسلامی ایران به لحاظ ژئوپلتیک، جمعیت، انرژی، حمل و نقل، نیروی انسانی، و از همه مهمتر معنویت، فرهنگ و تمدن می‌تواند تحرک معناداری به این چشم‌انداز ببخشد"

تبلیغات گسترده و ایجاد موجهای ایران هراسی در رسانه های غربی شاید یکی از عواملی است که نمی‌توان از آثار آن بر اقتصاد و دیپلماسی اقتصادی چشم‌پوشی کرد که با دیپلماسی فرهنگی میان این 11 کشور می‌توان چشم‌انداز جدیدی برای سطح همکاری‌ها و رشد اقنصادی متصور شد؛ شاید دیپلماسی فرهنگی را بتوان حتی بستری یا نوعی ریل‌گذاری برای تعاملات سیاسی و  اقتصادی دانست.

طبق گزارش صندوق جهانی پول تا سال 2023 ظرفیت اقتصادی شانگهای بیش از ظرفیت اقتصادی گروه G7 که 6 قدرت اقتصادی اروپا و آمریکا را شامل می‌شود، خواهد شد.

 سازمان همکاری شانگهای به بزرگترین و پرجمعیت‌ترین سازمان بین‌المللی منطقه‌ای در جهان امروز تبدیل شده است؛ کشورهای عضو آن حدود ۲۵ درصد از تولید ناخالص داخلی جهان (GDP) را تشکیل می‌دهند که بالغ بر ۲۰ تریلیون دلار آمریکا است و بیش از ۱۳ برابر از زمان تشکیل آن افزایش یافته است.

انتهای پیام/