راه‌کارهای جهانی برای محافظت از کودکان در برابر آسیب‌های دیجیتال

فاطمه مرادخانی: استفاده از موبایل و تبلت توسط کودکان به یکی از چالش‌های بزرگ برای والدین و دولت‌ها در سراسر جهان تبدیل شده است.

در حالی که این دستگاه‌ها امکانات زیادی را برای یادگیری و ارتباط فراهم می‌کنند، نگرانی‌ها در خصوص تأثیرات منفی آنها بر سلامت روان و جسم کودکان افزایش یافته است. زمان زیاد استفاده از صفحه‌نمایش، خطرات مرتبط با شبکه‌های اجتماعی، کاهش تعاملات اجتماعی واقعی و آسیب‌های جسمی مانند مشکلات بینایی، اختلالات خواب و کاهش تمرکز از جمله مسائلی هستند که والدین و متخصصان را نگران کرده است.

در پاسخ به این چالش‌ها، کشور‌های مختلف جهان در حال بررسی و اجرای راهکار‌هایی برای کاهش استفاده از تکنولوژی توسط کودکان هستند.

برخی از این اقدامات شامل وضع قوانین محدودکننده برای استفاده از شبکه‌های اجتماعی در سنین پایین، نصب کنترل‌های والدینی بر روی دستگاه‌ها و ایجاد کمپین‌های آگاهی‌رسانی برای خانواده‌ها است.

بسیاری از کشور‌های پیشرفته در این زمینه قوانینی را به تصویب رسانده‌اند تا بتوانند تأثیرات منفی این تکنولوژی‌ها را کاهش دهند.

در این گزارش به برخی از اقدامات کشورها در سراسر جهان جهت به تاخیر انداختن استفاده از موبایل و شبکه‌های اجتماعی برای کودکان و نوجوانان اشاره شده است.

در نوامبر ۲۰۲۴، استرالیا به‌طور جهانی خبرساز شد زمانی که پارلمان این کشور قانونی را تصویب کرد که استفاده از شبکه‌های اجتماعی برای افراد زیر ۱۶ سال را ممنوع می‌کند. براساس این قانون جدید که در انتهای سال جاری اجرایی خواهد شد، پلتفرم‌هایی مانند اسنپ‌چت، اینستاگرام، فیسبوک و تیک‌تاک را هدف قرار خواهد داد. دولت استرالیا امیدوار است که این قانون کودکان را از فضای مجازی دور کرده و آنها را به فعالیت‌های فیزیکی و اجتماعی واقعی تشویق کند.

طبق این قانون، شبکه‌های اجتماعی مسئولیت تایید سن کاربران خود را خواهند داشت و در صورت عدم رعایت قوانین، جریمه‌های سنگینی برای آنها در نظر گرفته خواهد شد.

در اسپانیا، نگرانی‌ها درباره استفاده زودهنگام از موبایل باعث شده تا دولت به فکر وضع قوانینی باشد که سن استفاده از شبکه‌های اجتماعی را از ۱۴ به ۱۶ سال افزایش دهد. در مناطق مختلف اسپانیا، از جمله در بارسلونا، گروه‌های والدین به‌طور خودجوش تصمیم گرفته‌اند که به فرزندان خود تا سن ۱۶ سالگی تلفن همراه ندهند. 

این طرح که تحت عنوان "نوجوانی بدون موبایل" شناخته می‌شود، به سرعت در حال گسترش در سایر نقاط اسپانیا است. این گروه‌ها معتقدند که تأخیر در دادن موبایل به کودکان، آنها را از آسیب‌های دیجیتال و شبکه‌های اجتماعی محافظت می‌کند و فرصتی برای رشد اجتماعی و فیزیکی بیشتر فراهم می‌آورد.

فرانسه نیز اقدامات جدی برای مقابله با استفاده زیاد از موبایل‌ها در کودکان انجام داده است. امانوئل ماکرون، رئیس‌جمهور فرانسه، گزارشی را برای بررسی تأثیرات منفی استفاده از موبایل‌ها و شبکه‌های اجتماعی بر کودکان و نوجوانان سفارش داده است. این گزارش پیشنهاد می‌کند که استفاده از گوشی‌های هوشمند تا سن ۱۳ سالگی ممنوع باشد و دسترسی به شبکه‌های اجتماعی مانند تیک‌تاک و اینستاگرام تا سن ۱۸ سالگی محدود شود. علاوه بر این، وزارت آموزش‌ و پرورش فرانسه همچنین به مدارس دستور داده است که استفاده از تلفن همراه را در کلاس‌ها به حداقل برسانند.

در ایتالیا، تصمیمات جدیدی برای محدود کردن استفاده از تلفن‌های همراه و تبلت‌ها در مدارس اتخاذ شده است. از سپتامبر ۲۰۲۴، استفاده از موبایل و تبلت‌ها در کلاس‌های مدارس ابتدایی و متوسطه به‌طور کامل ممنوع شد. وزیر آموزش‌وپرورش ایتالیا، جوزپه والدیتارا، این تصمیم را به دلایل آموزشی و همچنین برای کاهش تنش‌هایی که دستگاه‌های دیجیتال میان دانش‌آموزان و معلمان ایجاد کرده بودند، اتخاذ کرده است.

همچنین، برخی از مقامات این کشور بر این باورند که تأخیر در دادن موبایل به کودکان می‌تواند به کاهش مشکلات روانی و بهبود سلامت اجتماعی آنها کمک کند.

در آلمان، مدارس نمی‌توانند دانش‌آموزان را از آوردن موبایل به کلاس منع کنند، اما می‌توانند استفاده از آنها را در زمان‌های استراحت و کلاس ممنوع کنند. برخی مقامات آموزشی نیز خواستار ممنوعیت کامل استفاده از موبایل در مدارس ابتدایی هستند. پزشکان اطفال در آلمان توصیه می‌کنند که هیچ کودکی زیر ۱۱ سال نباید موبایل داشته باشد. این دستگاه‌ها می‌توانند تأثیرات منفی بر رشد و سلامت روانی کودکان داشته باشند.

بسیاری از پزشکان در آلمان هشدار می‌دهند که استفاده از شبکه‌های اجتماعی، به‌ویژه تحت تأثیر "اینفلوئنسرها"، می‌تواند مشکلات روانی مانند اضطراب و افسردگی در کودکان و نوجوانان ایجاد کند.

این اقدامات نشان می‌دهد که در حالی که هیچ کشوری هنوز راه‌حلی قطعی برای مقابله با استفاده بیش از حد کودکان از موبایل‌ها پیدا نکرده است، کشور‌های مختلف به‌طور فعال در تلاش برای کاهش آسیب‌های ناشی از این تکنولوژی‌ها هستند. سیاست‌گذاران، والدین و معلمان باید به‌طور فعال در این بحث مشارکت داشته باشند تا از فواید تکنولوژی بهره‌مند شوند و در عین حال آسیب‌هایی به سلامت نسل‌های آینده وارد نشود.

هدف نهایی این اقدامات باید حفظ دوران کودکی سالم و امن برای فرزندان باشد، بدون اینکه استفاده از تکنولوژی تأثیرات منفی جدی بر سلامت جسمی و روانی آنها بگذارد. در حالی که کشور‌ها هنوز در حال آزمایش و تنظیم سیاست‌های مناسب هستند، تلاش برای ایجاد تعادلی میان پیشرفت‌های دیجیتال و محافظت از نسل جدید در برابر خطرات آن بسیار ضروری است.

انتهای پیام/