فراخوانی برای حل چالش‌های دانش بنیان ها

خبرگزاری برنا؛ بنیاد علم ایران در راستای ماموریت گرا شدن پژوهش‌ها و حمایت از طرح‌های پژوهشی که به فناوری روز دنیا می‌پردازد و می‌تواند باری از دوش صنعتگران کشور بردارد.

چرا صندوق به دنبال حمایت از طرح‌های جدید در قالب فراخوان پژوهش عمیق است؟

مصطفی امینی، مدیر برنامه حمایت از پژوهش شرکت‌های دانش بنیان بنیاد علم ایران: فراخوانی که قرار است از ۲۳ اردیبهشت ماه به مدت یک ماه، این امکان را به شرکت‌های دانش بنیان بدهد که بتوانند از کمک صندوق و پژوهشگران برای حل چالش‌های اساسی در صنعت بهره ببرند. در این فراخوان بناست تا از پژوهش عمیق شرکت‌های دانش بنیان حمایت کنیم. به این ترتیب که آن دسته از شرکت‌های دانش بنیانی که نیاز‌های پژوهشی پر ریسک دارند، در این فراخوان، نیاز‌های شرکت شان را از طریق سامانه کایپر صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران کشور به این نهاد اعلام می‌کنند. در ادامه، سیستم بررسی و داوری نیاز‌ها توسط همکاران صندوق انجام می‌شود و اگر مشخص شود که پژوهش پر ریسک مورد نیاز شرکت دانش بنیان، جز نیاز‌های با اولویت بالای کشور باشد و داوران هم این موضوع را تأیید کنند، وارد فاز و مرحله بعدی خواهد شد.

تیم پژوهشی منتخب شرکت یا صندوق با داوری پذیرفته می‌شوند

در فاز دوم، پس از پذیرفته شدن پژوهش پر ریسک شرکت دانش بنیان، این شرکت‌ها می‌توانند خودشان تیم پژوهشی برای این تحقیق را معرفی کنند و یا این کار را به صندوق واگذار کنند. تیم پژوهشی معرفی شده توسط شرکت دانش بنیان می‌تواند متشکل از اعضای هیئت علمی دانشگاه‌ها، دانشجویان و فارغ التحصیلان دانشگاه‌ها باشد اما نکته مهم این است که حتماً راهبری تیم پژوهشی بر عهده یک محقق عضو هیئت علمی باشد.

اگر شرکت دانش بنیانی، پژوهشگری را پیشنهاد ندهد، چه طور می‌تواند از خدمات صندوق بهره‌مند شود؟

امینی: اما اگر شرکت دانش بنیان، پیشنهادی برای تیم پژوهشی نداشته باشد، صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران کشور با اعلام فراخوانی، اقدام به پذیرش پروپوزال و پیشنهاده در راستای موضوع می‌کند. نکته مهم این است که پیش از رسیدن به این مرحله، نیاز پژوهشی شرکت باید توسط داوران صندوق به تأیید برسد که جز مسائل روز و مهم کشور است و نیاز به تحقیق و پژوهش در این زمینه وجود دارد. در زمانی که شرکت دانش بنیان، خود پژوهشگری را برای انجام تحقیقات معرفی نمی‌کند، صندوق با اعلام فراخوان، از جای جای کشور، پروپوزال می‌پذیرد. پس از دریافت پروپوزال‌ها، نوبت به داوری پیشنهاده‌ها می‌رسد.

شرایط و معیار‌های انتخاب داوران چیست؟

امینی: داوران این مرحله، اعضای هیئت علمی دانشگاه‌ها هستند که سابقه و تجربه فعالیت و همکاری با صنعت را نیز دارند و می‌توانند بر مبنای تجربه کاری در صنعت و دانشگاه، پروپوزال‌ها را بررسی کنند. علاوه بر این، از مدیران تحقیق و توسعه شرکت‌های بزرگ نیز دعوت شده تا به عنوان داور، پروپوزال‌ها را بررسی کنند.

شاخص‌هایی برای داوری پروپوزال‌ها

شاخص‌هایی برای داوری طرح‌ها مطرح شده است. شاخص‌هایی نظیر پیچیدگی پژوهش اهمیت زیادی دارد. پژوهش باید TRL بین ۱ تا ۶ قرار بگیرد و در لبه دانش و تکنولوژی در دنیا باشد. همچنین، بازار هدف یا محصول در آینده مشخص باشد و نتیجه پژوهش، پیش از این در داخل کشور استفاده نشده باشد.

