ابن ملجم‌سوزی تا بربانگ و ترنا بازی؛ رمضان چگونه در فرهنگ ایرانی طنین‌انداز می‌شود؟

به گزارش خبرنگار گروه فرهنگ و هنر برنا؛ ماه مبارک رمضان در فرهنگ ایرانی، نه‌تنها زمانی مقدس برای عبادت و نیایش، بلکه فرصتی برای اجرای آیین‌های فرهنگی و هنری نیز محسوب می‌شود. این آیین‌های نمایشی، بازتابی از باورها، سنت‌ها و هویت ملی ایرانیان هستند که در طول قرون متمادی شکل گرفته و تکامل یافته‌اند.

یکی از برجسته‌ترین این آیین‌ها، چاووش‌خوانی است که در آستانه‌ی رمضان برگزار می‌شود. در این مراسم، گروه‌هایی با در دست داشتن پرچم، در کوچه‌ها و خیابان‌ها به آوازخوانی پرداخته و آمدن ماه رمضان را بشارت می‌دهند. این سنت، نمادی از استقبال گرم ایرانیان از این ماه مبارک است.

در مناطق مختلف ایران، آیین‌های نمایشی متنوعی نیز برگزار می‌شود. به‌عنوان مثال، در استان هرمزگان، رمضان‌خوانی سنتی است که در آن گروه‌هایی با نواختن ساز‌های محلی و خواندن اشعار مذهبی، فضایی روحانی را در شهر ایجاد می‌کنند.

در استان کردستان، آیین‌هایی مانند پارشیو و بربانگ برگزار می‌شود که بر تقویت همبستگی اجتماعی و معنوی در ماه رمضان تأکید دارند. این آیین از قدیم‌الایام در منطقه اورامانات، خصوصاً در روستاها، برگزار می‌شده و آیینی برای بیدار کردن مردم در هنگام سحر بوده که هنوز هم در بسیاری از روستا‌های منطقه اجرا می‌شود.

تعزیه‌خوانی در ماه رمضان نیز یکی از آیین‌های رایج در بسیاری از مناطق ایران است. اگرچه تعزیه بیش از همه با ایام محرم گره خورده اما در برخی مناطق، به‌ویژه در شب‌های قدر، اجرای این نمایش مذهبی با مضامینی مرتبط با ضربت خوردن امام علی(ع) همچنان ادامه دارد.

تُرنابازی نیز یکی از نمایش‌های سنتی است که در برخی نقاط ایران اجرا می‌شود. این نمایش آیینی که ریشه در فرهنگ عامه دارد، معمولاً در مناسبت‌های مذهبی اجرا شده و در قالب نمایش‌های خیابانی یا نمایشی با همراهی موسیقی، داستان‌هایی با درون‌مایه‌های دینی و اخلاقی را روایت می‌کند.

در برخی مناطق، به‌ویژه در استان‌های مرکزی، مراسمی به نام ابن‌ملجم‌سوزی برگزار می‌شود که در آن مردم با آتش زدن نمادی از ابن‌ملجم، قاتل امام علی (ع)، به تبیین مفاهیم اخلاقی و عبرت‌آموز می‌پردازند.

سحری‌خوانی نیز در بسیاری از مناطق ایران، به‌ویژه در سیستان و بلوچستان، رواج دارد. در این آیین، گروه‌هایی به نام سحری‌خوان در شب‌های رمضان به خانه‌ها می‌روند و با نواختن ساز‌های محلی و خواندن اشعار، مردم را برای خوردن سحری بیدار می‌کنند.

این آیین‌ها، علاوه بر جنبه‌های مذهبی، نقش مهمی در انسجام اجتماعی و انتقال ارزش‌های فرهنگی به نسل‌های آینده دارند. با توجه به تنوع فرهنگی ایران، هر منطقه آیین‌های خاص خود را دارد که نشان‌دهنده‌ی غنای تمدنی این سرزمین است. حفظ و مستندسازی این میراث فرهنگی می‌تواند به شناخت بهتر هویت ایرانی و تداوم این سنت‌های ارزشمند کمک کند.

انتهای پیام/