اوقات فراغت در ایران گران تمام می شود

کلمه «فراغ» یا «فراغت» در زبان محاوره و ادبیات عامه ، دارای چندمعنی متفاوت است. یک معنی آن ، فارغ بودن ، فراغت داشتن و بیکاری است .معنی دیگر آن خلاف «شغل» است ; یعنی دست کشیدن از کار، به پایان رساندن امری؛ معنی آخر آن در ترکیب «فراغ بال »، آسودگی خاطر و آسایش است که در برابر رنج و سختی به کار برده می شود. در لغت نامه «عمید»، فراغت به آسودگی ، آسایش و آسودگی از کار وشغل معنی شده است . گذری اجمالی به کارکردها و ویژگیهای اوقات فراغت به وضوح نشان می دهد که موضوع یاد شده، مناسب ترین مکمل برای نظام تعلیم و تربیت است. زیرا غیرموظف و آزاد بودن انتخاب در زمان پرداختن به فعالیتها موجب ایجاد شوق و رغبت می شود. تنوع برنامه ها سبب سهولت انتخاب متناسب باعلایق و استعدادهای شخص می گردد وعلاقمندی جوانان به این عرصه، پویایی آنها را بدنبال دارد چنانچه براساس نتایج تحقیقات انجام شده از سوی سازمان ملی جوانان، اغلب الگوهای رفتاری جوانان را چهره های مورد علاقهٔ آنان در میان موضوعات فراغتی تشکیل می دهند. از این رو، می توان گفت که اوقات فراغت، زمینه ساز رشد شخصیت و شکل گیری هویت جوان است و او را قادر خواهد ساخت که به عنوان عنصری فعال، خلاق و پویا در جریان هویت یابی خویش به ایفای نقش بپردازد. پس، بهره برداری صحیح و سازماندهی شده از این زمان می تواند در نقش عنصری مکمل، خلأ نظام تعلیم و تربیت رسمی کشور در شکل دهی به هویت جوانان را برطرف نماید.

شاخص های اوقات فراغت در جهان معاصر

شاخصا اول آنکه با صنعتی شدن و نزدیک شدن ارتباطات چه در بعد فردی و چه در بعد جمعی اوقات فراغت تنها به طبقات ممتاز اختصاص ندارد و به طبقات دیگر هم تعمیم یافته است. شاخص دوم آنکه اوقات فراغت از سپری شدن در جمع های شخصی داخل خانه به جامعه انتقال یافته و جنبه تجاری پیدا کرده و از مسائل پیش روی دولت ها است. شاخص سوم آنکه استفاده روزافزون از  وسایل و اسباب ماشینی چون اتومبیل، رادیو و تلویزیون و مانند آن که هر یک در گذران اوقات فراغت سهمی بزرگ و نقشی نمایان دارد.

اوقات فراغت در ایران :

لذت بردن در عین سودمندی دو اصل جدا نشدنی در تعریف اوقات فراغت هستند و بنا بر آنچه گفته شد می توان از اوقات فراغت به عنوان بازه بین دو فعالیت که آن را "کار " می نامیم یاد کرد.حال با توجه به دو رقمی بودن نرخ بیکاری در ایران و همچنین تغییر تفریحات به سمت رفتار های پر خطر شاهد افزایش میزان تمایل به مصرف مواد مخدر و الکل هستیم که این فعالیت ، دیگر از تعریف اوقات فراغت خارج شده و به سمت ضرر رساندن به شخص و جامعه می رود. شایان توجه است که از مصادیق مشترک اوقات فارغت در دنیا کتاب خواندن ، فیلم دیدن ، موسیقی گوش دادن ، موسیقی نواختن ، ورزش کردن ، تئاتر دیدن ، کافه و رستوران رفتن ، بازدید از موزه و گالری های عکس و نقاشی و مجسمه سازی میباشد که سرانه مطالعه در ژاپن:۹۰ دقیقه، انگلستان:۵۵ دقیقه، آمریکا:۲۰ دقیقه میباشد و این درحالی است که سرانه مطالعه کتاب در ایران به 3 دقیقه نمی رسد و میزان امانت گرفتن کتاب از کتابخانه های عمومی کشور عددی در حدود 14 دقیقه می باشد . از طرف دیگر شاهد قیمت ها نجومی برای بلیط های کنسرت ها و اجراهای زنده هستیم.  بلیط هایی که گاها تا سقف 120 هزار تومن میرسد و این در حالی است که میانگین شروع قیمت بلیط کنسرت در تهران 50 هزار تومان است. این موضوع حاکی از آن است که اجراهای زنده و کنسرت ها اختصاص به عموم جامعه پیدا نمیکند و به قشر ثروتمند اختصاص می یابد. بالا بودن قیمت بلیط های تئاتر، سرسام آور بودن قیمت کافه ها و رستوران ها ، همچنین ممانعت های جمعی و اقتصادی از پرداخت به آموزش و نواختن موسیقی، حامی نبودن ارگان های مسئول در امر ترویج و همچنین ناتوانی برقراری عدالت در توزیع تفریحات از سمت جامعه به افراد ، از دلایل اصلی و مهم گرایش جوانان به سمت قهوه خانه ها ، خرید سیگار و پرداختن به رفتار های پر خطر و هیجانات کاذب اما در عین حال ارزان و در دسترس و طولانی مدت شده است . قیمت خرید سیگار در ایران از پاکتی پانصد تومان که همان پنج هزار ریال است در کمترین حالت و قیمت خرید برخی مواد مخدر تنها ده هزار تومان می باشد به طوری که در ایران روزانه معادل ۳۰ میلیارد تومان سیگار کشیده می شود. سالانه نزدیک به 60 میلیارد نخ سیگار در کشور مصرف می‌شود . طبق آمار‌ها  در ۲۰ سال گذشته سن شروع اعتیاد به سیگار  در حدود اوایل دهه دوم زندگی افراد بوده است اما در مدت زمان دو سال اخیر هم، این شاخص به سن ۱۳ سالگی کاهش پیدا کرده است .

نپرداختن به امر اوقات فراغت و جمعی کردن آن در عین  ارزان و در دسترس بودن ، امروز برای حیات جوانان ایران نزدیک به اعلام هشدار و زنگ خطر در آمدن است . دولت و ارگان های ذی ربط و مسئول برای کاهش میزان سرطان ، انواع آسیب های اجتماعی ، خانوادگی و فردی در سالهای جاری و آتی باید برنامه ریزی اولا برای همه گیر بودن تفریحات و ثانیا برای جایگزینی تفریحات از رفتار ها پر خطر به سمت فعالیت های سودمند داشته باشند در غیر این صورت در دو دهه پیش رو شاهد سونامی آسیب های اجتماعی و سرطان در تنه اصلی و پرجمعیت جامعه خواهیم بود .