ساخت پیاده راه به تنهایی محور توسعه شهری نیست / فقدان طرح توسعه و چشم انداز شهر رشت / تکمیل پروژه های عمرانی و تجاری سازی حاشیه رودخانه های رشت باید در اولویت قرار گیرند

به گزارش خبرگزاری برنا از گیلان ؛ "رضا ساغری" شهردار اسبق رشت و کاندیدای تصدی پست شهرداری متولد ۱۳۴۱ در رشت می‌باشد و در یک سال و نیمی که در گذشته شهردار رشت بوده لقب یکی از ۱۰ نفر شهرداران برتر کشور را یدک کشیده و در حال حاضر یکی از کاندیداهای شهرداری رشت است که سابقه شهرداری رشت در یکی از طلایی ‌ترین دوران این شهر در کارنامه خود دارد. دور از ذهن نیست اگر بگوییم وی در کنار شورای دوم تحولات بسیار عمده‌ای را در شهر رشت ایجاد کردند.        

از جمله سوابق وی می‌ توان به موارد زیر اشاره کرد :معاونت فرهنگی جهاد دانشگاهی استان گیلان، ، مدیرعامل شرکت سهامی عام توسعه صادرات، مدیرعامل شرکت بازرگانی احرار، معاون بهره‌ برداری آب منطقه‌ ای استان گیلان، ، شهردار رشت، مشاور شهرسازی منطقه آزاد انزلی و بسیاری دیگر.    

البته احداث بزرگراه امام علی، گیل به نیروی دریایی ، انعقاد تفاهم‌ نامه با شرکت عمران مسکن‌ سازان جهت مشارکت در احداث و بازگشایی مسیر خیابان مرحوم آیت‌الله احسانبخش (ره) در راستای احداث مجتمع‌های تجاری در آن محدوده ، انعقاد تفاهم‌نامه به‌منظور احداث مجتمع تجاری زیتون واقع در فلکه گاز ،افزایش ۲ برابری‌ بودجه شهرداری رشت ، تحقق ۸۵% درصدی بودجه ، واگذاری زمینی جهت احداث ۳ ایستگاه CNG (دولت آباد-لاهیجان- جاده فومن ، لایروبی رودخانه‌های زرجوب و گوهر رود به‌طور کامل برای اولین بار و لایروبی تالاب عینک و آزادسازی زمین‌های اطراف ان و دهها دستاورد دیگر از جمله فعالیت های وی در زمان تصدی پست شهرداری رشت است .

موارد فوق‌الذکر قسمتی از عناوین مهمی است که در رزومه او به چشم می‌آید‌. هم‌اکنون نیز در پست عضو هیئت‌مدیره سازمان آب منطقه‌ای استان گیلان ایفایِ نقش می‌کند.

به جهت آشنایی بیشتر با نظرات و برنامه های مهندس ساغری درحوزه مدیریت شهری گفتگویی با وی انجام داده ایم که در ادامه می خوانید :

مهندس ساغری درپاسخ به سوال که شهر رشت برای توسعه به چه مواردی نیازمند است می گوید :باید ببینیم که شهر ما در چه حوزه هایی از چه کمبودها و کاستی هایی رنج میبرد . شهر رشت فاقد مطالعات برنامه توسعه ای ۵ -۱۰ ساله وسند چشم اندازبرای آینده است و شاید مطالعات آن هنوز شروع نشده باشد . و باید گفت که اکنون برنامه اجرایی مدون برای پیشرفت شهر وجود ندارد چون چشم انداز هم موجود نیست بصورت مشخص نمی توان گفت که ما کجا هستیم . اغلب شهرهای مهم کشور بر طبق اطلاعاتی موجود برنامه های توسعه ۵ ساله ،۱۰ساله ، ۲۰ ساله و چشم انداز در خصوص پیشرفت و توسعه شهری خود داشته و در آن برنامه ها وراهبردها ، سند چشم اندازه و اهداف تدوین شده اند. و پیوست های متعددی بمانند ویژگی های فرهنگی و ارزش را دارا می باشند . اما شهر رشت فاقد این برنامه ها می باشد.

وی می افزاید : برنامه توسعه ی شهری رشت میبایست مبتنی بر پروژه های مختلفی باشد که اجرای هر یک از آن پروژه ها موجب تحول حوزه های شهری شود .پروژه های که موجب رونق اقتصاد شهری می شوند بمانند مشارکت در احداث فروشگاههای زنجیری و پاساژها و مراکز خرید و سیتی سنترها ومراکز اقتصادی ومالی وبازار طلا و سکه وارز بادر اختیار قرار دادن املاک و تسهیلات غیرنقدی جهت مشارکت بخش خصوصی. املاک مناسب این پروژه ها فعلا بصورت اقتصادی فقط در حاشیه رودخانه ها که بافت فرسوده است یافت می شود.         

