نگاهی به دستاوردهای جهاددانشگاهی در سال ۱۴۰۲
در سالی که گذشت جهاددانشگاهی توانست در حوزه‌های حوزه فنی مهندسی و علوم پایه؛ پزشکی؛ کشاورزی و منابع طبیعی؛ علوم انسانی و اجتماعی تا آموزش و کارآفرینی؛ فرهنگ و تجاری‌سازی فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان و... گام‌های موثری در رفع نیازهای کشور بردارد.
به گزارش خبرگزاری برنا؛ جهاددانشگاهی در راستای تحقق مأموریت‌های واگذارشده، در حوزه‌های پژوهش و فناوری؛ آموزش و کارآفرینی؛ فرهنگ، تجاری‌سازی فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان و همچنین معاونت‌های پشتیبانی و مدیریت منابع و هماهنگی و امور مجلس اقدامات ارزشمندی در رفع نیازهای کشور برداشته است.
مطابق اساسنامه مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی، دو هدف گسترش تحقیقات و شکوفایی روحیه تتبع و استعداد‌ها در سطح جامعه برای نیل به خوداتکایی و گسترش طرح‌های کاربردی و نیمه‌صنعتی از طریق پیوند با مراکز علمی و تحقیقاتی به‌منظور به‌کارگیری نتایج پژوهش از سه هدف اصلی جهاد دانشگاهی به پژوهش و فناوری معطوف شده است.
همچنین در سند «نقش جهاد دانشگاهی» در اجرای نقشه جامع علمی کشور چند مأموریت خاص به این نهاد در حوزه پژوهش و فناوری واگذارشده است. زمینه‌های فعالیت تخصصی حوزه پژوهش و فناوری جهاددانشگاهی شامل فنی مهندسی و علوم پایه؛ پزشکی؛ کشاورزی و منابع طبیعی و علوم انسانی، اجتماعی و هنر است که فعالیت‌های خود را در قالب ۳ پژوهشگاه؛ ۳۰ پژوهشکده؛ ۱۵۶ گروه پژوهشی و ۱۵۹ مراکز خدمات تخصصی دنبال می‌کند.
جهاددانشگاهی فعالیت‌های پژوهش و فناوری خود را در حوزه‌های فنی مهندسی و علوم پایه، علوم پزشکی، کشاورزی و منابع طبیعی و علوم انسانی و اجتماعی دنبال می‌کند.
گزیده‌ای از دستاوردهای شاخص جهاددانشگاهی در حوزه فنی مهندسی و علوم پایه
از آخرین دستاوردهای حوزه فنی مهندسی جهاددانشگاهی که به مناسبت چهل و پنجمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی رونمایی شد می‌توان به طراحی و ساخت موتور ترکشن ۷۸ D به‌عنوان قلب تپنده قطار‌های باری و مسافری کشور در مرکز تخصصی ماشین‌های الکتریکی و فشارقوی سازمان جهاددانشگاهی خواجه‌نصیرالدین طوسی اشاره کرد.
هر دستگاه لوکوموتیو قطار‌های بین‌شهری به ۶ دستگاه از این موتور ترکشن نیاز دارد که با توجه به درخواست و نیاز صنعت ریلی کشور برای توسعه و نوسازی، جهاددانشگاهی ساخت موتور ترکشن D۷۸ را باقیمت قابل‌رقابت در بازار جهانی و کیفیت مناسب تولید کرد.
طراحی و ساخت آنتن BTS شانزده باندی ۵G از دیگر دستاوردهای شاخص این نهاد است که در این طرح یک آنتن BTS باقابلیت پوشش هم‌زمان ۲G/۳G/۴G/۵G با ۳۲ پورت، مطابق با آخرین فنّاوری تولیدکنندگان خارجی توسط سازمان جهاددانشگاهی واحد خواجه‌نصیرالدین طوسی ساخته‌شده است که با بهره‌برداری از این محصول تا حد زیادی از خروج ارز از کشور جلوگیری شده و به ایجاد اشتغال کمک خواهد کرد.
اسیدکلریدریک با غلظت معمولاً ۱۷ درصد رایج‌ترین ماده اسید شویی برای اسید شویی فولاد است. اسید مصرف‌شده حاصل از اسید شویی تحت عنوان اسید سوخته خروجی واحد اسید شویی بوده و این پسماند اسیدی حاوی آب، اسیدکلریدریک و کلرور آهن است و بازیافت، برگشت به فرآیند و استفاده مجدد آب و اسید موجود در آن، امروزه در سطح دنیا، موردتوجه محققین قرارگرفته است و محققان سازمان جهاددانشگاهی صنعتی شریف نیز بدون انجام مهندسی معکوس، موفق شدند برای اولین بار در کشور به فناوری بازیافت اسیدکلریدریک از اسید سوخته به روش تبخیری دست پیدا کنند.
گفتنی است در سفر رییس جمهور به استان خوزستان دو نوع جدید از مته‌های دندانه‌ای و یک نوع جدید از مته‌های الماسه رونمایی شد.
