از نگارش فیلمنامه تا تولید سریالی خارج از پایتخت

به گزارش خبرنگار فرهنگی برنا، دو روز گذشته بخش اول گزارش تولید سریال «آنام» در روز پایانی را از نظر گذراندید. در این گزارش و در گفت وگویی اختصاصی با کارگردان، تهیه کننده و نویسنده این مجموعه به برخی مسائل سریال و مسائل پیرامون سریال پرداختیم.

ابتدا جواد افشار در مورد مراحل فنی کار و زمان پخش سریال اذعان داشت: تا قبل از ماه مبارک رمضان پخش خواهیم داشت. همچنین در حال مونتاژ کار هستیم و تقریبا مرحله مونتاژ را می‌شود تمام شده حساب کرد. میکس و صداگذاری هم به طور همزمان در حال انجام است به طور کلی شرایط خیلی نرمالی داریم و اصلا جای نگرانی نیست و پیش‌بینی می‌کنیم با یکی دو قسمت از پشت صحنه که پخش شود، قبل از ماه رمضان سریال به پایان می‌رسد.

سپس اسماعیل عفیفه با توجه به وضعیت تلویزیون در چندسال اخیر بیان کرد: تلویزیون چاره‌ای برای رقابت با ماهواره و بقیه رسانه‌ها ندارد. به نظر من سریال‌ها باید به سمت صد قسمتی شدن بروند اما این اتفاق شرایط خود را در نگارش، تولید و... دارد که باید به شکل خاصی اتفاق بیفتد. 65 قسمت شاید یک سریال بلند محسوب نشود اما از طرفی هم اگر مشکلاتی گریبان ما را نمی‌گرفت و به تعطیلی نمی‌خوردیم سریال تا بهمن ماه تمام می‌شد. سریال هایی مثل «آنام» تجربه کار بلند را بیشتر می‌کند و بعد از آن می‌شود سریال های بلندتر کار کرد.

امیرعباس پیام در مورد فیلمنامه و نگارش همزمان کار اضافه کرد: بخش زیادی از فیلمنامه حین تولید اتفاق افتاد ولی به نظر من اگر تصویربرداری بعد از پایان نگارش سریال اتفاق بیفتد درست‌تر است و هم برای تولید راحت‌تر است هم نویسنده از حواشی تولید دور می ماند و می تواند روی کار متمرکز باشد. ای کاش برویم به این سمت که ابتدا نگارش فیلمنامه تمام شود بعد تصویربرداری شروع شود که نویسنده بتواند در حین کار تمرکز خود را برای تقویت متن بگذارد.

وی افزود: تاکنون بالای نود درصد از قصه ای که برای سریال نوشته ام را در سریال دیدیم. به نظر من هوشمندی جواد افشار توجه خوب و به جا به فیلمنامه است. ما گفت‌و‌گوی زیادی با هم راجع به قصه و فیلمنامه داشتیم ولی پایبند بودن جواد افشار به فیلمنامه نشان از هوشمندی او است. این اعتماد متقابل باعث موفقیت پروژه شده است.

امیرعباس پیام با اشاره به نگارش همزمان سریال‌ها و تاثیر بازخوردهای مخاطبین در نگارش فیلمنامه ابراز کرد: اینکه نگارش سریالی با زمان پخش آن همزمان با هم باشند مزیت‌هایی دارد ولی من فکر می‌کنم معایب آن خیلی بیشتر است و دلیل آن هم به خاطر شرایط سخت و ضعف تولیدی کشور ما است.

وی ادامه داد: اگر این کار را در نظر نگیریم به طور کلی تهیه کننده و کارگردان یک کار در اعتبار دادن و یا اعتبار ندادن به نویسنده اثر خیلی تاثیر دارند و در مرحله بعدی مدیران و مسئولان مربوطه هستند. ما نیاز به کمی جسارت و هوش و ذکاوت از سوی مدیران مربوطه داریم و به خاطر نگاه سلیقه‌ای که در کارها اعمال می شود اذیت می‌شویم. ما یک ناظر کیفی داریم که کار را چک می‌کند ولی بازهم در مبحث پخش گرفتار سلیقه‌0ها می‌شویم و هیچ دستورالعملی وجود ندارد که همه از آن تبعیت کنیم اما در عین حال در شبکه دیگری خط قرمزهایی به مراتب بیشتر را می‌بینیم که زیر پا گذاشته‌اند. این یک بام و چند هوایی ما را آزار می‌دهد. ای کاش بها دادن به نویسنده‎‌ها در عمل اتفاق بیفتد. ما خسته شدیم از بس در ویترین این شعارها قرار گرفتیم.

