مشاغلی که به خرید کفش کار ایمنی نیاز دارند!

به همین دلیل خرید کفش ایمنی مناسب با توجه به خطرات موجود در مشاغل سخت ضروری است.

راهنمای خرید کفش ایمنی مناسب برای مشاغل پر خطر

برای انتخاب کفش ایمنی استاندارد باید به چند نکته توجه داشته باشید تا بتوانید کفش کاری را انتخاب کنید که بهترین حفاظت و راحتی را برای پاهایتان فراهم کند.

1.      شناسایی خطرات محیط کار

قبل از خرید کفش ایمنی حتما در ابتدا باید خطرات احتمالی محیط کار خود را بررسی کنید. به عوان مثال، آیا با مواد شیمیایی سر و کار دارید؟ آیا احتمال لغزش و سقوط اجسام سنگین وجود دارد؟ این خطرات نیز می‌توانند شامل موارد زیر باشند:

·         سقوط اجسام سنگین

·         برخورد با وسایل تیز و برنده

·         تماس با مواد شیمیایی

·         برق گرفتگی

·         لغزش و سقوط

2.      استانداردهای کفش ایمنی

این استانداردها برای اطمینان از کیفیت، ایمنی و عملکرد مناسب کفش‌های ایمنی در محیط‌های کاری ایجاد شدند:

·         استاندارد اروپا (EN ISO 20345): از مهم‌ترین و شناخته‌شده‌ترین استاندارد کفش‌های کار است که مربوط به طراحی، ساخت و عملکرد آن می‌شود. کفش‌های مطابق با این استاندارد باید در برابر ضربه، فشار، سایش، لغزش و نفوذ اجسام تیز مقاوم باشند.

·         استاندارد آمریکا (ASTM F2413): این استاندارد شامل عملکرد، روش‌های آزمون و الزامات علامت‌گذاری از جمله نام سازنده، مدل و الزامات عملکرد کفش مانند مقاومت در برابر ضربه، فشار و برق گرفتگی باید بر روی کفش درج شود.

·         استاندارد ایران (ISIRI 11373): این استاندارد توسط مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران (ISIRI) طراحی شده و کفش‌هایی که ظبق این استاندارد تولید می‌شوند باید قادر به تحمل ضربه، فشار استاتیک، برق ‌گرفتگی و لغزش باشد.

3.      انتخاب نوع پنجه کفش

کفش‌های ایمنی دارای انواع پنجه‌های محافظ هستند. به عنوان مثال پنجه فولادی در برابر ضربه و فشار مقاوم بوده و پنجه کامپوزیت با وزن سبک‌تر برای محیط‌هایی که نیاز به عایق الکتریکی دارند، مناسب است. پنجه آلومینیومی نیز سبک‌تر از فولاد بوده اما همان مقاومت را دارد.

4.      بررسی راحتی و ارگونومی کفش

·         کفش ایمنی باید متناسب با اندازه پای شما باشد تا علاوه بر جلوگیری از ایجاد فشار و ناراحتی بتوانید ساعات طولانی از آن استفاده کنید.

·         جنس کفش نیز باید با توجه به شرایط محیط کار شما انتخاب شود. چرم طبیعی از مقاوم و انعطاف‌پذیری بالایی برخوردار است و برای کارهای سنگین بسیار مناسب است.

·         برای جلوگیری از سوراخ شدن پا توسط اشیا تیز زیره کفش ایمنی باید مقاوم باشد.

مشاغل پرخطری که از کفش‌های کار استفاده می‌کنند

1.      محیط‌های صنعتی

در محیط‌های صنعتی که احتمال سقوط اجسام سنگین، برخورد با ماشین ‌آلات و تجهیزات وجود دارد، استفاده از کفش‌های ایمنی با پنجه‌های فولادی یا کامپوزیتی مقاوم برای محافظت از پا ضروری است. انواع کفش‌های ایمنی مورد استفاده در محیط‌های صنعتی  عبارتند از:

·         کفش‌های ایمنی ضد برق:  این نوع کفش‌ها از موادی ساخته می‌شوند که از پاها در برابر جریان برق محافظت می‌کنند و کارگاه‌های برق و کارخانه‌هایی که با تجهیزات الکتریکی سروکار دارند، مناسب هستند.

·         کفش‌های ایمنی ضد لغزش:  این نوع کفش‌ها زیره‌هایی دارند که از لغزش و سقوط جلوگیری کرده و در کارخانه‌هایی که با روغن و مواد شیمیایی سروکار دارند، استفاده می‌شوند.

·         کفش‌های ایمنی ساق بلند: این نوع کفش‌ها از پاها و ساق پا نیز در برابر خطرات مختلف محافظت می‌کنند.

2.      صنعت ساختمان‌سازی

در صنعت ساختمان‌سازی کارگران در معرض خطرات مختلفی قرار دارند. به همین دلیل، استفاده از کفش ایمنی مناسب برای حفظ سلامت و ایمنی آن‌ها بسیار ضروری است.

·         برای محافظت از انگشتان پا در برابر ضربه و فشار اجسام سنگین مانند آجر، بلوک، و سایر مصالح ساختمانی باید از پنجه فولادی استفاده کنید.