این مراکز اقتصادی بعنوان موتور تحرک رشد و توسعه و رونق اقتصاد شهری هستند که بنوبه خود موجب سرمایه گذاری در کسب کارهای جدید هستند با مقایسه شهر رشت با سایر شهرها شهر نیاز به دهها مراکز از اینگونه بصورت پیشرفته و مدرن دارد.

ساغری ادامه می دهد: سالانه در حدود ۵ تا ۷ میلیون نفر گردشگر وارد گیلان می شوند که بیشتر این گردشگران شهر رشت را به عنوان محل گذر برای رفتن به سایر شهرهای می دانند و یا در خوشبینانه ترین حالت یک یا دو شب برای اسکان در رشت اقامت می یابند . طرح توسعه ی شهر رشت باید به گونه‌ای ای باشد که درصد قابل قبولی ازاین حجم از مسافر در طول سفر در شهر رشت ماندگاری بیشتری داشته باشند تا اقتصاد شهری رونق یابد و همچنین در تعامل فرهنگی ،فرهنگ و آداب سنن این شهر تبادل داشته باشد .

در شهر رشت برای ماندگاری توریست نیازمند یکسری مراکز اسکان ارزان ومناسب و برای اقشار متوسط و هتل ها و سکونت گاههای توریستی که مجهز به سرویس های بهداشتی و حمام ومراکز فروش ارزاق می باشد .در کنار آن مراکز جذاب گردشگری و تفریحی نظیر موزه مردم شناسی و طبیعی و آب و ابریشم و میرزا کوچک ونهضت جنگل و نسخ خطی ، باغ پرندگان ،باغ وحش ، باغ گیاه شناسی و احیای اماکن تاریخی ،سالن های ورزشی و استخر و پارک آبی و شهر بازی باشد. که نیاز به دهها هکتار زمین دارد که کرانه رودخانه های زرجوب و گوهر رود می توان محل اجرای پروژ های گردشگری باشد .

وی بهره گیری از حاشیه رودخانه ها را از طرحهای موثر می خواند و می گوید :                     

حاشیه رود خانه های رشت پس ازاحیا و باز افرینی جذاب ترین مکان برای استقرار تاسیسات و اماکن گردشگری است . در بالا دست رودخانه در نقاط جنوبی شهررشت مکانهایی در حاشیه جنگل با آرامش محیطی که دارند برای مراکز درمانی و بیمارستان ها و باغ های گیاهشناسی و تولید گل و گیاه را می توان ایجاد کرد و در نقاط شمالی که در حاشیه شمالی شهر و تقریبا خارج از شهر قرار دارند می توانیم مراکز تفریحی نظیر باغ وحش و باغ پرندگان را که تولید آلودگی محیطی دارند را ایجاد کرد.

در حوزه گردشگری شهر نیازمند دهها سایت مرتبط با ان است که در صورت رفع الودگی رودخانه حاشیه آن میتواند محل اجرای این پروژه ها باشد.

وی با بیان  راهکارهای توسعه پایدار شهری برای رشت می افزاید : معمولا توسعه ، موجب خدشه دار شدن و محیط زیست ، منابع آب و خاک خواهد شد اما توسعه باید به گونه ای باشد که باعث کاهش آسیب به محیط م انسان شود و در نهایت صدمات آن اندک باشد که در اصطلاح به آن توسعه پایدار گویند .

در استان گیلان توجه به منابع آب و خاک بسیار حایز اهمیت است ،نکته ی دیگری که باید در توسعه ی شهر رشت به آن توجه کنیم ،توسعه ی انسان محور و بهره گیری از مشارکت مردم در زمینه ی توسعه و پیشرفت شهر می باشد .

توجه به معماری شهری از مواردی است که باید در مدیریت شهری مد نظر قرار گیرد. توجه به فضای سبز ، پارک و باغ ها و محیط های مرتعی و جنگلی اطراف شهرعلاقمندی شهروندان را برای حضور در محیط شهری رانشاط آورتر می کند.

به عقیده ی بنده پایبندی واجرای برخی از طرحهای مصوب دستگاههای اجرایی، شهر رشت را تبدیل به یک فضای مرده و بسته کرده است که هیچگونه تناسبی در ارکان شهری وجود ندارد و بسیاری از ، فضاهای تاریخی شهری به حاشیه رانده شده است مثال بارز را می توان تالاب عینک دانست که در جهت احیا و بهره برداری از آن برنامه ی درستی تاکنون محقق نشده است .در تمامی شهرهای جهان ،از تالاب ها و رودخانه ها به عنوان استارتر توسعه شهری و محل تجمیع جمعیتی استفاده می شود اما تالاب عینک و رودخانه های رشت در این خصوص مغفول مانده اند.       

