به گزارش خبرنگار خبرگزاري برنا، برفهایی که قرار بود زمستانی پربرکت را برای مردم خراسان شمالی به ارمغان آورند، جای خود را به خشکسالی و کمآبی دادهاند. گزارشهای رسمی نشان میدهد که در دهه اخیر، بیش از ۸۳ درصد از عرصه این استان درگیر خشکسالی بوده است. این وضعیت بهگونهای است که بیش از ۵۰ درصد از پهنه استان تحت تأثیر خشکسالیهای شدید تا بسیار شدید و بیش از ۳۰ درصد آن درگیر خشکسالیهای خفیف تا متوسط قرار دارد.
بر اساس تحلیلهای مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران کشور، تنها ۱٫۵ درصد از مساحت خراسان شمالی در محدوده ترسالیهای ضعیف تا متوسط قرار دارد و ۱۵٫۷ درصد از پهنه استان نیز در شرایط نرمال است. شهرستانهای اسفراین، گرمه، مانه و سملقان به طور کامل درگیر خشکسالی هستند، در حالی که سایر شهرستانها مانند بجنورد، جاجرم و شیروان نیز با بیش از ۹۰ درصد خشکسالی مواجهاند.
کاهش بارندگیها؛ زنگ خطری برای منابع آبی
نوربخش داداشی، مدیرکل هواشناسی خراسان شمالی، در این باره اعلام کرد: «از ابتدای مهرماه تا پایان آذرماه امسال، تنها ۴۶٫۹ میلیمتر بارندگی در استان ثبت شده است که نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۲۳٫۵ درصد کاهش دارد. همچنین، این میزان بارش نسبت به بلندمدت ۸٫۹ درصد کمتر است.»
وی افزود: «بیشترین بارش در ایستگاه بهکده رضوی شهرستان سملقان با ۳۹٫۹ درصد از سال آبی کامل ثبت شده است، در حالی که کمترین بارش مربوط به ایستگاه قزاقی شهرستان اسفراین با تنها ۱۱٫۸ درصد است.»
خشکسالی؛ بحرانی فراگیر
داداشی با اشاره به شاخص SPEI (شاخص شدت خشکسالی) گفت: «در دوره ۱۰ ساله تا پایان آبان ماه امسال، ۸۶ درصد از وسعت استان تحت تأثیر خشکسالی قرار گرفته است. از این میزان، ۳۳٫۶ درصد خشکسالی بسیار شدید، ۲۳٫۸ درصد خشکسالی شدید، ۱۴٫۸ درصد خشکسالی متوسط و ۱۳٫۷ درصد خشکسالی خفیف را تجربه کردهاند.»
وی همچنین به کاهش بارشهای زمستانه اشاره کرد و افزود: «پیشبینیها نشان میدهد که بارشهای سه ماهه آینده در حد نرمال یا ۱۰ میلیمتر کمتر از نرمال خواهد بود. این موضوع میتواند وضعیت منابع آبی استان را بیش از پیش بحرانی کند.»
سدها در وضعیت نامناسب
سید عقیل مرتضوی، مدیرعامل شرکت آب منطقهای خراسان شمالی، نیز درباره وضعیت سدهای استان گفت: «در حال حاضر، تنها ۲۳ درصد از حجم مخازن سدهای استان پر است که معادل ۵۰ میلیون مترمکعب آب میباشد. این در حالی است که ۷۷ درصد از حجم مخازن سدها خالی است.»
وی افزود: «گرچه حجم آب سدها نسبت به سال گذشته ۳۰ درصد افزایش داشته است، اما این میزان همچنان ناکافی است. سد بیدواز اسفراین و بارزو شیروان کمتر از پنج درصد آب دارند، در حالی که سد چندیر راز و جرگلان با ۹ میلیون مترمکعب آب، بیشترین حجم پرشدگی را دارد.»
چشمانداز نگرانکننده
با توجه به کاهش بارشها و وضعیت نامناسب سدها، چشمانداز منابع آبی خراسان شمالی در ماههای آینده نگرانکننده است.
مدیرعامل شرکت آب منطقهای استان تأکید کرد: «پیشبینیها نشان میدهد که بارشهای آینده در حد نرمال خواهد بود، اما این میزان برای جبران کمبودهای گذشته کافی نیست. بنابراین، مدیریت مصرف آب و برنامهریزی برای مقابله با خشکسالی باید در اولویت قرار گیرد.»
خراسان شمالی با هشت سد و ظرفیت ذخیرهسازی ۲۲۸ میلیون مترمکعب آب، یکی از استانهای درگیر با بحران خشکسالی در کشور است. این وضعیت نیازمند اقدامات فوری و هماهنگی بیندستگاهی برای جلوگیری از تشدید بحران است.
انتهای پیام