توسعه اقتصادی عربستان نیازمند تغییر در رویکرد سیاسی است / چرخش آل سعود به رویکرد سیاسی چند جانبه

به گزارش خبرنگار سیاسی خبرگزاری برنا، عربستان سعودی در حالی تصمیم دارد رویکرد اقتصادی خود را تغییر دهد که این موضوع ارتباط اساسی با رویکرد سیاسی این کشور در منطقه دارد؛ موضوعی که به نظر می رسد توسط ولیعهد جوان این کشور کلید خورده است.

تغییر در استراتژی اقتصادی عربستان سعودی اوایل سال جاری با تصویب سند توسعه ای به نام چشم انداز ۲۰۳۰ آغاز شد تا از این طریق بتواند از اقتصاد نفتی و آسیب پذیر خود رهایی پیدا کند. محمد بن سلمان، ولیعهد جنجالی پادشاه عربستان مسئولیت این سند را برعهده دارد؛ او قصد دارد تعداد گردشگران را تا سال 2030 به 30 میلیون نفر برساند؛ به عبارت بهتر هدف ولیعهد جوان پنج برابر کردن تعداد گردشگران است. براین اساس عربستان تصمیم دارد هزاران کیلومتر مربع از بیابان‌هایش را با هدف ایجاد شغل و سرمایه‌گذاری، به مراکز قابل سکونت تبدیل کند. در حالی استراتژی عربستان در حوزه اقتصادی در حال تغییر است که به نظر می رسد این کشور تا زمانی که استراتژی سیاسی خود به خصوص در منطقه را تغییر ندهد، امکان تغییر در سیاست های اقتصادی خود را ندارد. با وجود این بررسی ها نشان می دهد که عربستان در حال تغییر رویکرد سیاسی خود است تا بتواند از این طریق اهداف گردشگری بلندپروازانه خود را عملیاتی کند.

مدیر کل سابق خاورمیانه وزارت امور خارجه در گفت وگو با برنا گفت: حکومت عربستان تا قبل از قدرت گرفتن محمدبن سلمان در هرم قدرت خاندان آل سعود بیشتر به عنوان حکومتی محافظه کار شناخته می شد که از تغییرات در سیاست داخلی و خارجی استقبال نمی کرد. با وجود این ولیعهد جوان سعودی در تلاش برای تغییر این سنت هاست.

قاسم محب علی با بیان اینکه محمدبن سلمان پروژه های بلندپروازانه ای را همچون طرح ٢٠٣٠ در سیاست داخلی دنبال می کند، افزود: این کشور تلاش دارد براساس این سند اقتصاد خود را توسعه دهد اما از آنجا که تغییر در روندهای اقتصادی در شرایط جنگ و درگیری امکان پذیر نیست؛ بنابراین اگر این کشور قصد دارد این پروسه را دنبال کند باید بتواند آرامش را در منطقه برقرار کند.

وی معتقد است: هر چند محمدبن سلمان فردی است که به دنبال تغییر سنت های دیرپا در سیاست داخلی و خارجی عربستان سعودی است و براین اساس ولیعهد جوان سعودی از توانمندی و ثبات قدم بسیاری برخوردار است اما توسعه اقتصادی این کشور تا حد زیادی به نوع ارتباط این کشور با دیگر بازیگران داخلی و منطقه ای بستگی دارد

مدیر کل سابق خاورمیانه وزارت امور خارجه اضافه کرد: براین اساس به نظر می رسد این کشور در سیاست خارجی به جنگی که در اثر ریشه دواندن اسلام گرای افراطی در منطقه درگرفته، پایان دهد. به این ترتیب در حال حاضر نیز نشانه هایی از تغییر لحن در سیاست خارجی عربستان دیده می شود که از جمله آنها می توان به اظهارات محمدبن سلمان مبنی بر خروج از جنگ یمن یا مصافحه عادل الجبیر، وزیر امور خارجه عربستان، با وزیر امور خارجه کشورمان و حتی بازسازی روابط این کشور با عراق اشاره کرد.

قاسم محب علی با اشاره به توافق دوجانبه ایران و عربستان برای اعزام حجاج ایرانی که نشان از تغییر در سیاست خارجی این کشور دارد، گفت: مشکلاتی که در شورای همکاری کشورهای خلیج فارس برای عربستان به وجود آمد، عملا قطر را به سمت ترکیه و ایران سوق داد. همه این تحولات در کنار هم، عربستان را به سمت ایجاد توازن در سیاست خارجی اش سوق داد تا از آن یک جانبه گرایی فاصله گرفته و رفته رفته به یک رویکرد چندجانبه گرای یا به عبارت دقیق تر به همه جانبه گرایی در سیاست منطقه ای خود روی بیاورد.

به اعتقاد وی از آنجا که بخشی از جامعه عربستان در قبال این روند نوسازی سیاسی و اقتصادی مقاومت خواهد کرد که می تواند با تنش هایی همراه شود اما نمی توان انتظار تغییرات رادیکال یا حاد را در این کشور داشت.