همچنین در سالی که گذشت دکل ۷۲ فتح، دومین دکل ساخت جهادگران جهاددانشگاهی در سازمان علم و صنعت است که در قالب قرارداد با شرکت ملی حفاری ایران ساخته‌شده و در سایت بازسازی شماره یک شرکت ملی حفاری ایران مستقرشده است.
حداکثر عمق قابل حفاری توسط دکل شماره ۷۲ فتح ۲۰ هزار فوت، ارتفاع دکل از سطح حدود ۱۵۰ فوت و حداکثر بار استاتیکی قابل‌تحمل توسط دکل یک‌میلیون پوند است، این دستگاه یک تاپ‌درایور به قدرت ۵۰۰ تن، میز دوار با سایز ۱۳۷.۵ اینچ و سه دستگاه پمپ گل از نوع رفت و برگشتی هرکدام به قدرت ۱۶۰۰ اسب بخار دارد.
راه‌اندازی اولین واحد تولید کربن فعال از قیرطبیعی کشور نیز دستاورد جهادگران کرمانشاهی است. کربن فعال به‌عنوان یک محصول استراتژیک است و در صنایع مختلف نظامی، دفاعی، هسته‌ای، نفت، گاز، پتروشیمی و صنایع غذایی کاربرد دارد. جهاددانشگاهی کرمانشاه تولید کربن فعال از قیرطبیعی را از ۱۵ سال پیش آغاز کرد و توانست طی سه فاز آن را اجرایی و تجاری‌سازی کند.
در سال ۱۴۰۲ واحد‌های سازمانی جهاددانشگاهی در استان‌های مختلف نیز دستاوردهای ارزشمندی داشتند.
در پی گسترش پدیده ریزگرد طی سالیان اخیر در کشور و حتی خاورمیانه، راهکار‌های مختلفی برای جلوگیری از این بحران معرفی‌شده است که در این رابطه پژوهشگران جهاددانشگاهی سمنان در پی فرموله کردن و تولید مالچ طبیعی و زیست سازگار با محیط‌زیست برآمدند که علی‌رغم اثربخشی بالا، مضرات مالچ نفتی را نداشته باشد. ثبت اختراع اولین کود گرانول هفت جزئی دنیا و ساخت نانو کامپوزیت برپایه گرافن، ماده اولیه تولید تاندون از دیگر دستاوردهای این واحد سازمانی است.
همچنین امسال اینورتر‌های خورشیدی توان بالای مگاواتی نیز توسط پژوهشگران جهاددانشگاهی بومی‌سازی شد. با توجه به اهمیت توسعه و خودکفایی تولید اینورتر‌های خورشیدی در صنعت نیروگاهی و امنیت انرژی کشور، جهاددانشگاهی علم و صنعت تلاش خود را برای توسعه دانش فنی تولید اینورتر‌های خورشیدی توان بالا معطوف کرده و برای اولین بار در کشور طراحی و تولید اینورتر‌های توان بالای خورشیدی را در دستور کار قرار داده است و در حال حاضر توانسته با بومی‌سازی فناوری تولید اینورتر‌های خورشیدی توان بالای مگاواتی نیاز کشور را تأمین کند.
احداث نیروگاه ۲۵ کیلوواتی توسط سازمان جهاددانشگاهی آذربایجان شرقی در اراک و ساخت اولین پکیج خورشیدی قابل‌حمل توسط جهاددانشگاهی لرستان از دیگر فعالیت‌ها در این رابطه است.
اجرای ۶ طرح فناورانه در حوزه فنی مهندسی و علوم پایه و راه‌اندازی خط تولیدکاتالیست خودرو از فعالیت‌های سال جاری در این حوزه است.
همچنین معاونت پژوهش و فناوری جهاددانشگاهی در حوزه فنی مهندسی و علوم پایه طرح‌های زیر را در سال جاری آغاز کرده است:
◄ تولید نیمه‌صنعتی ست کامل ایمپلنت‌های متخلخل دندانی (سازمان جهاددانشگاهی خراسان رضوی)
◄ طراحی و ساخت پایلوت گوگردزدایی از سوخت فسیلی مایع به روش شیمیایی (سازمان جهاددانشگاهی تهران)
◄ارتقاء سیستم رانش و TCMS قطار‌های DC (سازمان جهاددانشگاهی علم و صنعت-پژوهشکده برق)
◄تولید نیمه‌صنعتی بلوک‌های گرافیتی از معادن قیر طبیعی (سازمان جهاددانشگاهی کرمانشاه)
◄دستیابی به تکنولورژی تولید کنسانتره مگنیتی با عیار ۶۶% از ذخایر هماتیتی کشور (جهاددانشگاهی واحد تربیت مدرس)
◄ تعمیق ساخت داخل آب‌شیرین‌کن اسمز معکوس از طریق طراحی و ساخت یک واحد آب‌شیرین‌کن ۵۰ مترمکعب در روز شامل المان‌های کلیدی pressure vessle، ممبران و پمپ (سازمان جهاددانشگاهی صنعتی شریف)
تنوع فعالیت‌های جهاددانشگاهی در حوزه پزشکی
تنوع فعالیت‌های جهاددانشگاهی از سلامت همگانی و ارتقای سلامت مردم گرفته تا درمان ناباروری، سرطان و حرکت در مرز دانش در رابطه با سلول‌های بنیادی و شبیه‌سازی، سبب شده تا حوزه پزشکی و بهداشت این نهاد جایگاه ویژه‌ای در کشور پیدا کند.
