محتوای درس انقلاب، باید کاربردی به معنای ایجاد شناخت، گرایش و کنش انقلابی در دانشجو باشد

دکتر نیّره قوی در پانزدهمین نشست سالانه اندیشمندان و استادان درس انقلاب اسلامی دانشگاه های کشور، ضمن تشکر از برگزارکنندگان این نشست علمی گفت: قصد بنده به عنوان عضوی از گروه‌ درس انقلاب در دانشگاه‌ها این است که یک کار کاربردی رقم زده شود. زمانی که ما سر کلاس هستیم، با یک دنیا پرسش و شبهات که در ذهن دانشجو وجود دارد، روبرو هستیم و باید بتوانیم او را اغنا و جامعه‌پذیر نسبت به جامعه اسلامی کنیم. در این فضا اهمیت دروس معارف به طور کلی، و درس انقلاب اسلامی به طور خاص، بسیار است..

وی، با بیان اینکه دروس عمومی در بسیاری دانشگاه های جهان تدریس می‌شود، گفت: دروس عمومی که درس معارف را هم شامل می‌شود فقط در ایران تدریس نمی‌شود. براساس بررسی‌های علمی صورت گرفته که در این زمینه یک کتابچه هم به چاب رسیده است، مشخص شده که در اغلب کشورهای دنیا دروس عمومی را داریم. مرکز ثقل دروس عمومی در سایر کشور‌ها، هویت‌یابی، هویت‌بخشی و آگاهی دانشجویان از تاریخ کشور خودشان می‌باشد. این دروس عمومی فقط مختص به کشور ما نیست، اما یک تفاوتی با سایر کشور‌ها داریم و آن پارادیم و چارچوب‌های فکری و دینی ما هست که ذیل مبانی انقلاب آن را تبیین می‌کنیم.

عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، اظهار کرد: حتی اساتید انقلاب که تاریخ کشور را بیان می‌کنند به اندازه ما که مبانی و تبیین انقلاب را بر اساس مبانی دینی بیان می‌کنیم چالش ندارند، ما که می‌دانیم ذات این منابع و مبانی، الهی و وحیانی است و در این شکی وجود ندارد، اما نوع کارکرد دولت‌ها در ارزیابی‌ها همه تاثیر‌گذار بوده است. ما در دانشگاه، بر روی مبانی، آرمان و اهداف‌ انقلاب متمرکز هستیم، خیلی از دانشجویان با انقلاب مشکل ندارند اما زمانی که به اهداف، آرمان و روش‌هایی که انقلاب دارد می‌رسند، چالش‌برانگیز می‌شود.

 وی با بیان اینکه انجمن علمی انقلاب اسلامی باید به سمت رویکرد توان‌افزایی استاد در کلاس درس حرکت کند، گفت: در نهاد مقام معظم رهبری(مدظله العالی) در دانشگاه ها، بخش‌های مختلفی بر روی درس انقلاب کار می‌کنند، دانشگاه معارف و معاونت آموزش در یک بخش و بخش دیگری هم که در این زمینه کار می‌کند پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی می‌باشد. در رابطه با این کار آنچه مد نظر معاونت آموزش می‌باشد نخست ارائه صحیح  محتوا است، که این یک کار نسبی نمی‌باشد که هرکس بر اساس رای و نظر خود یک محتوای خاصی داشته باشد، بلکه بر اساس سرفصل‌هایی است که شورای عالی دارد، و بنده معتقد هستم که باید به روزرسانی بشود.

دکتر قوی، هدف دیگری معاونت آموزش را کاربردی کردن محتواها دانست و گفت: کاربردی بودن به معنای ایجاد شناخت، گرایش و کنش انقلابی در دانشجو می‌باشد. همان هدفی که مقام معظم رهبری(مدظله العالی) نیز به آن اشاره کرده‌اند؛ درس ما مانند سایر دروس نظیر شیمی، فیزیک، ریاضی و ... نیست که بگوئیم قصد آن فقط انتقال دانش است، بلکه هدف باید انتقال دانش ارزشیِ مد نظر اساتید انقلاب باشد؛ این محتوایی است که می‌تواند در جنگ شناختی که ما داریم، یک شناخت صحیح ایجا کند و به دنبال آن، گرایش و نهایتاً کنش انقلابی ایجاد بشود.

وی اظهار کرد: در درس انقلاب اسلامی از استاد خواسته می‌شود که لزوماً انطباق حداکثری با سرفصل‌های مصوب شورای عالی داشته باشد؛ در پژوهشی که انجام گرفته است تمام کتاب‌های انقلاب اسلامی مورد بررسی قرار گرفته که کمترین حجم آن شامل ۲۰۰ و بیشترین حجم آن ۵۰۰ صفحه می‌باشد که در دو واحد و طی چهارده جلسه یک ساعت و نیم باید تدریس شود؛ در بحث تخصصی نوشتن این کتاب‌ها صرفاً رونویسی از مجموعه مجلات، روزنامه و سایت‌ها بوده است در این کتاب‌هایی که مورد بررسی قرار گرفته، شما هیچ تصویری را مشاهده نمی‌کنید، نکته بعد هم در مورد قطع کتاب‌ها مطرح است.

رئیس پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی تهران، در ادامه به نقد کتب درسی انقلاب اسلامی پرداخت و گفت: سرفصل‌های حال حاضر درس انقلاب اسلامی، حقیقتاً  مربوط به این درس نیست و بیشتر سرفصل‌ها مربوط به درس تاریخ است که دانشجویان در دوران تحصیل قبل از دانشگاه‌ آن را گذرانده‌اند. همه‌ی کتاب‌های انقلاب بررسی شده است، چرا فقط ما باید بر یک کتاب متکی باشیم. دانشجویان هم نمره محور پرورش یافته‌اند و فقط دنبال یک منبع برای مطالعه هستند، همه کتاب‌هایی که در درس اساتید انقلاب قرار دارد، با اینکه در سالی که چاپ و منتشر شده، مفید بوده است اما در حال حاضر، هم داری نقد ساختای و هم نقد رویکردی می‌باشد. در دو بررسی که صورت گرفته است بعضی از کتاب‌ها داری نقد رویکردی شدیدی می‌باشد و فقط تاریخی است، زمانی که آن را مطالعه می‌کنیم اصلاً نمی‌توانیم خود را در فضای انقلاب قرار بدهیم و فقط تاریخ انقلاب را بیان کرده است و تعدادی از کتب هم آنقدر قدیمی شده است که به دهه سی انقلاب هم نمی‌رسد، چه برسد به سال ۱۴۰۳ که هر روز هوش مصنوعی می‌تواند هزار ایده به دانشجویان بدهد، لذا این کتب هم داری نقد ساختاری و هم نقد شکلی هستند. پیشنهاد این است که بجای یک کتاب ۲۵۰ صفحه‌ای، ۱۴۰ صفحه متن داشته باشیم و کلاس را با مهارت «تصویرمتن» اداره بکنیم، که به تبع تغییر روش، محتوا هم تغییر پیدا می‌کند و کلاس را می‌توان بر اساس فیلم، کلیپ و تصویرسازی ادامه داد و برای ارئه این‌ها می‌توانیم از شبکه‌های مجازی استفاده بکنیم و دانشجویان را به این سمت هدایت کنیم، در این حالت، کلاس، مهارت محور می‌شود.

،