پیام روشن سفر روحانی به برن و وین چیست؟

به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری برنا، دکتر «حسن روحانی»، رئیس جمهور، در سفری سه‌روزه به سوئیس و اتریش سفر کرد. دو کشور مهم اروپایی که از دیرباز روابط مناسب و صمیمانه‌ای با ایران داشته‌اند و خدشه وارد کردن به این روابط همواره در دستور کار لابی‌های کشورهای متخاصم منطقه و آمریکا در این دو کشور بوده است. اما باوجود خروج آمریکا از برجام دعوت از رئیس‌جمهور برای سفر به این کشورها نشان می‌دهد، دیپلماسی ایران در یک مسیر منطقی راه خود را می‌رود.

اتریش در روزهای آینده ریاست دوره‌ای اتحادیه اروپا بر عهده خواهد گرفت و قاعدتاً در چنین استقبال گرم مقامات این کشور از رئیس‌جمهور کشورمان پیام روشنی به بدخواهان منطقه‌ای و آمریکا خواهد بود. به باور بسیاری از کارشناسان دو کشور سوئیس و اتریش از زمان جنگ جهانی دوم به این‌طرف نشان داده‎اند احترام ویژه‎ای برای معاهدات بین‌المللی قائل هستند و با توجه به تایید پیاپی پایبندی ایران به مفاد برجام و بدعهدی‌های آمریکا یکی از دستاوردهای این سفر می‌تواند دریافت تضمین‌های عملی از اروپا برای اجرای برجام باشد.

مناسبات دوجانبه

یکی از نکات مهم در ارزیابی سفر رئیس‌جمهور به این دو کشور مهم اروپایی مناسبات دوجانبه با این کشورها است. از نظر سرانه درآمدی این دو کشور در میان 15 کشور ثروتمند جهان قرار دارند و از سوی دیگر صنایع آنان مانند برخی دیگر از کشورهای اروپایی نیستند که به دلیل چندملیتی بودن وابستگی بالایی به آمریکا داشته باشند. صنایع این کشورها خصوصاً اتریش عموماً صنایع با ماهیت کوچک و متوسط و به‌ شدت دانش‌بنیان هستند و در سال‌های اخیر هم سرمایه‌گذاری‌ها و توافق‌نامه‌های مهمی بین آن‌ها و شرکت‎های ایرانی منعقدشده است. این دو کشور نقش مهمی در انتقال دانش فنی به کشورمان دارند و یکی از دستاوردهای این سفر تعمیق بخشیدن به این روابط است.

تحویل بسته پیشنهادی اتحادیه اروپا

در روزهای آینده اتحادیه اروپا بسته پیشنهادی خود را برای حفظ برجام ارائه خواهد داد و با توجه به نقش مهم این دو کشور در این اتحادیه از این نظر هم این سفر دارای اهمیت ویژه است. یاسر نورعلیوند، تحلیلگر مسائل اروپا معتقد است: «انجام این سفر در حال حاضر به چند دلیل از اهمیت بالایی برخوردار است. نخست اینکه نشان می‌دهد که هنوز روابط ایران و اروپا ادامه دارد و روابط دیپلماتیک همچنان برقرار است. دوم، این امر حرکت نمادینی است که نشان می‌دهد خروج آمریکا از برجام تأثیری بر روابط ایران و اتحادیه اروپا نگذاشته است. اتحادیه هنوز تلاش دارد تا با حفظ برجام، همکاری‌های خود را با ایران ادامه دهند. جست‌وجوی راهکارها برای دور زدن تحریم‌ها به‌منظور نجات برجام می‌تواند از دیگر اهداف این سفر باشد.»

از سوی دیگر نقش وین و برن در مراودات مالی و پولی جهانی و مقابله با سیاست منزوی‌سازی ایران از سوی ترامپ از نکات مهمی هستند که با اتکا به این عوامل سفر رئیس‌جمهور به سوئیس و اتریش را مورد ارزیابی قرارداد.

برن و وین نخستین پایتخت‌هایی غربی به شمار می‌آیند که پس از فرارسیدن نقطه اوج سیاست‌های ضد ایرانی «دونالد ترامپ»، از رئیس‌جمهور ایران میزبانی می‌کنند. از دید برخی ناظران، رهبران سوئیس و اتریش در موقعیتی که باید و به‌عنوان مناسب‌ترین مقاصد ممکن با رئیس‌جمهوری ایران دیدار و گفت‌وگو خواهند کرد. پیامدهای سیاسی سفر روحانی به دو کشور اروپایی برای طیفی از تحلیلگران از اهمیت بیشتری برخوردار است تا جایی که برخی رسانه‌های غربی و اخیراً سخنگوی وزارت امور خارجه از اعلان ناخرسندی آمریکایی‌ها از مقامات وین و برن خبر داده‌اند.

این پیامدهای سیاسی را از دو زاویه می‌توان مورد توجه قرارداد. در شرایطی که آمریکا و رژیم صهیونیستی کوشیده‌اند، سیاست متحد اروپایی در دفاع از توافق هسته‌ای را از طریق اثرگذاری بر برخی حلقه‌های زنجیره سیاسی اروپا با اختلال مواجه سازند، رایزنی و گفت‌وگوهای سیاسی میان تهران از یک‌سو و برن و وین از سوی دیگر پاتکی به این تلاش‌ها محسوب می‌شود.

نقش ایران در نظام بین‌الملل

دستگاه دیپلماسی در راستای مقابله با این سیاست خصمانه به دنبال حفظ و تعمیق مناسبات جمهوری اسلامی ایران با قدرت‌های مختلف است. دولت تدبیر و امید در راستای بهره‌گیری از ظرفیت‌های عرصه بین‌الملل به دنبال توسعه متوازن مناسبات در عرصه بین‌المللی است. در این راستا علاوه بر سفرهای دیپلماتیک وزیر امور خارجه به کشورهای مختلف، رئیس‌جمهور در سال گذشته به کشورهای روسیه، هند و ترکیه سفرکرده است و نوروز امسال هم کشور آذربایجان میزبان دکتر روحانی بود. در سفرهای گذشته دکتر روحانی در یک سال و چند ماه گذشته به کشورهای ذکرشده بعد از بازگشت باز سفر شاهد تحولات مهمی در عرصه دیپلماسی آن کشورها هم در روابط با ایران و هم در مواضع بین‌المللی‌شان بودیم و ناظران معتقدند انجام این سفر به این دو کشور اروپایی می‌تواند پازل را کامل کرده و نقش برجسته ایران در نظام بین‌المللی و منطقه را به رخ متخاصمان بکشد.