تولید محصول کیمیاسل از سلول‌های استرومایی مزانشیمی کلونال یکی از دستاوردهای شاخص جهاددانشگاهی در علوم پزشکی است که با تلاش محققان پژوهشگاه رویان جهاددانشگاهی به سرانجام رسید.
محصول کیمیاسل یک فراورده سلولی است که در آن از سلول‌های استرومایی مزانشیمی کلونال مشتق از مغز استخوان انسانی استفاده می‌شود. به‌طورکلی سلول‌های استرومایی مزانشیمی مشتق از مغز استخوان قابلیت خودنوزایی و تمایز به انواع سلول‌های تخصصی ازجمله سلول‌های خونی، قلبی، عصبی، استخوانی و غضروفی رادارند؛ لذا می‌توانند به درون بافت‌های آسیب‌دیده‌ای که بخش عمده سلول‌های آنها از بین رفته است، پیوند زده شوند و جایگزین سلول‌های آسیب‌دیده شده و به ترمیم و رفع نقص آن بافت بپردازند.
کیت CTC نیز در قالب طرح تحقیقاتی «تشخیص و جداسازی سلول‌های سرطانی در گردش خون بیمار با استفاده از چیپ‌های میکروفلوئیدی به منظور ارزیابی وضعیت بیماری و مانیتورینگ پاسخ به درمان» در پژوهشکده سرطان معتمد جهاددانشگاهی طراحی و ساخته‌شده است که به‌زودی وارد بازار می‌شود.
همچنین با توجه به شیوع بالای سرطان پستان به‌عنوان شایع‌ترین سرطان در کشور با حمایت‌های دولت و مجلس، پژوهشکده سرطان معتمد جهاددانشگاهی، شبکه ملی پیشگیری، کنترل و درمان سرطان بانوان را در شهرهای اهواز، زاهدان و بجنورد راه‌اندازی کرده است.
هدف از تأسیس شبکه ملی پیشگیری، کنترل و درمان سرطان بانوان این است که ضمن فراهم کردن امکان دسترسی بانوان ایرانی به پیشرفته‌ترین خدمات تشخیص و درمان سرطان‌های شایع بانوان به‌ویژه سرطان پستان، حرکتی ملی را در جهت پیشگیری و شناسایی زودهنگام این سرطان‌ها از طریق آگاهی‌رسانی به بانوان در خصوص اصلاح سبک زندگی و اصول پیشگیری از سرطان و اهمیت حیاتی غربالگری و تشخیص زودهنگام این بیماری آغاز کند.
در راستای توسعه مراکز پزشکی در مهرماه گذشته مرکز طب پیشگیری و ارتقای سلامت جهاددانشگاهی علوم پزشکی تهران به‌عنوان مرکزی پیشرو در ارائه انواع روش‌های تشخیصی و درمان غیر جراحی درد‌های عضلانی، اسکلتی و عصبی با همکاری سفارت ژاپن افتتاح شد. هدف‌گذاری شده تا این مرکز به اولین مرکز مراقبت‌های بهداشتی پیشگیرانه سالمندان تهران تبدیل شود.
دفتر تخصصی پزشکی جهاددانشگاهی اجرای ۸ طرح فناورانه را در حوزه علوم پزشکی در دست اجرا دارد و طرح‌های زیر را در سال جاری آغاز کرده است:
◄تولید نیمه‌صنعتی مش پلیمری جهت کاربرد در جراحی‌های شکمی، فتقی و پستانی (پژوهشکده سرطان معتمد)
◄تولید نیمه‌صنعتی زخم پوش پودری بر پایه پلیمر‌های طبیعی و بررسی میزان ایمنی و کارایی آن به منظور درمان زخم پای دیابتی (پژوهشگاه رویان)
◄توسعه نیمه‌صنعتی داروی حساس به نور آمیلوز و مطالعه ایمنی، پایداری، اثربخشی در فتوداینامیک تراپی ضایعات زخم پیش سرطانی و سرطانی پوست انسانی (سازمان علوم پزشکی تهران)
◄تولید هیدروژل‌های بر پایه هیالورونیک اسید (پژوهشگاه ابن سینا)
◄تولید نیمه‌صنعتی محصول پیشرفته پزشکی بر پایه ترشحات وزیکولی سلول‌های بنیادی مزانشیمی تغییریافته ژنتیکی در درمان بیماری خود ایمنی لوپوس مقاوم به درمان (سازمان جهاددانشگاهی خراسان رضوی)
◄تولید کیت تشخیص باکتری‌های عامل سقط‌جنین قبل از IVF (مرکز ملی ذخایر زیستی و ژنتیکی ایران)
◄تولید نیمه‌صنعتی و مطالعات بالینی مکمل گیاهی باهدف درمان تخمدان پلی کیستیک (پژوهشکده گیاهان دارویی) از دیگر طرح‌های جهاددانشگاهی در سالی که گذشت است.
