بودجه‌های کلان وسوسه‌کننده شهرداری

به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری برنا، با توجه به اینکه یکی از مهم ترین چالش های شهر تهران در هفته های آینده انتخاب سکاندار شهر می باشد لازم است شهروندان با برخی از ویژگی های شهردار خوب آشنا شوند .

در روزهای اخیر کمتر می توان سایت یا روزنامه ای را مشاهده کرد که در قسمت مهمترین عناوینش نگاهی به معقوله انتخاب شهردار نپرداخته باشد ، بحثی که حتی به سطح شهر و گعده های مردم عام در اتوبوس، مترو ، تاکسی و یا حتی دورهمی های بازنشستگان در پارک هم کشیده شده است .

در میان این بحث ها گروهی معتقدند شهردار باید فردی علمی باشد یعنی تحصیلات اکادمیکش حتما در حوزه عمرانی یا شهری باشد تا بتواند دغدغه های شهر را درک کند و گروهی دیگر می گویند تجربه حضور در پست های اجرایی ملی مهم تر از تحصیلات است .

گروه سوم معتقدند شهردار شهری مثل تهران بایستی فردی سیاسی وفراجناحی باشد تا هم بتواند مجموعه ای از متخصصین حوزه های های شهری را دور خود جمع کند و هم بتواند در مقابل افرادی که تحت هر شرایطی منتقد عمکرد شهرداری هستند عکس العمل مناسب نشان دهد .

گفتنی است با توجه به اینکه شهرداری موظف است شهر را در حوزه های مختلفی چون عمرانی ، ترافیکی ، محیط زیستی ، فرهنگی ، اقتصادی و..... پوشش دهد ، طبیعی است  به سختی می توان  فردی را پیدا کرد که در تمامی حوزه ها دوره های آکادمیک را گذرانده باشد یا در تمامی حوزه های مربوطه تجربه اجرایی داشته باشد پس میتوان گفت مهم ترین ویژگی شهردار این است که تیمی متشکل از مدیران متخصص در حوزه های مختلف  همراه خود داشته باشد .

با نگاهی به عملکرد شهرداران گذشته کلان شهرها میتوان پاکدستی را به عنوان  مهم ترین ویژگی شخصیتی شهردار نام برد، بودجه کلان شهرداری بسیاری را برای دسترسی به این بیت‌المال وسوسه خواهد کرد، پس شهردار باید پاکدست باشد تا  کوچکترین چشمداشتی به منافع شخصی خود در شهر نداشته باشد.

با بررسی کارنامه شهرداران موفق دنیا در دهه های اخیر مانند خانم هازل مک کالیون شهردار اسبق میشیسوگا کانادا ، جان اف. استریت  شهردار فیلادلفیای آمریکا  یا میرا اوبرندورف شهردار اسبق ویرجینیای آمریکا  می توان  به ویژگی های چون  نظم ، قانون مداری ، شجاعت و خستگی ناپذیری در شهردار موفق اشاره کرد .

در پایان گزارش خالی از  لطف نیست نگاهی به تحقیقی بیندازیم که موسسه راهبردهای شهری در ایالات متحده انجام داده، تحقیقی که طی آن  شخصات مدیران موفق در زمینه مدیریت شهری مورد مطالعه قرار گرفت. در این تحقیق سوابق و عملکرد چندین نفر از شهرداران حاضر و سابق شهرهای مختلف دنیا مورد بررسی قرار گرفت و با بسیاری از آنها به طور حضوری یا تلفنی مصاحبه شد.

