شاید کتاب های صوتی راه حل باشد

به گزارش خبرنگار سرویس ادبیات و کتب خبرگزاری برنا، بازگشایی نمایشگاه بین المللی کتاب تهران که مدت هاست به عنوان بزرگترین رویداد فرهنگی شناخته می شود، ما را یاد این سوال انداخت که چرا کم کتاب می خوانیم؟ سوالی که هر سال وقتی به این روزها و نمایشگاه کتاب میرسیم از خود می پرسیم ، سوالی که گویی  به سوال سنتی این روزها تبدیل شده است .

شاید ساده ترین جواب به این سوال این پاسخ ها باشد: از آن زمان که پای کامپیوتر، لپ‌تاپ، سی‌دی و گوشی‌های همراه و انواع و اقسام رسانه‌های الکترونیکی و دیجیتالی به خانه‌ها باز شد، کتابهای رنگ‌و وارنگ در ابعاد و زمینه‌های مختلف ادبی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و رمان در کنج قفسه‌ها و کتابخانه‌ها در تنهایی و غربت کز کردند، بوی خاک گرفتند و مهجور ماندند.

بچه‌ها دیگر سراغ کتابهای داستان و شعرها و قصه هامی‌روند، پدران کمتر فرصت پیدا می‌کنند دقایقی کنار کتابخانه بایستند و حداقل دیوان حافظ و حکایتهای ادبی را تورقی بزنند و مادران هم فقط وظیفه خود می‌دانند دستمال به دست گرفته و هر از چندگاهی مجسمه‌ها و قاب عکس‌هایی را که روی قفسه کتابخانه گذاشته‌اند تمیز کنند و به زدودن غبار از روی کتابها بسنده می‌کنند.

البته  پیشرفت تکنولوژی خیلی هم خوب است ولی آنچه که رفته‌رفته رو به فراموشی می‌رود، مطالعه کتاب و کتابخوانی است.

به نظر می رسد دیگر گله و ناله از این که تکنولوژی و دنیای مجازی چه کرد و چه بلایی سر کتاب های کاغذی آورد دیگر کافی ست.

ورود تکنولوژی در سال های اخیر حتی به دنیای کتاب و کتابخوان ها آمده است . مثالش کتاب های صوتی و قصه هایی که از کتاب های ماندگار دنیای ادبیات که بسیاری را با صدا و موسیقی دوباره با دنیای کاغذی کتاب آشتی داده است.

این اقدام حتی می تواند به نوعی اشتغال زایی کند، بسیاری از گویندگان و دوبلورها می توانند با ساماندهی این حوزه دوباره صدای گرم شان رادر قالب روایت و قصه به گوش مخاطبان برسانند. کسانی که پیش از این عادت کرده بودند که صدایشان فقط در فیلم ها و یا برنامه های رادیویی،تلویزیونی شنیده شود.

نظم و سازماندهی انتشار کتاب های صوتی و شنیدن صدایی گرم و آشنا در قالب کلمات رمانی بلند و یا شعری آشنا گوش ها را از کتاب خالی نمی گذارد حال می تواند   این کلمات از کاغذ به صدا برسند.کتاب هایی صوتی  که می توان در خیابان در حال قدم زدن تند یا آرام برای رسیدن به محل کار و هر جا که مقصد است شنید ، پشت فرمان خودرو ، سی دی کتاب صوتی را در ضبط گذاشت و در ترافیک شهری گوش به قصه ها سپرد یا در جاده ، حتی درخانه ، هر کجا می توان کتاب را گوش داد تا این حد آمار دور بودن از کتاب بالا نباشد .شاید افزایش آمار کتاب خوانی باید در رسیدن به روشی تازه تر باشد ، روشی که آنقدرها هم تازه نیست از قدیم بوده ولی می تواند پرتعداد تر و سازمان یافته تر باشد تا استفاده بهتری برسد .

قول می دهیم اگر صدای کتاب های صوتی از این محدود بودن به افزایش همه با دنیای کاغذی کتاب هم آشتی خواهند کرد .

