دیابتی‌ها بخوانند
اصلاح شیوه زندگی شامل کاهش وزن، ورزش و تغییر عادات رفتاری می تواند آثار مثبت و قابل توجهی را در کنترل دیابت نوع دو نشان دهد.
به گزارش گروه خبر خبرگزاری برنا و به نقل از روابط عمومی معاونت غذا و داروی اهواز، غذا در هر روز باید در ساعت مشخصی مصرف شود، به ویژه در افرادی که انسولین طولانی اثر(NPH) یا کاهنده قند خون خوراکی مانند سولفونیل اوره یا مگلیتینید مصرف می‌کنند، این امر اهمیت بیشتری دارد. اگر مصرف یک وعده غذایی در این دسته بیماران حذف شود، فرد در معرض بروز افت قند خون قرار می گیرد. کسانی که در روز چند بار تزریق انسولین دارند یا از داروهای خوراکی مانند متفورمین استفاده می کنند، انعطاف پذیری بیشتری در مورد زمان مصرف غذا دارند.در این بیماران خطر بروز افت قند خون در اثر مصرف نکردن یک وعده غذایی کمتر از گروه قبلی است.
- غذاهای پرچربی مانند پیتزا آهسته تر از غذاهای کم چربی تجزیه می شوند در نتیجه در صورت مصرف انسولین های سریع الاثر قبل از مصرف غذاهای پرچرب ممکن است در ابتدا قند خون کاهش یافته و چند ساعت بعد مجددا افزایش یابد.
- چنانچه قند خون در زمان مشخصی از روز پایین باشد و فرد احساس افت قند خون کند، باید مقدار مصرف داروی خوراکی یا انسولین مصرفی بیمار کاهش یابد.اضافه کردن یک وعده غذایی(اسنک) به جای کاهش مقدار مصرف دارو توصیه نمی شود.
- احتمال بروز هیپو یا هیپر گلایسمی در مواردی که فرد غذای جدیدی مصرف می کند بیشتر است. پیشنهاد می شود افراد دیابتی همیشه یک منبع کربوهیدارتی سریع الاثر و یک دستگاه کنترل قند خون به همراه داشته باشند. فعالیت بدنی: اغلب افراد مبتلا به دیابت نوع دو اضافه وزن دارند و کاهش وزن به میزان 5 تا 10 درصد وزن اولیه می تواند به کنترل قند خون در آنها کمک نماید. فعالیت بدنی به صورت 30دقیقه ورزش روزانه در اغلب روزهای هفته پیشنهاد می شود. در افراد تحت درمان با انسولین باید قند خون قبل و بعد از ورزش اندازه گیری شود و در صورت ورزش بیش از 30 دقیقه باید هر 15 دقیقه یک بار قند خون ارزیابی گردد. در صورت افت قند خون حین ورزش مصرف کربوهیدرات سریع الاثر مانند آب میوه یا آب نبات توصیه می شود.
همچنین توصیه می شود که اندازه گیری منظم وزن ( هفته ای یک بار) صورت گیرد. در صورت مشاهده افزایش وزن در حدود یک تا دو کیلوگرم باید میزان کالری مصرفی کاهش و فعالیت بدنی افزایش داده شود. عفونت های خفیف مانند سرماخوردگی، گلودرد یا عفونت مجاری ادراری می تواند سبب افزایش میزان قند خون شوند که در این موارد ارزیابی قند خون، مشورت با کادر درمانی و در صورت لزوم افزایش مقدار مصرف انسولین پیشنهاد می شود. بیمارانی که قرار است جراحی شوند معمولا باید 8 تا 12 ساعت قبل از جراحی ناشتا باشند. در این صورت و به خصوص در مواردی که بعد از جراحی نیز فرد نباید رژیم غذایی قبلی خود را مصرف کند، کادر درمانی باید مقدار و زمان بندی تزریق انسولین را قبل و بعد از جراحی تنظیم کنند .