از تهیه نمونه‌های سلولی حیات‌وحش تا راه‌اندازی سامانه خریدوفروش محصولات و تجهیزات کشاورزی
یکی از موارد مهم در بسیاری از جوامع موضوع امنیت غذایی است که سنگ بنای امنیت یک جامعه و عنصر اصلی سلامت فکری، روانی و جسمی بوده و در جهان پرآشوب امروز امنیت غذایی اساس امنیت ملی به شما می‌رود و به همین دلیل ارتقای امنیت غذایی و نیل به خودکفایی در محصولات اساسی نه یک انتخاب بلکه یک الزام است.
در این راستا جهاددانشگاهی نیز درزمینه امنیت غذایی کشور گام‌هایی را برداشته است که ازجمله آن می‌توان به تولید جنین ممتاز منجمد برای اصلاح نژاد گاو‌های شیری و گوشتی، کسب فناوری تولید چهار نوع بذر هیبرید سبزی و صیفی، کسب دانش فنی و تولید بچه ماهی سی بأس برای پرورش در قفس و تکثیر گاومیش‌های با خصوصیات ژنتیکی برتر اشاره کرد.
جهاددانشگاهی همچنین امسال با تهیه نمونه‌های سلولی حیات‌وحش در مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی، امید برای احیای گونه‌های حیات‌وحش درخطر انقراض را افزایش داد.
پس از جداسازی و ذخیره موفقیت‌آمیز نمونه بافت جنسی و سلول‌های یوزپلنگ کوشکی و پیروز در امسال نیز تولید رده سلولی شناسنامه‌دار از گونه در معرض خطر انقراض خرس سیاه بلوچی انجام گرفت.
تولید محصول فناورانه سولفات منگنز از اقدامات دیگر جهاددانشگاهی در حوزه کشاورزی است. سولفات منگنز یک ترکیب معدنی جامد است که به شکل‌های مختلف و به‌عنوان ماده پیش ساز بسیاری از مواد شیمیایی مورداستفاده قرار می‌گیرد. این ترکیب کاربرد‌های بسیاری در دو حوزه کشاورزی و صنعتی داشته و به‌عنوان یک کود آهنی برای رشد گیاهان استفاده می‌شود.
همچنین، سولفات منگنز که به دست فناوران جهاددانشگاهی کرمانشاه ساخته‌شده، به‌عنوان یک عامل حفظ سلامتی گیاهان در برابر بیماری‌های قارچی و باکتریایی نیز مورداستفاده قرار می‌گیرد. در صنعت دامپروری نیز سولفات منگنز به‌عنوان یک مکمل غذایی برای جلوگیری از بیماری‌های مرتبط با کمبود منگنز در دام‌ها استفاده می‌شود.
از دیگر فعالیت‌ها در پارک علم و فناوری کرمانشاه می‌توان به راه‌اندازی سامانه جامع خریدوفروش محصولات و تجهیزات کشاورزی اشاره کرد.
جهاد دانشگاهی واحد صنعتی اصفهان نیز امسال طرح پژوهشی «کسب دانش فنی استخراج، جداسازی و تولید فروکتوز از خرمای ضایعاتی» را اجرایی کرد.
میزان شیرینی فروکتوز از شکر بیشتر است به‌گونه‌ای که اگر شکر را به‌عنوان مبنا با شاخص شیرینی ۱ در نظر بگیریم، شیرینی فروکتوز حدود ۷/۱ و شیرینی گلوکز حدود ۷/۰ برابر شکر است. از طرفی، خرما‌های ضایعاتی سرشار از فروکتوز و گلوکز و اندکی ساکارز می‌باشند. لذا، هدف از این تحقیق تولید شربت فروکتوز ۴۲ و ۵۵% از ضایعات خرما به‌عنوان جایگزینی مناسب برای شکر در صنایع غذایی بود.
دفتر تخصصی کشاورزی و منابع طبیعی جهاددانشگاهی اجرای ۸ طرح فناورانه و طرح‌های زیر را نیز در دستور کار قرار داده است:
◄فرمولاسیون و تولید نیمه‌صنعتی طعم‌های خوراکی پرمصرف در صنایع غذایی کشور (سازمان خراسان رضوی)
◄تثبیت و تجاری‌سازی فناوری کشت متراکم آبزیان با بازچرخانی پساب آبزی‌پروری (سازمان جهاددانشگاهی خراسان رضوی)
◄کسب دانش فنی تولید نیمه‌صنعتی بذر قارچ خوراکی (اسپاون) بدون استفاده از غلات (اسپاون مایع و گرانوله) (سازمان جهاددانشگاهی خراسان رضوی)
◄تولید واکسن غیرفعال آنگارا (HHS) طیور بر اساس سویه در گردش ایران (پژوهشگاه ابن سینا)
◄تثبیت و تجاری‌سازی فناوری تولید اسپرم منجمد و جنین آزمایشگاهی اسب در کشور (پژوهشگاه ابن سینا و جهاددانشگاهی گلستان)
◄استفاده از فناوری‌های نوین تولیدمثلی در تکثیر و به نژادی شتر (پژوهشگاه ابن سینا)
◄استفاده از فناوری‌های نوین تولیدمثلی در تکثیر و بهنژادی گوسفند (جهاددانشگاهی سمنان و پژوهشگاه رویان)
◄تثبیت و تجاری‌سازی دانش فنی تولید بچه ماهی صبیتی (جهاددانشگاهی واحد بوشهر)
مهم‌ترین طرح‌های در دست اجرای حوزه علوم انسانی و اجتماعی جهاددانشگاهی
در حوزه علوم انسانی و اجتماعی نیز سند ملی توانمندسازی و ساماندهی سکونتگاه‌های غیررسمی در بهمن‌ماه گذشته با تصویب در هیات دولت، توسط معاون اول رییس جمهور ابلاغ شد.
