چرا پشه‌ها برخی افراد را بیشتر از بقیه نیش می زنند؟

به گزارش برنا؛ به نظر می رسد برخی افراد بیشتر توسط پشه ها گزیده می شوند. مطالعات پیشین نشان می دهد: پشه ها جذب بوی بدن انسان می شوند و این حس بویایی به آن ها اجازه می دهد تا ما را از فاصله ۱۰۰ متری تشخیص دهند. هنگامی که آن ها میزبان مناسب خود را پیدا می کنند، نیش خود را جهت مکیدن خون وی در بدنش فرو می کنند که این عمل در برخی موارد می توانند بیماری های بالقوه کشنده را منتقل کنند.

این تحقیق که روی گونه ‌های پشه مالاریا آفریقایی متمرکز بود، در منطقه ای آزمایشی در زامبیا انجام شد. این بزرگترین سیستم ارزیابی ترجیح بویایی برای پشه ها در جهان محسوب شده و دکتر دیگو گیرالدو، سرپرست این مطالعه و استاد دانشگاه جان هاپکینز، در رابطه با نتایج به دست آمده می گوید: ما یک محیط حسی بسیار شلوغ برای پشه ها ایجاد کردیم تا رفتار آن ها را ارزیابی کنیم.

پژوهشگران طی مطالعات خود هر شب ۲۰۰ پشه گرسنه را در محیط آزمایشی رها کردند. آن‌ ها از دوربین ‌های حرکتی مادون قرمز استفاده کردند تا مشاهده کنند که پشه‌ ها چقدر بر روی پدهایی با فاصله مساوی که دمای پوست انسان را  تقلید می کنند، فرود می‌آیند. محققان با کمال تعجب، دریافتند: پشه ها بیشتر جذب بوی بدن افرادی می شدند که دی اکسید کربن بیشتری دارند.

آزمایش‌های بیشتر نشان داد، انتخاب قربانی توسط پشه‌ها امری انتخابی و نه تصادفی هستند. طی این مرحله، بوی بدن شش داوطلب که در چادرهای اطراف می خوابیدند طی شش شب متوالی روی پدهای آزمایشی پخش شد. این آزمایش به محققان اجازه داد تا ترجیحات پشه ها را مطالعه و تجزیه و تحلیل کنند.

 یافته ها نشان می داد: پشه‌ها معمولاً انسان ‌ها را در ساعات قبل و بعد از نیمه ‌شب نیش می زنند. دکتر کانر مک منیمن، از پژوهشگران ارشد این مطالعه توضیح می ‌دهد که ما می ‌خواستیم ترجیحات بویایی پشه‌ ها را در طول دوره اوج فعالیت، مطالعه و همچنین بوی افرادی که در آن محل خواب هستند را در همان پنجره زمانی ارزیابی کنیم.

محققان طی این مطالعه دریافتند: افراد خاصی به طور مداوم پشه های بیشتری را نسبت به دیگران جذب می کنند. جالب اینجاست که یکی از داوطلبان که بوی بدن متفاوتی داشت، به طور مداوم پشه های کمی را جذب می کرد. این مطالعه ۴۰ ماده شیمیایی را شناسایی کرد که توسط همه انسان ها البته با سرعت های متفاوت منتشر می شود.

دکتر استفانی رانکین ترنر، از دیگر نویسندگان این تیم مطالعاتی، در رابطه با یافته های فوق می گوید: احتمالاً این یک ترکیب خاص نسبتی است که پشه ها دنبال می کنند. ما واقعاً نمی ‌دانیم دقیقاً چه جنبه ‌ای از ترشحات پوست، متابولیت‌ های میکروبی، یا انتشار تنفس واقعاً باعث این امر می‌شود، اما امیدواریم بتوانیم آن را در سال‌ های آینده کشف کنیم.

بر این اساس مشخص شد به طور کلی افرادی که پشه های بیشتری را به خود جذب می کردند، به طور مداوم اسیدهای کربوکسیلیک تولید شده بیشتری توسط میکروب های پوست را ساطع می کردند. برعکس، فردی که پشه ‌های کمتری را جذب می ‌کرد، اسید های کربوکسیلیک کمتری منتشر می ‌کرد، اما سه برابر اکالیپتول، یک ترکیب گیاهی موجود در روغن ‌ها، گیاهان و ادویه ‌ها که ممکن است با عوامل رژیم غذایی مرتبط باشد، از خود ترشح می کردند.

 به این ترتیب محققان از توانایی پشه ها برای مکان یابی و انتخاب وعده های غذایی بالقوه انسان در چنین فضای بزرگی شگفت زده شدند.

دانشمندان امیدوارند: این یافته ها به توسعه دفع موثرتر پشه ها کمک کند. در خاتمه گفتنی است که مطالعه اخیر دیگری نشان داد که پشه ها از بوی نارگیل فراری بوده و توسط صابون هایی با رایحه نارگیل دفع می شوند.

شرح کامل این مطالعه در آخرین شماره مجله تخصصی Current Biology منتشر شده است.