نتایج این تحقیق نشان داد که دلایل موفقیت شهرداران را می توان در 6 نقطه خلاصه کرد :

استفاده از ایده دیگران

بیشتر شهرداران موفق، افرادی هستند که در هر گفتگوی دوستانه، طرح‌ها و نظرات دیگران را می‌شنوند و آنها را به خاطر می‌سپارند. بر خلاف تصور عمومی، بسیاری از طرح‌های موفق، از همین گفت‌وگو‌ها و جمع‌های دوستانه و بعضأ با حضور اندیشمندان یا کارشناسان گرفته می‌شوند و به ندرت چنین طرح‌هایی در جلسات رسمی طرح‌های اولیه مطرح می‌شوند و بعدأ روی آنها کار کارشناسی می‌شود.

ساختن بر اساس توان موجود

معمولأ طرح‌هایی موفق می‌شوند که مردم آنها را قبول دارند و همین قبول داشتن، نشانه آماده بودن جامعه برای چنین طرحی است. ممکن است این آمادگی، زیاد به چشم نیاید، اما به محض اینکه روی آن دست گذاشته شد، به صورت آشکار، خود را نشان می‌دهد.

اعلام به موقع

وقتی برنامه‌ای هنوز در مرحله طرح و نظر است، نباید آن را به عموم اعلام کرد. پس از بررسی یک طرح، باید مدتی را نیز صرف برنامه‌ریزی برای اجرای آن کرد. در این برنامه‌ریزی می‌توان حداقل 4 تا 5 مانع بزرگ را شناسایی کرد که ممکن است مانع موفقیت طرح شوند. در غیر این صورت، طرح مورد نظر ممکن است تبدیل به یک فوتبال سیاسی شود. در طول مدتی که صرف این برنامه‌ریزی و کار بیشتر روی طرحی می‌شود و تا قبل از اعلام عمومی آن می‌توان با مدیران دیگر نیز مشورت کرد و نظرات و انتقادات آنها را شنید.

حل مشکلات مالی

یکی از موانعی که تمام طرح‌ها در سراسر دنیا با آن روبرو هستند، کمبود بودجه است. قبل از اعلام عمومی یک طرح، باید منبع یا منابع مالی تأمین بودجه برای طرح مورد نظر، مشخص شوند.

ارتباط طرح با مردم

یکی دیگر از مشکلات احتمالی یک طرح این است که آنها تنها یک ایده و نظرند و هر طرحی باید در مقیاس‌های انسانی بررسی و آزمایش شود تا مشخص گردد آیا افراد جامعه از آن طرح استقبال خواهند کرد و مورد استفاده آنها هست؟

تمرکز روی طرح

از بیشتر شهرداران موفق دنیا تنها به خاطر چند مورد محدود یاد می‌شود، چه بهتر که این چند مورد ، مربوط به موفقیت‌ها باشند تا شکست‌ها. پس، بهتر است ضمن پیشبرد امور شهری که طی آن ممکن است چندین طرح نیز به انجام برسند، روی چند طرح محدود و ماندنی تمرکز کرد و از این مسیر منحرف نشد. همچنین شهرداران موفق را می‌توان از لحاظ مشخصات فردی و حرفه‌ای به چند دسته تقسیم کرد. بعضی از آنها بیشتر به روند کار و خدماتی که در روند اجرای طرح‌ها ارائه می‌شوند، اهمیت می‌دهند و برخی دیگر بیشتر به نتیجه کار و پیامدهای اجتماعی، سیاسی و مدیریتی طرح‌هایشان اهمیت می‌دهند. هر کدام از این مشخصات می‌تواند باعث موفقیت یک شهردار شود.

نکته دیگر در مورد شهرداران موفق این است که فهرست چنین افرادی معمولا شامل شهرداران سابق و قدیمی شهرهاست و برای ادعای موفق و یا ناموفق بودن یک شهردار، نیاز به وقت است. به عبارت دیگر یک شهردار، تنها به دلیل رویکردش به مسائل شهری نمی‌تواند مورد قضاوت قرار بگیرد، بلکه باید پیامدهای طرح‌های وی و همکارانش و همچنین تأثیر آن‌ها بر جامعه شهری در طول مدت زمان خاص، مورد بررسی قرار گیرد.