این سند که توسط پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهاددانشگاهی تدوین‌شده، مرجع تعاریف مشترک و مبیّن اهداف، اصول، راهبرد‌ها و سیاست‌گذاری‌های بخشی و فضایی در سکونتگاه‌های غیررسمی خواهد بود که چارچوب، نحوه فعالیت و هماهنگی تمام ذی‌نفعان در توانمندسازی و ساماندهی این سکونتگاه‌ها نیز در آن مشخص‌شده است.
دفتر تخصصی علوم انسانی، اجتماعی و هنر جهاددانشگاهی برای اولین بار در تاریخ جهاددانشگاهی اجرای ۴ طرح نوآورانه در حوزه علوم انسانی و اجتماعی آغاز کرده است:
◄نقشه جامع توسعه اجتماعی کشور (تدوین استراتژی اقدام توسعه اجتماعی مبتنی بر عدم تعادل‌های موجود در سطوح استانی و شهرستانی) (پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی و جهاددانشگاهی استان مرکزی)
◄تدوین چارچوب تهیه برنامه جامع پیش‌نگری و پیشگیری از شکل‌گیری و گسترش سکونتگاه‌های غیررسمی در ایران: در مقیاس استانی (پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی)
◄تدوین داده بنیاد بسته سیاستی خانواده و جمعیت (با تأکید بر ازدواج، فرزند آوری، مناسبات نسلی و طلاق) (پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی)
◄تدوین نقشه راه توسعه پایدار کسب‌وکار‌های دانش‌بنیان در اقتصاد ایران (جهاددانشگاهی تربیت مدرس)
طرح‌های ویژه ملی جهاددانشگاهی
امسال با پیگیری‌های انجام‌شده از معاون اول ریاست جمهوری مقرر شد تا از توان علمی و فناوری جهاددانشگاهی در اجرای طرح‌های کلان استفاده شود. این پیگیری‌ها منجر به تصویب ۳ طرح شد که مقدمات اجرای طرح‌های توسعه فناوری هیدرولیکی در ازدیاد برداشت مخازن نفت (شکافت هیدرولیکی) و ایجاد اولین شهر معدنی ایران با توسعه تکنولوژی غنی‌سازی ذخایر هماتیت کشور (شادنج) به انجام رسیده و مذاکرات برای تخصیص اعتبار ایجاد پالایشگاه خونی یا طرح پلاسما ادامه دارد.
کسب مجوز برگزاری جایزه دکتر سعید کاظمی آشتیانی، انتخاب ۵ نفر از پژوهشگران این نهاد به عنوان دانشمندان یک درصد پر استناد برتر دنیا، انتخاب نشریه پایش از سوی جشنواره علوم پزشکی رازی به عنوان نشریه برتر، انتخاب پژوهشکده معتمد به عنوان موسسه برتر پژوهشی در زمینه سرطان، ابلاغ آئین نامه ایمنی، محیط زیست و سلامت در محیط تحقیقاتی و کارگاهی جهاددانشگاهی، ایجاد شاخه هنر و ادبیات؛ برنامه‌ریزی برای ایجاد آزمایشگاه با فناوری‌های نوین در حوزه‌های آزمایشگاه کوانتوم؛ آزمایشگاه ملی نخستی‌سانان؛ آزمایشگاه هوش مصنوعی و دوقلوی دیجیتال و راه‌اندازی و تأسیس پژوهشکده حکمرانی جمعیت از دیگر فعالیت‌های پژوهشی جهاددانشگاهی است.
از برگزاری دور‌های آموزشی تا آزمون‌های استخدامی
حوزه آموزش و کارآفرینی در جهاددانشگاهی نگاهی کاربردی به مهارت‌آموزی و نیز آموزش توانمندی‌های به‌دست‌آمده از کسب فناوری‌ها در این نهاد دارد. به عبارت بهتر پژوهش و آموزش در جهاددانشگاهی ارتباط تنگاتنگی باهم دارند. دوره‌ها و سطوح آموزشی در این نهاد بسیار متنوع است و هر یک، مخاطبان خاص خود را دارد. آموزش عالی، آموزش‌های تخصصی کوتاه‌مدت، آموزش کارکنان دولت، آموزش‌های مجازی و از راه دور، آموزش‌های بین‌المللی ازجمله مواردی است که می‌توان به آن اشاره کرد.
