قدرت دیپلماسی به رغم سم‌پاشی‌ها، افکار عمومی جهان را متقاعد کرد

به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری برنا، آیت الله هاشمی رفسنجانی در پیامی به یازدهمین دوره سمپوزیوم بین‌المللی روابط عمومی، نیاز روز افزون بشر به دانستن و دانایی را به حدّی دانست که عالمان این علم، توجه به روابط عمومی را به عنوان مدیریت نظام‌مند نظریه‌ها، رویکردها، ابزارها و فناوری‌های ارتباطی و عملیات اجرایی، برای توسعه تعامل و همکاری متقابل با مخاطبان و تأثیرگذاری مثبت بر افکار عمومی، ضروری می دانند.

رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام افزایش محبوبیت ایران طی سال‌های اخیر و دیپلماسی هوشمند کشور در مذاکرات هسته‌ای را نمونه‌ای موفق و قابل ارائه در زمینه کاربرد خردمندانه قدرت ارتباطی دانست. متن کامل پیام که توسط مشاور و مدیر کل روابط عمومی مجمع تشخیص مصلحت نظام،  سلیمانی، در تالار خلیج فارس پژوهشگاه نیرو، لحظاتی پیش قرائت شد، به شرح ذیل است:

بسم الله الرحمن الرحیم

نگاهی از سر تأمل به اتفاقات سیاسی، نظامی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی سال‌های اخیر در اقصی نقاط گیتی، مخصوصاً در مناطقی که افراد، فِرَق، جناح‌ها و حکومت‌هایی به بهانه‌های گوناگون، تسمه از گُرده مردم می‌کشند و اخبار زشت کاری‌های ظالمان، با همه تلاش‌ها برای پنهان کاری، در جوامع انسانی پخش می‌شود، نشان می‌دهد، عصر حاضر که عصر پیشرفت، توسعه و تعمیق ارتباطات است، آگاهی و بلوغ فکری مردم را به چنان مرتبه‌ای رسانده است که «روابط عمومی» را به عنوان علمی از زیرشاخه‌های علوم ارتباطات، در زمره‌ی نیازهای جدّی و حیاتی جوامع بشری امروز قرار داده است.

نیاز روز افزون بشر به دانستن و دانایی، به حدّی است که عالمان این علم، توجه به روابط عمومی را به عنوان مدیریت نظام‌مند نظریه‌ها، رویکردها، ابزارها و فناوری‌های ارتباطی و عملیات اجرایی، برای توسعه تعامل و همکاری متقابل با مخاطبان و تأثیرگذاری مثبت بر افکار عمومی، ضروری می‌دانند.

 در نتیجه، بسترسازی برای بهره‌مندی از توان افکار عمومی در مسیر تحقق اهداف معیّن و دو سویه، فراگیرتر و فرآیند گفت‌وگو و مذاکره، به شکلی اصولی و خردمندانه به عنوان یکی از دستاوردهای عملی این علم تسهیل می‌شود. در این صورت هر دو طرف گفت‌وشنود، از نتایج آن رضایت کافی خواهند داشت که البته می‌توان آن را «دیپلماسی ارتباطی» موفق نام نهاد.

یکی از کارگروه‌های مهم روابط عمومی، مدیریت دیپلماسی ارتباطی و در درون آن دیپلماسی رسانه‌ای است، اگر جوامع از این توان و مهارت، به شکلی تخصصی و نظام‌مند استفاده کنند، می‌توانند از پشتیبانی افکار عمومی به عنوان یک قدرت نامرئی مهارناپذیر، در پیشبرد اهداف خود بهره گیرند.

امروزه که به خاطر پیشرفت‌های تکنولوژی، در عصر «ارتباطات» زندگی می‌کنیم، با چنین مهارت‌هایی، نیازی به سایر ابزار قدرت، مانند سلاح‌های هسته‌ای و نظایر آن به معنای واقعی کلمه نداریم، چرا که ارتباطات می‌توانند اقتدار مردمی را، بر  سلطه قدرت‌ها و ابرقدرت‌ها دیکته کنند که تازه‌ترین مصداق این موضوع، ادعاهای مردم سالاری و توجه به آرای مردم از سوی مرتجعین و دیکتاتور‌های زمان ماست که بعضاً در خاورمیانه هم شاهدیم.

از طرف دیگر، قدرت دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران طی دو سال اخیر، نشان داد که به رغم سم‌پاشی‌ها و القائات سوء چندین ساله، می‌توان با استفاده از قابلیت‌های ارتباطی استدلال، تدبیر و عقلانیت، افکار عمومی را حتی در سطح جهانی، متقاعد و همسو کرد. بی‌تردید افزایش محبوبیت ایران طی سال‌های اخیر و دیپلماسی هوشمند کشور در مذاکرات هسته‌ای، نمونه‌ای موفق و قابل ارائه در زمینه کاربرد خردمندانه قدرت ارتباطی است.

خوشبختانه در طول مذاکرات، شاهد بکارگیری عاقلانه ابزار مدرن و سنتی رسانه‌ای، شیوه‌های مشارکت پذیری گسترده عمومی، تعامل دوسویه و حرفه‌ای با رسانه‌ها، تولید محتوای جذاب و اقناعی برای افکار عمومی در سطح بین‌المللی و حضور مداوم در انواع رسانه‌ها بودیم.

یکی از عوامل عمده این موفقیت، استفاده از توان ارتباطی و رویکرد کمپینی آن بود که وقتی پذیرش مذاکره و به دنبال آن، توافق، در ایران و جهان یک خواست ملی و بین‌المللی شد، مخالفانش در سطح گروه‌ها، جناح‌ها و حتی رسانه‌های پرهیاهو ولی بی اثر، توان مخالفت نداشتند و اگر هم گروه‌هایی بر طبل یکدنگی و لجاجت کوبیدند، به چنان اقلیتی رسیده‌اند که معنای روشن کنایه «انگشت شمار» شده‌‌اند.

من بر این باورم که اگر امروز در عرصه سیاست خارجی، راهبرد دیپلماسی ارتباطی، توفیق آفرین و عامل ایجاد رضایت طرفین ارتباط می‌شود، در عرصه سیاست داخلی هم، می‌توان از این توان ارتباطی برای توسعه همگونی، همکاری و تعامل و ایجاد همدلی اجتماعی و ملی، بهتر استفاده کرد که در این صورت، تقویت نهاد روابط عمومی و تخصصی کردن آن در همه ابعاد، نهادها، ارگان‌ها و سازمان‌ها و به تبع آن نظام را به توان و قدرت ارتباطی پیشرفته و حرفه‌ای‌تری خواهد رساند.

با تشکر از دست اندرکاران برگزاری یازدهمین دوره سمپوزیوم بین‌المللی روابط عمومی در جمهوری اسلامی ایران که در پی تقویت نهاد روابط عمومی در جهان و کاراتر کردن قدرت ارتباطی بر پایه گفت‌وگو و مذاکره است، امیدوارم برگزاری موفق این رویداد علمی، آموزشی و دستیابی به دستاوردهای جدید، نقش قدرت ارتباطی را در جهان تعامل‌گرا، بیش از پیش روشن سازد و براین نکته اصرار ورزد که جهان امن با گفت‌وشنود، توافق و همکاری، دست یافتنی‌تر است و راهی مطمئن‌تر از آن، برای هموارسازی مسیر سعادت انسان وجود ندارد.

اکبر هاشمی رفسنجانی

رئیس مجمع تشخیص مصحلت نظام