عوارض ناشی از دیابت و پیشگری از بروز آنها
دیابت یک بیماری مزمن است که در طول زمان می تواند عوارض مختلفی را سبب شود. برخی از این عوارض عبارتند از
افت قند خون : شایع ترین علل بروز افت قند خون در افراد دیابتی شامل موارد زیر است: مصرف بیش از حد دارو(انسولین یا داروهای خوراکی)، عدم مصرف به موقع و به اندازه غذا، ورزش بیش از حد بدون کاهش مقدار انسولین یا خوردن ماده قندی، فاصله زیاد بین وعده های غذایی و مصرف بیش از حد الکل. علائم افت قند خون در افراد گوناگون متفاوت است اما معمولا با گرسنگی، احساس نگرانی، تعریق و لرزش همراه است. با بروز این علائم فرد باید قند خون خود را بررسی کرده و در صورت پایین بودن، جهت افزایش آن اقدام کند.
در صورت بروز افت قند خون توصیه های زیر به کار می روند: مصرف یک ماده قندی سریع الاثر مانند نصف فنجان آب میوه، یک قاشق غذاخوری شکر یا عسل، 6 تا 8 عدد آب نبات و ... . افراد دیابتی همیشه باید یک منبع قندی سریع الاثر به همراه داشته باشند. مشکلات چشمی (رتینوپاتی): خطر بروز رتینوپاتی به مدت زمان ابتلا به دیابت و نوع آن بستگی دارد و در دیابت نوع یک بیشتر است. عواملی از قبیل عدم کنترل قند خون، فشار خون بالا، مشکلات کلیوی، اختلالات چربی، سیگار کشیدن و بارداری نیز عوامل خطری هستند که بروز و شدت رتینوپاتی را افزایش می دهند و باید مد نظر قرار گیرند.
زخم پای دیابتی: دیابت سبب کاهش جریان خون به پاها و تخریب اعصاب حسی این نواحی می شود و از این طریق خطر بروز زخم پای دیابتی را به وجود می آورد اما این عارضه اغلب تا زمانی که شدید نشده مورد توجه قرار نمی گیرد. افراد دیابتی باید هر روز پاهای خود را معاینه کنند و به همه مناطق پا خصوصا بین انگشتان از بابت وجود خشکی، زخم، تاول، قرمزی و حرارت توجه کنند.در معاینه های دوره ای، پزشک نیز پاها ار از بابت جریان خون و اختلالات حسی بررسی می کند و اینگونه بررسی ها به صورت سالانه تکرار می شود.
عوارض کلیوی: دیابت می تواند عملکرد کلیه را تحت تاثیر قرار دهد. انجام آزمایش هایی جهت سنجش وجود پروتئین در ادرار ( آلبومینوری یا میکروآلبومینوری) می تواند در تشخیص اختلال عملکرد کلیه در مراحل اول مفید باشد.
عوارض قلبی عروقی: جهت پیشگیری از عوارض قلبی-عروقی دیابت علاوه بر کنترل قند خون موارد زیر توصیه می شوند. ترک سیگار، کنترل فشار خون بالا به کمک اصلاح شیوه زندگی و دارو درمانی، کنترل چربی خون( کلسترول و تری گلیسرید).
مشکلات گوارشی: افزایش زمان تخلیه معده یا گاستروپارزی حالتی است که در آن فرد پس از آغاز غذا خوردن به سرعت احساس سیری کرده و از تهوع و استفراغ و درد شکمی و نفخ رنج می برد.
توصیه های زیر می تواند در کنترل و بهبود علائم موثر باشد: خوردن وعده های غذایی کوچک و متعدد، کاهش مصرف غذاهای چرب، کاهش مصرف غذاهای نفخ زا و پرفیبر، کنترل قند خون.
اختلال اعصاب محیطی (نوروپاتی): دردهای نوروپاتیک دردهایی هستند که در اثر آسیب به اعصاب بروز کرده و معمولا با احساس سوزش و زخم همراه هستند. دردهای نوروپاتیک معمولا شب ها و در حین استراحت بدتر می شوند. افراد دیابتی که از دردهای نوروپاتیک رنج می برند علاوه بر کنترل قند خون می توانند از دارو درمانی جهت کنترل درد و همچنین درمان های فیزیکی به توصیه پزشک بهره مند شوند.
امیدوار در گفت‌وگو با برنا:
ترابیان خبر داد؛
با حمایت معاونت مالی و اقتصاد شهری منطقه ۲۱ انجام شد ؛
نظر شما
پیشنهاد سردبیر
پرونده ویژه