بازآفرینی چشم‌انداز، سیاست‌های کلان و مأموریت‌های حوزه آموزش و کارآفرینی با تأکید بر ضرورت طراحی پیوست‌های فرهنگی و توجه ویژه به مسئله محوری و نیازمحوری از مهم‌ترین اقدامات معاونت آموزش و کارآفرینی جهاددانشگاهی در سالی که گذشت است.
از بازطراحی و بهبود ساختارها؛ توانمندسازی اعضا؛ توسعه‌ی تعاملات درون‌سازمانی؛ تقویت زیرساخت‌های الکترونیکی؛ تقویت حوزه ارزیابی و نظارت بر مراکز؛ توسعه همکاری با دستگاه‌های اجرایی می‌توان به عنوان مهم‌ترین اقدامات این حوزه اشاره کرد.
هم‌اکنون تعداد کل فراگیران حوزه آموزش جهاددانشگاهی بالغ‌بر ۸۰۰ هزار نفر در سال است که در ۱۵۵ مرکز و ۸۷ شهر حدود دو هزار دوره آموزشی کوتاه‌مدت در حوزه‌های علوم انسانی، اشتغال و کارآفرینی؛ فنی و مهندسی و علوم پایه؛ کامپیوتر و یادگیری الکترونیکی در زمینه کشاورزی، محیط‌زیست و منابع طبیعی؛ هنر و معماری؛ علوم پزشکی و زبان‌های خارجی ارائه می‌شود.
فعالیت دو دانشگاه علم و فرهنگ تهران و علم و هنر یزد و ۶ موسسه آموزش عالی با ۲۵ هزار نفر دانشجو، تعداد رشته ۳۳۶ و بیش از ۸۰ هزار دانشجو فعالیت حوزه آموزش عالی این نهاد است.
اجرای طرح ملی انستیتو ایزایران با ارائه آموزش برای خانواده نیرو‌های مسلح؛ طرح ملی سرباز مهارت (ارائه آموزش‌های مهارت عمومی برای بیش از ۱۰۰ هزار سرباز در سال) و آموزش مدیران و مدد جویان کمیته امداد امام (ره) اقدامات حوزه کارآفرینی جهاددانشگاهی است.
همچنین مرکز آزمون جهاددانشگاهی که تمامی پروسه مراحل آزمون‌های استخدامی سازمان‌های دولتی و خصوصی از ثبت‌نام تا اعلام نتایج را پوشش می‌دهد در سال ۱۴۰۲ تعداد ۱۸ آزمون برای ۳۱۰۶۶۹ داوطلب برگزار کرده است و این مرکز از ابتدای تشکیل تاکنون بیش از ۶۰ آزمون برگزارشده که بیش از یک‌میلیون داوطلب در آنها ثبت‌نام کرده‌اند.
برگزاری رویداد‌های ملی و منطقه‌ای و عضویت ۳۵ هزار دانشجو در برنامه‌های فرهنگی جهاددانشگاهی
از ابتدای شکل‌گیری جهاددانشگاهی، فعالیت‌های فرهنگی بخشی اساسی و جدانشدنی در این نهاد به شمار آمد. مشخصۀ اساسی فعالیت‌های فرهنگی جهاددانشگاهی، تکیه و توجه به حضور فعالانه و مشارکت اثربخش دانشجویان در برنامه‌ریزی و اجرای برنامه‌های فرهنگی بوده که حاصل آن، طراحی و ابداع صد‌ها برنامۀ فرهنگی و ده‌ها جشنواره سراسری بوده است.
اجرای بیش از ۳۵۰۰ طرح فرهنگی در کلیه واحد‌های جهاددانشگاهی؛ بهره‌مندی سالانه دانشجویان از یک‌میلیون و ۱۲۰ هزار نفر ساعت برنامه‌های فرهنگی؛ عضویت ۳۵ هزار دانشجو در برنامه‌های فرهنگی جهاددانشگاهی از مهم‌ترین اقدامات فرهنگی این نهاد است.
زمینه‌سازی برای بسط مهارت‌های فرهنگی دانشجویان؛ ترویج فرهنگ گفتگو، تقویت منطق خردورزی و روحیه آزاداندیشى و نقدپذیری و توسعه فعالیت‌های گزین فرهنگی با همکاری وزارتین علوم و بهداشت در سراسر کشور ازجمله سیاست‌های برنامه هفتم توسعه جهاددانشگاهی در حوزه فرهنگی است.
