اپیدمی خاموشی که باید جدی گرفته شود

به گزارش خبرنگار سلامت خبرگزاری برنا و بر اساس آمارهای سازمان بهداشت جهانی، سالانه حدود یک میلیون نفر به دلیل هپاتیت ویروسی جان خود را از دست می‌دهند.

پزشکان معتقدند؛ هپاتیت ویروسی به دلیل ایجاد هزینه‌های ناشی از درمان نارسایی‌های کبدی و بیماری‌های مزمن کبدی بار سنگینی را به سیستم مراقبت سلامت تحمیل می‌کند. در بسیاری از کشورها، هپاتیت ویروسی عامل اصلی در ضرورت انجام جراحی‌های پیوند کبد است.چنین درمان‌هایی که در مرحله نهایی مورد نیاز هستند، هزینه زیادی دارند که این هزینه برای هر فرد، به بیش از صدها هزار دلار می‌رسد.در ایران نیز به دلیل مشکلاتی که این بیماری ایجاد کرده، هفته اول آبان را به نام هفته اطلاع رسانی هپاتیت نام گذاری شده است.

علی رمضانی، متخصص کبد و گوارش در این باره به خبرنگار سلامت خبرگزاری برنا گفت :«متاسفانه، تأخیر زمانی که به مدت یک دهه بین مرحله آلوده شدن و بروز بیماری‌های کبدی مزمن یا سرطان کبد وجود داشته، باعث ایجاد یک «اپیدمی خاموش» شده است که امروزه در سراسر دنیا آن را تجربه می‌کنیم.»

وی با اشاره به راه‌های کاهش احتمال انتقال این ویروس افزود:«واکسیناسیون، وجود بانک خون ایمن، تزریقات مطمئن و غذای سالم از جمله راه‌های کاهش احتمال انتقال این بیماری  است. همچنین درمان‌های فعلی برای هپاتیت B و C‌، ابزارهای کارآمدی برای مبارزه با این بیماری محسوب می‌شوند. در حال حاضر برای اولین بار در تاریخ، هپاتیت C قابل درمان شده است.»

به گفته رمضانی هپاتیت انواع مختلفی دارد:« هپاتیت ویروسی نوعی التهاب کبدی است که شامل هپاتیت نوع A، B، C، D و E می‌شود که از نظر تشخیص و درمان کاملا با هم متفاوتند. به طور مثال بیشتر افرادی که در مناطق با سطح بهداشتی پایین زندگی می‌کنند به  ویروس هپاتیت A آلوده می‌شوند. اما هپاتیت نوع B  از طریق قرار گرفتن فرد در معرض خون، منی و یا سایر مایعات عفونی بدن فرد مبتلا منتقل می‌شود. هپاتیت نوع C نیز بیشتر از طریق قرار گرفتن فرد در معرض خون آلوده انتقال می‌یابد. این بیماری می‌تواند در اثر تزریق خون و محصولات خونی آلوده به ویروس HCV، تزریقات آلوده در مراکز پزشکی و اشتراک سوزن و سرنگ بین مصرف کنندگان مواد مخدر منتقل شود. امکان انتقال ویروس HCV از طریق رابطه جنسی و نسبت‌های خانوادگی نیز وجود دارد اما شیوع آن کمتر است. هپاتیت نوع D   منحصراً در افرادی مشاهده می‌شود که به ویروس HBV آلوده شده‌اند. آلودگی به ویروس HBV و HDV می‌تواند منجر به بروز بیماری‌های جدیدتر و پیامدهای وخیم‌تری شود.»

علاوه بر انتقال ویروس هپاتیت، این بیماری می‌تواند ناشی از مواد سمی (به خصوص الکل، داروهای خاص و برخی حلال‌های آلی صنعتی)، سایر عفونت‌ها و بیماری‌های خود ایمنی نیز باشد.

علائم و نشانه‌ها

رمضانی درباره علائم بیماری هپاتیت گفت: علائم ابتدایی این بیماری مشابه آنفلوانزا است و تقریباً در تمام عفونت‌های ویروسی شایع است. این علائم ممکن است شامل کسالت، درد مفاصل و عضلات، تب، حالت تهوع یا استفراغ، اسهال و سردرد باشد. علائم اختصاصی که می‌تواند در هپاتیت حاد مشاهده شود، شامل کاهش شدید اشتها، بیزاری از کشیدن سیگار در افراد سیگاری، ادرار سیاه، زرد شدن چشم و پوست (زردی) و احساس ناراحتی در شکم است. همچنین هپاتومگالی (متورم شدن کبد) در 10درصد از بیماران، لینفوادنوپاتی (بزرگ شدن گره‌های لنفی) در 5درصد آن‌ها و اسپلنومگالی (بزرگ شدن طحال) در 5درصد از مبتلایان مشاهده می‌شود.

به گفته این متخصص کبد، هپاتیت حاد به ندرت منجر به نارسایی حاد کبدی می‌شود که در این شرایط، کبد نمی‌تواند مواد مضر را از جریان خون پاک کند در نتیجه باعث گیجی فرد و به کما رفتن وی به دلیل انسفالوپاتی کبدی می‌شود. از طرفی کبد قادر به تولید پروتئین‌های خون نبوده که این امر منجر به تورم محیطی و خونریزی می‌شود. این وضعیت می‌تواند برای فرد تهدید کننده باشد و گاهی نیاز به پیوند کبد را به وجود آورد.