صاحبنظران حوزه توسعه فناوری معتقدند که فناوری نانو اگرچه ابزارهای مؤثری برای حل برخی چالشها ارائه میدهد، اما نمیتوان آن را کلید حل تمامی مشکلات دانست. با این حال، توسعه این فناوری مستلزم ایجاد زیرساختهایی است که بخشی از آنها را میتوان از طریق تعاملات بینالمللی تأمین کرد.
به گزارش خبرنگار علمی برنا، در کنفرانس مدیریت فناوری و نوآوری، پنلی با محوریت سیاست نوآوری مأموریتگرا در حوزه فناوری نانو با حضور رضا اسدی فرد، عضو هیئت علمی پژوهشکده مطالعات فناوری، علیاصغر قانع، رئیس کانون دانش و صنعت آب و فاضلاب، و سید مجید معنوی، مدیرعامل یکی از هلدینگهای فعال در حوزه نانو برگزار شد.
توسعه مأموریتگرای فناوری نانو
رضا اسدی فرد با اشاره به آغاز فعالیت ستاد نانو از سال ۱۳۸۲، گفت: «ستاد نانو اولین مجموعه علمی و فناوری مأموریتگرا در کشور بود که زیر نظر ریاست جمهوری تأسیس شد. این فناوری، مشابه فناوری اطلاعات و ارتباطات، کاربرد گستردهای در حوزههای مختلف دارد.»
وی به توسعه فناوریهای نانو در بخشهای دولتی و خصوصی اشاره کرد و افزود: «نمونه موفق آن فناوری نانوحباب است که در بخش خصوصی نتایج مؤثری از جمله افزایش راندمان را به همراه داشت و اکنون در بیش از ۲۰۰ گلخانه کشور مورد استفاده قرار گرفته است. با این حال، این فناوری در بخش دولتی به دلیل ساختارهای موجود رشد نکرده است.»
اولویتبندیهای پرهزینه به جای فناوریهای مقرونبهصرفه
علیاصغر قانع، رئیس کانون دانش، صنعت و بازار آب و فاضلاب، با تأکید بر لزوم مأموریتگرایی در شناسایی چالشهای صنعت آب و فاضلاب، به پروژههای مرتبط با نانو اشاره کرد و گفت: «در سال ۱۳۹۵، نانوحباب به عنوان راهحلی برای کاهش بوی بد و بهبود کیفیت آب شهر سنندج مطرح شد. این فناوری که با سرمایهگذاری ۲۵ میلیارد تومانی قابل اجرا بود، به دلیل تعلل و تأخیر در تصمیمگیری جای خود را به پروژهای ۹۰۰ میلیارد تومانی برای انتقال آب داد.»
وی ادامه داد: «این در حالی است که فناوری نانوحباب میتوانست مصرف انرژی در تصفیهخانهها را تا ۵۰ درصد کاهش دهد؛ موضوعی که در شرایط ناترازی انرژی بسیار حائز اهمیت است.»
نانو، تنها راهحل نیست
سید مجید معنوی، مدیرعامل یکی از هلدینگهای فعال در صنایع نانو، با اشاره به دستاوردهای دو دهه اخیر در این حوزه، تصریح کرد: «هرچند نانو فناوری نقش مهمی در حل برخی مسائل ایفا میکند، اما همه راهحلها را در اختیار ندارد. برای دستیابی به راهکارهای پایدار، باید نوآوری را در کنار فناوری قرار دهیم.»
وی با تأکید بر ظرفیتهای نانو در مواجهه با چالشهایی همچون تغییر اقلیم، بحران آب و ناترازی انرژی، اظهار کرد: «فناوریهایی مانند نانو سلولهای خورشیدی میتوانند به ذخیرهسازی انرژی کمک کنند، اما توسعه آنها نیازمند زیرساختهای آزمایشگاهی پیشرفته است. بخشی از این زیرساختها میتواند از طریق شبکهسازی بینالمللی تأمین شود.»
به گفته وی، عدم ایجاد زیرساختهای مناسب یکی از موانع اصلی توسعه فناوری نانو در کشور است.
فناوری نانو ظرفیتهایی بیبدیل برای توسعه در حوزههای مختلف فراهم میکند، اما نبود زیرساختهای لازم و چالشهای مدیریتی در بهرهبرداری از این ظرفیتها مانع از تحقق کامل آن شده است. استفاده از رویکرد مأموریتگرا و تقویت همکاریهای بینالمللی میتواند راهگشای بسیاری از این موانع باشد.
انتهای پیام/