همچنین برگزاری رویداد‌های ملی، منطقه‌ای و استانی نیز در سال جاری در جهاددانشگاهی ادامه یافت که ازجمله آنها می‌توان به برگزاری هجدهمین دوره طرح ملی «ایران، مرز پرگهر» و رونمایی از ۳ طرح اردویی راه‌بلد، فن فرهنگ، مهرباران؛ دوازدهمین دوره آیین اعطای تندیس ملی فداکاری به دانشجویان ایران؛ دوازدهمین دوره مسابقات ملی مناظره دانشجویان ایران؛ سومین دوره جشنواره سراسری «اقوام ایران‌زمین»؛ هفدهمین دوره جشنواره پایان‌نامه سال دانشجویی؛ نخستین دوره مسابقات ملی ارائه سه‌دقیقه‌ای «سدید»؛ پنجمین دوره طرح ملی فصل سخن؛ سی‌امین دوره جشنواره ملی کتاب سال دانشجویی؛ دومین دوره مسابقات مناظره اساتید ایران (بیان)؛ چهارمین دوره طرح ملی نکوداشت مفاخر ایران اسلامی؛ چهارمین دوره جشنواره ملی مهدویت؛ برگزاری سومین دوره مسابقات مناظره تخصصی تعاون؛ چهارمین دوره جشنواره ادبی ابن حسام؛ اولین رویداد ملی گردشگری فن فرهنگ؛ برگزاری دو دوره مطالعات آمریکا و نظام سلطه و... اشاره کرد.
کسب رتبه نخست ایسنا در بازتاب اخبار در سایت‌ها و در میان ۶ خبرگزاری؛ راه‌اندازی باشگاه و حلقه‌های مطالعه دانشجویان در دانشگاه‌های ۱۰ استان کشور (طرح سریر)؛ طراحی و اجرای مسابقات ملی ارائه سه‌دقیقه‌ای دانشجویان (طرح سدید) در ۲۵ استان کشور؛ انتشار قریب به هشت‌صد عنوان کتاب در شعب نشر جهاددانشگاهی در سراسر کشور؛ افتتاح بیست و دومین زبان خبرگزاری بین‌المللی قرآن ایکنا و انجام افکار سنجی و پیمایش‌های فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی در سطوح مختلف محلی، منطقه‌ای و ملی و بخصوص انتخابات مجلس شورای اسلامی و خبرگان رهبری توسط ایسپا؛ انعقاد ۱۴۰ قرارداد افکارسنجی در شعب استانی؛ اعطای تسهیلات به بیش از ۱۱۰۰ دانشجو؛ اعطای بیش از ۱۰ میلیارد تومان تسهیلات به دانشجویان از اقدامات شاخص فرهنگی است.
حمایت این نهاد از ۱۷۰۰ تیم استارتاپی، شرکت و واحد فناور
حوزه تجاری‌سازی فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان به عنوان متولی شرکت‌های دانش‌بنیان و تجاری‌سازی فناوری‌های به بلوغ رسیده جهاددانشگاهی با ایجاد شرکت‌ها و مؤسسات دانش‌بنیان و توسعه مراکز رشد، پارک‌ها و ساختار‌های تجاری‌سازی به منظور حمایت از فناوران را به عنوان یک سازمان پیشرو دنبال می‌کند.
جذب ۱، ۲۰۰ میلیارد ریال سرمایه‌گذاری در طرح‌های گیاهان دارویی، سنگ‌های معدنی، شیلات؛ حمایت از ۱۷۰۰ تیم استارتاپی، شرکت و واحد فناور (۲۹۸ شرکت دانش‌بنیان و خلاق) در ۳ پارک علم و فناوری، ۱۶ مرکز رشد مستقل و ۴۱ مرکز نوآوری و شتابدهی در سراسر کشور؛ راه‌اندازی نخستین مرکز توسعه احیای نوآورانه کشور در پارک علم و فناوری البرز جهاددانشگاهی؛ افتتاح مرکز «توسعه بازار و تبادل فناوری پارک علم و فناوری کرمانشاه»؛ استقرار سامانه جامع مراکز فناوری جهاددانشگاهی؛ راه‌اندازی مرکز نوآوری و شتابدهی در حوزه تولیدمثل دام سنگین در پژوهشگاه ابن سینا و ورود به حوزه فعالیت‌های بین‌المللی در کشور‌های سوریه و عراق بخشی از فعالیت‌های جهاددانشگاهی در این حوزه است.
آغاز و اجاره بلندمدت زمین‌ها به شرکت‌های دانش‌بنیان و واحد‌های فناور متقاضی؛ ایجاد سه مرکز طراحی و تولید قراردادی CDMC در حوزه صنایع غذایی، ساختمان و برق الکترونیک و هوش مصنوعی با مشارکت بخش خصوصی؛ انعقاد قرارداد سرمایه‌گذاری برای تولید بذر سبزی و صیفی‌جات بادانش فنی جهاد و سرمایه شرکت کشت و صنعت ملی؛ تهیه پیشنهاد شهر صنایع خلاق به شورای عالی انقلاب فرهنگی؛ افتتاح اولین کاوشکده رسانه و برندینگ؛ برنامه‌ریزی برای مشارکت بخش خصوص در سایر پروژه‌های نیمه‌تمام جهاددانشگاهی و همچنین تجاری‌سازی دستاوردهای پژوهشی از دیگر اقدامات در حوزه سازمان تجاری‌سازی فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان جهاددانشگاهی است.