در گذشته طرح های گسترده توسعه ی شهری تا کنون ارایه نشده است معمولا کارهای عمرانی شهری به گشایش کمربندی ،خیابان و ایجاد میدان و پارک و غیره به صورت جزیره ای در نقاط پراکنده ی شهر رشت بسنده شده و طرحی که تحول شهری را بدنبال داشته باشد مسبوق به سابقه نیست.

وی اذعان می دارد : طرح پیاده راه سازی به صورت طرحی گسترده مطرح و عنوان شد اما نکته ای که حایز اهمیت می باشد این است که آیا پیاده راه سازی می تواند محور توسعه همه جانبه شهری باشد و نیازهای شهری که ذکر کردیم را برطرف کند؟ آیا خودش تبدیل به عامل باز دارنده برای بخش دیگر نشده است ؟ آیا ایجاد پیاده راه ضرورت نخست و اولویت شهر است؟ در حال حاضر بحث ساماندهی ترافیک شهر رشت مهمتر از ایجاد پیاده راه است .شریان های بی رمق شهر رشت محل عبور حجم عظیمی از وسایل نقلیه می باشد و باید در اولویت اول مدیریت شهری قرار گیرد چون صدها هزار نفر باید در طول روز با وسیله نقلیه در ان تردد کنند و آیا ما باید این مساله مهم را کنار بگذاریم و پیاده راه سازی را به عنوان اولویت نخست در نظر بگیریم ؟ در این صورت زندگی روزمره در شهر دچار چالش نخواهد شد     .

بر اساس مطالعاتی انجام گرفته آزاد سازی حریم رودخانه ها و تجاری سازی حاشیه ان را به عنوان محور توسعه ی شهری به شورای شهر پیشنهاد کردم .خصوصیتی که در این طرح وجود دارد معضلاتی اساسی که در شهر رشت داریم بیش از نیمی از ان با احیای رودخانه ها و ساماندهی رودخانه ها به علت خصوصیات غنی ذاتی و با ارزشی که دارند ،مرتفع خواهند شد .

اگر به تاریخچه ی رودخانه ها بنگریم بیشتر رودخانه ها سبب پیدایش شهرها شده اند چون وجود منابع آبی سبب تمرکز جمعیتی و ایجاد توده های کوچک جمعیتی در کنار آن رودخانه ها شده و کم کم این توده های جمعیتی به روستاهای کوچک و بعدها با افزایش جمعیت و پیوستن روستاها به همدیگر شهرها پدید دهها پروژه مرتبط با ورزش و تفریحات آبی و پروژه های فضا ی سبز واحداث پارک را اجرا نمود ولی متاسفانه این حجم از آب معضلی برای شهر و تالاب شده است.

ساغری ادامه می دهد : عوامل آلودگی رودخانه ها از مبدا این رودخانه تا تالاب انزلی مشخص شده اند که شامل فاضلاب های شهری ،صنعتی ،بیمارستانی و غیره هستند که باید تصفیه خانه های محلی یا لوکال در این نقاط ایجاد شوند و توسط ایجاد سازمانی تحت عنوان “سازمان عمران زرجوب و گوهر رود ” با داشتن پلیس آب از عوامل آلودگی جلوگیری بعمل اید.

زمانی که جلوی آلودگی آب رودخانه ها گرفته شد در طول سال توانستیم ازمبدا و سرچشمه آب مطمئن و بدون آلودگی را با احداث سد و تاسیسات تنظیمی با دبی مشخص در بستر رودخانه جاری سازیم با احداث چندین سد لاستیکی می توان ارتفاع سطح آب را در طول رودخانه تنظیم کرد .

با توجه به حرایم مصوب رودخانه ها و با استفاده از کمیسیون ماده ۵ ، باندی از حاشیه رودخانه ها به میزان مشخصی آزاد سازی شود و در اختیار شهرقرار گیرد و در املاک ازاد شده این قسمت پروژه های جدید اجرا گردد ،این اتفاق خوشایند می تواند شهر رشت را متحول کند ،همچنین می توان سایت های زیادی را برای سرمایه گذاری در حاشیه ی رودخانه ها تولید نماید .

وی در خصوص برنامه هایی که باید در اولویت کاری مدیریت شهری قرار گیرد می گوید : اولویت فعالیت های شهرداری به عقیده من باید در ۵ محور باشد : تجاری سازی رودخانه های زرجوب و گوهر رود ، پیگیری طرح قطار شهری و حمل و نقل عمومی ، ایجاد کمربندی دوم شهر رشت ، تکمیل پروژه های عمرانی با پیشرفت فیزیکی ۶۰ درصد و سامان دهی و اصلاح میدان شهرداری که به عقیده بنده این موارد از ضرورت های کنونی شهر رشت است.      

باید تردد در میدان شهرداری به صورت ایجاد رینگ هوایی و یا زیر گذر چاره اندیشی شود چون در حال حاضر طراحی پیاده راه بدین شکل در تعارض حمل و نقل سهل و آسان در مرکز شهرقرار دارد .