چالش بزرگ دانش‌بنیان‌ها؛ تأمین مالی سنتی دیگر جوابگو نیست!

مدیر گروه اقتصاد دانش‌بنیان پژوهشکده مطالعات فناوری و دبیر علمی این رویداد، در مراسم آیین رونمایی از پنجمین گزارش زیست‌بوم دانش‌بنیان به بررسی چالش‌های تأمین مالی شرکت‌های دانش‌بنیان و نقش نهاد‌های مالی در حمایت از این زیست‌بوم پرداخت.

چالش‌های تأمین مالی زیست‌بوم دانش‌بنیان

به گزارش خبرنگار علمی برنا، روح‌الله ابوجعفری با اشاره به تجربه زیسته کشور در حوزه تأمین مالی شرکت‌های دانش‌بنیان، اظهار داشت: انتظار حمایت مالی از نهاد‌های سنتی همچون بانک‌ها و بیمه‌ها برای زیست‌بوم دانش‌بنیان محقق نشد. به همین دلیل، در ماده ۱۰۰ برنامه سوم توسعه، ایجاد صندوق‌های غیردولتی و صندوق‌های پژوهش و فناوری مصوب شد تا ابزار‌های مالی جدیدی برای حمایت از این حوزه شکل بگیرد.

وی افزود: مسئولیت ایجاد این صندوق‌ها به وزارت علوم واگذار شد، اما به دلیل گستردگی ارتباطات این وزارتخانه با سایر نهادها، اجرای این بند قانونی به نتیجه مطلوب نرسید.

ضرورت ایجاد نظام‌های مالی جدید در کنار نهاد‌های سنتی

مدیر گروه اقتصاد دانش‌بنیان پژوهشکده مطالعات فناوری، با اشاره به تجارب جهانی، بر لزوم ایجاد نهاد‌های مالی موازی در کنار نظام‌های سنتی تأکید کرد. وی گفت: در بسیاری از کشورها، علاوه بر بانک و بیمه، نهاد‌هایی همچون صندوق‌های سرمایه‌گذاری، فرشتگان کسب‌وکار و نهاد‌های مالی تخصصی شکل گرفته‌اند که نقش مهمی در حمایت از استارتاپ‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان دارند.

ابوجعفری تصریح کرد: در ایران، ایجاد صندوق‌های پژوهش و فناوری اولین تجربه کشور در زمینه نهاد‌های تأمین مالی تخصصی برای شرکت‌های دانش‌بنیان به شمار می‌رود. این صندوق‌ها با حمایت معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری و صندوق نوآوری و شکوفایی ایجاد شده‌اند و تاکنون ۸۰ صندوق مجوز فعالیت دریافت کرده‌اند. عملکرد این صندوق‌ها در پنجمین گزارش زیست‌بوم دانش‌بنیان مورد بررسی قرار گرفته است.

لزوم پویایی خدمات مالی و شفاف‌سازی داده‌ها

وی با اشاره به فعال شدن صندوق‌های پژوهش و فناوری از سال ۱۳۹۲، خاطرنشان کرد: چالش اصلی این زیست‌بوم، پویایی خدمات مالی این نهادهاست. در صورتی که این صندوق‌ها دچار ایستایی شوند، همانند نهاد‌های سنتی عمل خواهند کرد. از این رو، نظارت و رصد عملکرد آنها در دستور کار قرار گرفته است.

ابوجعفری همچنین به مشکل عدم تقارن داده‌ها میان نهاد‌های سرمایه‌گذار و سرمایه‌پذیر اشاره کرد و گفت: این مسأله یکی از چالش‌های اساسی زیست‌بوم فناوری کشور است. در همین راستا، یک شرکت دانش‌بنیان در حوزه اعتبارسنجی تأسیس شده است که عملکرد نهاد‌های مالی درگیر در زیست‌بوم دانش‌بنیان را مورد بررسی قرار می‌دهد.

بانک‌های فعال در حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان

وی با اشاره به نقش بانک‌ها در تأمین مالی شرکت‌های دانش‌بنیان، اظهار داشت: یکی از مخاطبان اصلی این گزارش، نهاد‌های مالی همچون بورس، بانک و بیمه هستند. رفتار بانک‌ها در مواجهه با شرکت‌های دانش‌بنیان در حال شفاف‌تر شدن است و بر اساس بررسی‌های انجام‌شده، بانک‌های کارآفرین، تجارت و پاسارگاد عملکرد قابل توجهی در حمایت از این شرکت‌ها داشته‌اند.

تمرکز بر توسعه اقتصادی دانش‌بنیان در حوزه‌های اولویت‌دار

ابوجعفری یکی از اهداف تدوین این گزارش را توسعه اقتصادی دانش‌بنیان در حوزه‌های اولویت‌دار مانند ترانزیت، گردشگری، کشاورزی و انرژی عنوان کرد و گفت: در این بخش‌ها، پراکندگی داده‌ها یکی از موانع مهم تصمیم‌گیری برای سرمایه‌گذاری‌های آینده است. این گزارش می‌تواند اطلاعات مورد نیاز را برای هدایت سرمایه‌گذاری‌ها در این حوزه‌ها ارائه دهد.

حل مشکل عدم تقارن داده‌ها؛ هدف اصلی گزارش پنجم

دبیر علمی این رویداد در پایان تأکید کرد: مسئله اصلی که این گزارش به دنبال آن است، حل نهادی مشکل عدم تقارن داده‌ها در میان نهاد‌های مالی و آگاهی‌بخشی به سایر حوزه‌های اقتصادی دانش‌بنیان است. این امر می‌تواند منجر به افزایش شفافیت، بهبود سیاست‌گذاری و رشد سرمایه‌گذاری در این زیست‌بوم شود.

انتهای پیام/