تهیه نظامات جدید برای رشد و تعالی اعضای جهاددانشگاهی و بازنگری و تدوین آیین‌نامه استخدامی
جهاددانشگاهی در حوزه پشتیبانی و مدیریت منابع تهیه نظامات جدید برای رشد و تعالی اعضای جهاددانشگاهی؛ اجرای طرح جدید عمرانی؛ توسعه فناوری اطلاعات؛ تهیه و اجرای نظام بودجه‌ریزی جهاددانشگاهی را در سال گذشته در دستور کار قرار داد.
احیا و بازآفرینی شرکت دانش‌بنیان جهاددانشگاهی؛ تمرکز برای مولدسازی دارایی‌های راکد؛ بازنگری و تدوین دستورالعمل مکاتبات اداری جهاددانشگاهی؛ آغاز طرح نظام پیشنهاد‌ها و ایده‌های نو و برگزاری جلسات آموزشی مرتبط برای اعضای جهاددانشگاهی؛ بازنگری و تدوین آیین‌نامه استخدامی اعضای جهاددانشگاهی؛ تهیه و تصویب نظام مسیر عالی رشد اعضای جهاددانشگاهی (طرح معراج)؛ اصلاح و تصویب تبصره ماده ۳۲ آیین‌نامه استخدامی به منظور اعمال مدرک تحصیلی تا دو مقطع؛ برنامه‌ریزی برای اجرای نظام مدیریت استعداد و پرورش مدیران آینده جهاددانشگاهی؛ اصلاح ساختار امور مالی؛ تأمین مالی پروژه‌های خاص جهاددانشگاهی؛ پیاده‌سازی فاز اول نظام بودجه‌ریزی عملیاتی در شبکه جهاددانشگاهی با رویکرد ارتقاء بهره‌وری؛ راه‌اندازی و پشتیبانی خدمات دولت الکترونیک جهاددانشگاهی در پنجره ملی خدمات دولت هوشمند؛ توسعه خدمات مرکز داده جهاددانشگاهی؛ انجام و تکمیل پروژه GIS (سامانه اطلاعات املاک جهاددانشگاهی کل کشور)؛ ایجاد سامانه حقوقی دفتر امور حقوقی و قراردادها؛ تیپ‌سازی قالب قراردادها و... گزیده‌ای از اقدامات معاونت پشتیبانی و مدیریت منابع در سال ۱۴۰۲ است.
از امضای ۴۶ تفاهم‌نامه تا واگذاری سه مأموریت ویژه در برنامه هفتم توسعه کشور به این نهاد
ازجمله اقدامات معاونت هماهنگی و امور مجلس جهاددانشگاهی می‌توان به راه‌اندازی سامانه‌های برنامه توسعه جهاددانشگاهی؛ پیگیری موضوع جانشین‌پروری؛ گسترش همکاری‌های منطقه‌ای واحد‌های سازمانی جهاددانشگاهی (تهیه نقشه منطقه بندی شبکه همکاری واحد‌های سازمانی جهاد دانشگاهی در قالب ۹ منطقه جغرافیایی)؛ امضاء تفاهم نامه‌های همکاری بین واحد‌های سازمانی؛ برگزاری ۷ نشست تخصصی در حوزه‌های ایده پردازی و نوآوری، برنامه‌ریزی استراتژیک، هوش مصنوعی، مدل‌های تجاری‌سازی فناوری در جهاددانشگاهی و شبکه‌سازی فعالیت‌ها اشاره کرد.
در حوزه مجلس نیز ضمن برپایی نشست مجازی تشریح لایحه برنامه هفتم توسعه؛ تعداد ۱۸۰ مکاتبه با نمایندگان و گروه‌های تخصصی در خصوص مأموریت‌های ویژه جهاددانشگاهی در برنامه هفتم توسعه و رایزنی با مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی در خصوص واگذاری مأموریت به جهاددانشگاهی در برنامه هفتم توسعه انجام گرفت که منجر به تصویب سه مأموریت ویژه برای جهاددانشگاهی در برنامه هفتم در زمینه (انتقال فناوری آب‌شیرین‌کن‌ها)؛ (داخلی سازی حداقل هرسال ۱۰ درصد از کالا‌ها و خدمات راهبردی باهدف رفع چالش‌های فناورانه) و (روش‌های نوین درمان ناباروری) شد.
امضای بالغ‌بر ۴۶ تفاهم‌نامه و موافقت‌نامه با سازمان‌ها و دستگاه‌های اجرایی بر اساس ظرفیت‌های جهاددانشگاهی و انجام ۱۶ سفر استانی و برگزاری پویش سعید ایران به مناسبت فرارسیدن ۱۴ دی‌ماه، هجدهمین سالگرد درگذشت زنده‌یاد دکتر سعید کاظمی آشتیانی، بنیان‌گذار پژوهشگاه رویان جهاددانشگاهی و سلول‌های بنیادی در ایران برخی دیگر از اقدامات مهم جهاددانشگاهی در سال ۱۴۰۲ بود.
انتهای پیام/
نظر شما
اخبار برگزیده
پرونده ویژه
تبلیغات متنی