·         لایه میانی کفش باید از جنس مقاوم در برابر سوراخ شدن باشد تا از ورود اشیا تیز و برنده مانند میخ، خرده شیشه و میلگرد به پا جلوگیری کند.

·         در صورت وجود خطر برق گرفتگی نیز کفش باید عایق الکتریکی باشد.

·         طراحی کفش باید به گونه‌ای باشد که حرکت و فعالیت افراد را محدود نکند.

3.      آتش‌نشانی

آتش‌نشانان برای انجام وظایف خود در شرایط مختلف و خطرناک از کفش‌های مخصوصی استفاده می‌کنند که به آن‌ها کفش آتش‌نشانی یا پوتین آتش‌نشانی گفته می‌شود که باید ویژگی‌های خاصی داشته باشند تا بتوانند از پاها در برابر خطرات مختلف محافظت کنند.

·         کفش‌های آتش‌نشانی باید از موادی ساخته شوند که در برابر حرارت و شعله‌های آتش مقاوم باشند. این ویژگی از پاها در برابر سوختگی و آسیب‌های ناشی از حرارت محافظت می‌کند.

·         آتش نشانان در معرض مواد شیمیایی مختلفی قرار می‌گیرند که کفش‌های آن‌ها باید در برابر این مواد مقاوم باشند تا از پاها در برابر خوردگی و آسیب‌های شیمیایی محافظت کنند.

·         زیره کفش‌های آتش‌نشانی باید به گونه‌ای طراحی شود که از لغزش در محیط‌های مرطوب و لغزنده جلوگیری کند.

4.      جوشکاری

جوشکاری به دلیل وجود مواد خطرناکی مانند جرقه، فلز مذاب، حرارت بالا و احتمال برق گرفتگی استفاده از کفش کار ایمنی اهمیت ویژه‌ای دارد. از جمله ویژگی‌های یک کفش کار مناسب برای جوشکاری عبارتند از:

·         جنس رویه: چرم طبیعی به دلیل مقاومت در برابر حرارت، سایش و جرقه، بهترین گزینه برای کفش کار جوشکاری است. چرم‌های ضخیم و با کیفیت نیز دوام بیشتری دارند. همچنین در برخی کفش‌ها از مواد نسوز در ساخت رویه آن استفاده می‌شود که مقاومت بیشتری در برابر حرارت از خود نشان می‌دهند.

·         زیره: زیره کفش باید از موادی ساخته شود که در برابر حرارت بالا مقاوم باشد و از انتقال حرارت به پا جلوگیری کند. زیره‌های لاستیکی یا PU با چگالی بالا برای جوشکاری توصیه می‌شوند.

·         سرپنجه: سرپنجه‌های کفش باید از جنس فولاد یا کامپوزیت باشد تا از انگشتان پا در برابر ضربه، فشار و سقوط اجسام سنگین محافظت کند. سرپنجه فولادی مقاومت بیشتری دارد اما سرپنجه کامپوزیت سبک‌تر است و در برابر الکتریسیته عایق است.

·         ساق کفش: کفش‌های ساق بلند محافظت بیشتری از پا و مچ پا در برابر جرقه و فلز مذاب فراهم می‌کنند.

نکات مهم در نگهداری و مراقبت از کفش ایمنی

مراقبت و نگهداری از کفش‌های ایمنی به منظور افزایش طول عمر و بهبود عملکرد آن‌ها بسیار مهم است.

1.      تمیز کردن منظم: بعد از هر بار استفاده از کفش‌ها آن را از هر نوع گرد و غبار، گل و لای و سایر آلودگی‌ها با یک برس نرم یا پارچه تمیز کنید. در صورت نیاز کفش‌ها را با آب و صابون ملایم بشویید اما از مواد شوینده قوی و سفید کننده استفاده نکنید، زیرا ممکن است به جنس کفش آسیب برسانند.

2.      نگهداری مناسب: برای جلوگیری از تغییر شکل کفش‌ها می‌توان از قالب کفش استفاده کنید. همچنین از قرار دادن اجسام سنگین روی کفش‌ها بپرهیزید. اگر کفش ایمنی از جنس چرم است، از واکس مخصوص چرم برای حفظ انعطاف‌پذیری آن استفاده کنید.

3.      تعویض به‌ موقع کفش ایمنی: به ‌طور منظم کفی، پنجه، زیره و رویه کفش را بررسی کنید تا در صورت وجود پارگی یا سایش زیاد آن را تعویض کنید.

رعایت این نکات به افزایش دوام کفش ایمنی و حفظ سلامتی پاها کمک بسزایی می‌کند.

در آخر خوب است که بدانید بعضی از انواع کفش‌های ایمنی با زیره PU، چون کفش‌هایی سبک و راحتی هستند، برای استفاده طولانی مدت مناسب‌اند. همچنین کفش‌های ایمنی با تهویه مناسب که از تعریق پا جلوگیری می‌کنند، برای محیط‌های گرم مناسب‌اند. با توجه به نکات ذکر شده و با بررسی و مقایسه مدل‌های مختلف، می‌توانید کفش ایمنی راحت و مناسب با شغل خود را انتخاب کنید.

 رپورتاژ