از داوری تا انعقاد قرارداد

بدیع بودن و تازگی پژوهش، داشتن قابلیت رقابت‌پذیری، داشتن ارزش افزوده از نظر ارزی و ریالی برای کشور از دیگر شاخص‌های مطرح شده برای ارزیابی پیشنهاده‌ها است. اگر پروپوزالی این شاخص‌ها را داشته باشد و مورد تأیید صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران کشور نیز قرار بگیرد، قراردادی فی ما بین صندوق، پژوهشگر و شرکت دانش بنیان منعقد می‌شود.

صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران کشور چه مقدار و تا چه سقف حمایتی را برای این طرح تعیین کرده است؟

امینی: بر اساس این طرح ۸۰ درصد هزینه مربوط به پروژه تا سقف ۲۰ میلیارد ریال بر عهده صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران کشور است و ۲۰ درصد باقی مانده نیز توسط شرکت دانش بنیان پرداخت می‌شود. این هزینه برای حق التحریر پژوهشگر، هزینه خرید تجهیزات و مواد اولیه، ارائه خدمات پژوهشی و استهلاک تجهیزات است.

ارکان اصلی برنامه پژوهش عمیق

طبق برنامه‌ریزی انجام شده، شرکت دانش بنیان، صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران کشور و پژوهشگر سه رکن اصلی این طرح را شامل می‌شود و شرکت دانش بنیان نیز باید شخصی را به عنوان نماینده معرفی کند که مدیر پروژه شود و از ابتدا تا انتهای انجام طرح با بنیاد علم ایران در ارتباط باشد. پژوهشگر اصلی نیز یک عضو هیئت علمی است و بناست تا مدیریت مباحث علمی را برعهده بگیرد. صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران کشور نیز به عنوان ناظر در این پروژه عمل می‌کند و لذا ناظری از طرف صندوق برای طرح تعیین می‌شود که مباحث مربوط به گزارش‌های پژوهشی و موضوعات مالی را بررسی می‌کند.

ادامه فعالیت‌های انجام طرح چگونه است؟

امینی: طبق مقررات تعیین شده، پژوهشگر باید مطابق شاخص عملکردی صندوق، گزارش‌های مربوط به طرح را در اختیار شرکت دانش بنیان قرار دهد. شاید بتوان گفت که نوآوری این طرح در این است که پژوهشگر اصلی طرح باید به صورت منسجم، مستند و نظام‌مند، پژوهش‌ها را در اختیار شرکت دانش بنیان قرار دهد که این شامل کتابچه آزمایشگاهی، فایل گزارش‌های اکسل و گزارش‌های مکتوب پژوهش است به طوری که اگر شرکت دانش بنیان، بعد‌ها تمایل داشت که خود این پژوهش را انجام دهد بتواند با راهنمایی‌ها و دستورالعمل‌ها بدون کوچکترین ابهامی، آن تحقیق را انجام دهد.

پرداخت کامل بودجه حمایتی طرح با انتقال دانش فنی به صنعت

نکته دیگر اینکه، هر نتیجه‌ای که در آزمایشگاه از طریق پژوهشگر به دست می‌آید باید تمام و کمال در اختیار شرکت دانش بنیان قرار بگیرد اما علاوه بر این، تمامی آزمایشات باید با حضور نماینده شرکت دانش بنیان و ناظر صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران کشور نیز در آزمایشگاهی که شرکت دانش بنیان دارد، نیز انجام شود و اگر نتایج با نتایج بدست آمده قبل، یکسان و قابل قبول بود یعنی انتقال دانش از دانشگاه به شرکت انجام شده و موضوع تسویه حساب پرداختی هم پیگیری می‌شود اما اگر نتیجه آزمایشات در آزمایشگاه شرکت دانش بنیان با نتایج بدست آمده در تحقیق یکی نباشد، نیاز به بررسی بیشتر پژوهشگر و رفع مشکلات است و تا وقتی دو نتیجه یکسان نباشد، خاتمه طرح تصویب نمی‌شود.

آیا این فراخوان مجدداً هم برای همکاری و تعامل پژوهشگران و شرکت‌های دانش بنیان تکرار می‌شود؟

امینی: بله، فراخوانی که برای پژوهش عمیق در ۲۳ اردیبهشت ماه منتشر می‌شود برای شرکت در آن تا ۲۳ خرداد ماه زمان تعیین شده است. فراخوان دیگری هم در مهر تا آبان ماه امسال داریم و محققان می‌توانند تا پیش از اعلام فراخوان جدید، پروپوزال‌های خود را ارسال کنند.

انتهای پیام/