بسیارند کسانی که دلسوزانه و متعهدانه به فکر کودکان روشندل نیز بودند و برای چشم هایی که کلمات را بر روی کاغذ نمی بینند، با صدای کسانی که داوطلبانه اقدام کردند، کتاب های صوتی منتشرکردن از قصه های ماندگار و خاطره انگیز دوران کودکی.

این اقدام می تواند برای همه انجام شود. از کسانی که ارتباط صمیمی تری با دنیای کتاب دارند بخواهیم صدا شوند و دورافتادگان از دنیای ادب و فرهنگ را به این وادی بکشانند.حال نیاز به افرادی خیلی حرفه ای هم نیست ، مگر ما با صدای آدم های حرفه ای در دنیای صداپیشگی با قصه آشنا شدیم ،از کودکی مادر ، پدر ،خواهر ،برادر ، مادربزرگ ، پدر بزرگ... برایمان قصه گفتند و ما را به دنیای شیرین قصه ها کشاندند.

البته باید توجه داشت خطرات مختلفی این اقدام شایسته  فرهنگی را تهدید می کندمثل نا امنی دنیای مجازی برای انتشار قانونمند این آثار و حفظ حق هنری تولیدکنندگان که برای این هم می توان چاره ایی اندیشید و یک شبکه مجازی جداگانه، بانک اطلاعاتی برای خرید اینترنتی این کتاب ها می تواند چرخ این حرکت فرهنگی را تندتر بچرخاند.

کتاب های صوتی در میان اهالی فرهنگ و ادب نیز طرفداران زیادی دارند و بسیاری از آن ها معتقدند کتاب حتمانباید کاغذی باشد که بتوان با آن شوق کتابخوانی را افزایش داد بلکه با صدا و کلام و موسیقی نیز می توان این درد کم کتاب خواندن را درمان کرد.

محمد ابهری محقق و استاد دانشگاه در رشته ادبیات با استقبال از طرح افزایش تولیدکتاب های صوتی، گفت: گرایش به رایانه، اینترنت، تماشای تلویزیون و ماهواره و استفاده از نوار، سی دی، موزیک و موسیقی جای مطالعه را برای نوجوانان و جوانان ایرانی گرفته است وحالا که این اتفاق افتاده تولید بیشتر کتاب های صوتی با قیمتهای مناسب که در دسترس و توان همه باشد می تواند فاصله را کم کند و نوجوانان و کودکان را با دنیای کتاب آشتی دهد.

وی افزود: محدود بودن کتابخانه های محلی و کامل نبودن موضوعات کتابهای مراکز تحصیلی و همچنین گران بودن کتاب از دلایل نبود گرایش به مطالعه است اما کتاب صوتی همیشه میتواند در دسترس باشد، هنگام رانندگی حتی در گوشی موبایل و هنگام خواب.

ابهری در پایان گفت: من مطمئنم آنقدر شوق و استقبال از همکاری برای تولید کتاب های صوتی بالا خواهد بود که همه شگفت زده خواهند شد فقط کافی است امکانات لازم و اقدام جدی برای این کار انجام شود.

عزت‌الله الوندی نویسنده کودک و نوجوان ایده های نو را برای جذب دوباره مردم به کتاب دانست و گفت: کتاب صوتی با توجه به تازگی و به روزبودن می تواند مخاطبان خاص خودش را پیدا کند و اگر به طور منظم این اقدام پیگیری شود حتی میتواند خیلی ها را دوباره به کتب خواندن برگرداند.

وی افزود: از طرفی بدلیل اینکه نمایشگاه کتاب فرصت مناسبی برای ناشران برای عرضه کتاب‌هایشان است، بنابراین همه ناشران می‌خواهند از این فرصت استفاده کرده و در نمایشگاه شرکت کنند.این مساله می تواند فرصت مناسبی باشد که نویسندگان و ناشران با تعامل و همکاری ایده های نو را برای تولیدخلاقانه کتاب های صوتی به خصوص برای کودکان باشد که از همان کودکی گوش شان با قصه و ادبیات آشنا شود.

الوندی در پایان گفت: کودکان به طور مستقیم از خانواده و محیط اطراف خود تاثیر می گیرند پس چه بهتر که در این محیط یا کتاب ورق بخورد یا صدای گرم قصه شنیده شود.