پیام یادآور شد: من با شناختی که از همکارانم دارم به جرات می‌توانم بگویم آن‌ها توانایی نگارش و طراحی ایده‌های جدیدی را دارند منتها مشکل ما از این است که باید به ما اجازه دهند ایده‌‌های نو داشته باشیم. اگر این محدودیت‌ها کمتر بشود خیلی کارها می‌شود کرد.

عفیفه با اشاره به این موضوع که گاهی سریال متوقف می‌شد و از نظر بودجه با مشکل مواجه می‌شدند اضافه کرد: سازمان مدتی است که از نظر مالی اوضاع خوبی ندارد و فشار روی بچه‌ها خیلی زیاد بود. روزهایی به ناچار کار متوقف شد که این فقط مختص پروژه ما نبود اما به هر حال حضور دوستانی مثل جواد افشار باعث شد کار جمع شود.

در ادامه جواد افشار عنوان کرد: فیلمنامه ساختار روایی داشت. اگر بخواهیم از نگاه دیگری به قصه نگاه کنیم باید ابتدا فاز یک قصه را کار کنیم و بعد وارد فاز دو می‌شدیم که تقریبا شبیه به سریال «کیمیا» می‌شد ولی ساختار فیلمنامه این اجازه را به ما نمی داد. اولین بار که فیلمنامه را خواندم برایم جذاب بود و نتوانستیم از این فلش بک ها و این نوع روایت بگذریم.

او ادامه داد: اگر مخاطب از همان ابتدا کار را دنبال کرده باشد این رفت و برگشت‌ها اذیتش نمی‌کرد. نقطعه عطف سریال «آنام» در قسمت اول اتفاق افتاد که مربوط به ماجرای تصادف بود و ما از ابتدا برای مخاطب رو کردیم که این جسارت نویسنده را می‌رساند. اکثر بازخوردهای ما نشان از این می داد که بالای 80 درصد رضایت بیننده را داریم و البته قصه خوبی نیز داشتیم که کارگردان را هم به وجد می‌آورد. فیلمنامه خوب نیازی به ورود بیش از اندازه کارگردان برای دستکاری ندارد و من سعی کردم وفادار به این فیلمنامه عمل کنم چون به امیرعباس‌پیام اعتماد داشتم و اگر جایی هم دخل و تصرفی بوده با مشورت نویسنده تغییرات اندکی در آن انجام دادیم.

افشار در مورد پایان‌بندی قصه توضیح داد: ما سعی کردیم بهترین پایان را انتخاب کنیم اما پایانی که شما الان می بینید قصه امیرعباس‌پیام است و ما در سریال و در درام قصه را بسته ایم.

عفیفه با توجه به اینکه سریال «آنام» ممکن است کمی فضای سریال «پس از باران» را تداعی کند، یادآور شد: این نحوه کار کردن منحصر به هیچ سریال خاصی نیست و در سریال‌سازی این یک ساختار جا افتاده است. اگر به سریال‌هایی که در دیگر کشورها ساخته می‌شود توجه کنید خواهید دید که از این ساختار زیاد استفاده می‌شود. در حال حاضر انقدر که مردم تنوع سریالی دارند خیلی جلوتر از سریال پیش می‌روند اما از طرفی ما در هر سریالی وظیفه داریم ذائقه مخاطب را بالا ببریم.

عفیفه در ادامه گفت: یکی از راه های جذب مخاطب این است که از تکرار پرهیز کنیم و راه دیگر آن شیوه روایت کردن داستان است و نباید از تجربه های جدید بترسیم. این همه ما اقوام و فرهنگ های متنوع داریم که به هیچ‌کدام از آن‌ها پرداخته نشده است و این یکی از مشکلات ما محسوب می‌شود.

در پایان امیرعباس‌پیام اضافه کرد: اساس یک سریال داستان جذاب است و این مسئله یکی از ابزار تکنیک قصه پردازی است. ما باید به سمت تکنیک‌هایی در قصه نویسی و طراحی سریال برویم که مخاطب را با خود درگیر می‌کند.