درد و دل تهیه کننده پیشکسوت رادیو

به گزارش گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا؛ فریبرز گلبن، تهیه کننده پیشکسوت رادیو، متولد 1329 است. او اواخر دهه 40 وارد رادیو شد و با دستیاری تهیه کار خود را شروع کرد. وی در طول این سال ها همواره تهیه کنندگی برنامه های پرمخاطبی همچون «آدینه»، «صبح جمعه با شما»، «هفت شنبه»، «جمعه خوب»، «جمعه من»، «چه فرصتی چه شبی» و... را بر عهده داشت و در دوره های اول برگزرای جشنواره رادیو عنوان بهترین تهیه کننده را کسب کرد. به بهانه برگزاری چهاردهمین جشنواره بین المللی رادیو گفتگویی از وی را از نظر می گذرانیم .

کار با رادیو را چگونه آغاز کردید؟

سال 48 به رادیو آمدم و به عنوان دستیار و کمکی در رادیو همه جا سَرَک می کشیدم. تا اینکه سال 50 در دوره تهیه کنندگی رادیو شرکت کردم و تهیه کننده شدم ولی همچنان دستیار بودم. در آن زمان برنامه زنده بامدادی را داشتیم و برنامه های زنده رادیویی بسیار کم بود. در آن برنامه از ساعت 6 تا 9 صبح با مرحوم مالی و محمد خواجوی کار می‌کردیم. بعد از انقلاب مدتی نبودم و پس از چند سال دوباره به ترکیب رادیو برگشتم. آن زمان مجله اقتصادی را داشتیم. رادیو مانند امروز این چنین گسترده نشده بود و تنها رادیو ایران بود. آن برنامه زنده بود و چون من هم تجربه برنامه زنده داشتم کار را شروع کردیم و کار خوبی هم از آب درآمد. مدتی بعد رادیو پیام تازه پا گرفته بود و من را برای رادیو پیام خواستند. خوشبختانه در آنجا من با داریوش کاردان همکار شدم و چون هر دو تجربه داشتیم با هم هماهنگ شدیم. تا سال ها دوشنبه ها بعد از ظهر 6 تا 10 شب با داریوش کاردان در رادیو پیام برنامه داشتیم. بعد از آن رادیو جوان افتتاح شد و ما اولین کسانی بودیم که در بدو تاسیس رادیو جوان شروع به کار کردیم. آن زمان اجازه نداشتیم در شبکه های دیگر به جز رادیو پیام همزمان کار کنیم. با داریوش کاردان برنامه عصرانه را داشتیم که برنامه ای بسیار جذاب با محتوای طنز اجتماعی و انتقادی بود. بعد همراه داریوش کاردان و مرحوم خانم قیصرخواه و ژاله صادقیان، برنامه «آدینه» را در رادیو ایران داشتیم. پس از که این برنامه تعطیل شد به رادیو جوان آمدیم و برنامه صبح جمعه برای رادیو جوان به نام «جمعه خوب» را داشتیم. در این برنامه با دوستانی مثل آقای آذری و عبدی و... همراه بودیم. بعد کم‌کم متوجه شدیم که این تیپ به درد شبکه جوان نمی‌خورد و تصمیم گرفتیم بیشتر، جوانان را به کار بگیریم. بدین ترتیب جوانانی مانند فرزاد حسنی و امیر منوچهری به جمع ما اضافه شدند و «جمعه خوب» ادامه داشت. برنامه ای که بعدها به «هفته ای ها» و «هفت شنبه» تغییر نام پیدا کرد. همچنین در رادیو جوان برنامه « چه فرصتی چه شبی» را نیز با آقای فرزاد حسنی داشتیم. آن هم برنامه بسیار جذابی بود و مخاطبان بسیاری داشت. همکاری من با رادیو جوان همچنان ادامه داشت تا سال گذشته نوروز برنامه «عید من» را داشتیم که در روزهای عادی «جمعه من» بود. این برنامه نیز میان برنامه های مناسبتی پرمخاطب ترین برنامه شناخته شد. 

فکر می کنید برگزاری جشنواره هایی همچون جشنواره بین المللی رادیو در موضوع انتقال تجربه به نسل جوان چطور می تواند موثر باشد؟

جشنواره رادیو کار بسیار جذابی است. ممکن است من فرصت نداشته باشم که همه شبکه های رایویی را بشنوم و ممکن است اتفاقی برنامه ای را بشنوم. برگزاری جشنواره چند مزیت دارد، یکی اینکه برنامه های خوب در آن شناخته می شوند و می توانید افراد حرفه ای را بشناسید، توانایی های آنها را ببینید. کار رادیو یک کار هنری است که انتها ندارد. حتی من که 51 سال در رادیو سابقه دارم هم از جوانان یاد می گیرم. این اصلا چیز بدی نیست. ضمنا برنامه های خارجی هم که در این جشنواره شرکت می کنند این فرصت را فراهم می کند که بدانیم آنها در کشورهای خودشان چه کار کرده اند و رادیو در دنیا به کجا می رود. از این رو حداکثر امکانات برای ما فراهم است که بدانیم در بحث رادیو و صدا چه می گذرد. همچنین می توانیم مقایسه ای با برنامه سازی در کشور خودمان داشته باشیم. حتی بدانیم در شهرستان های ما چه می گذرد. شاید استعدادهایی در شهرستان وجود داشته باشد که کاری نو می کنند، چرا من استقبال نکنم و از آنها یاد نگیرم. برای همین برگزاری جشنواره بسیار می تواند در ارتقای سطح کیفی برنامه ها موثر باشد. 

*چه کاری کنیم مردم بیشتر با رادیو دوست شوند؟

 رادیو در همه جای دنیا کار خودش را می کند. اوایل که تلویزیون آمد همه می گفتند که با آمدن تلویزیون رادیو کنار گذاشته می شود ولی این گونه نبود و رادیو همیشه مخاطبان خود را داشته است. همچنین با آمدن ماهواره و اینترنت کنار گذاشته نشد. در ایران هم همین طور است. رادیو توسط ما خودش را با اجتماع تطبیق می دهد. رادیوی ما نیز با رادیوی 10 سال گذشته تفاوت دارد و ما به روز شده ایم. ما باید به روز شویم و خودمان را با جریانات روز تطبیق دهیم تا رادیو را سرپا نگه داریم و اعتماد مردم را به رادیو جلب کنیم. 

از دوره های گذشته جشنواره رادیو چه تجربه ای دارید؟

من یک بار در همان دوره های اول برگزاری این جشنواره عنوان بهترین تهیه کنندگی را به همراه آقای کاردان دریافت کردم ولی در حال حاضر دیگر شرکت نمی کنم. به دلیل اینکه اگر برنامه ام اول یا منتخب شود می گویند او 50 سال سابقه دارد و کار سختی نکرده است. اگر هم که برنامه ام اول و یا منتخب نشود که می گویند با 50 سال سابقه نتوانسته حتی منتخب شود. برای همین خودم را کنار کشیده ام. 

در این جشنواره پیشکسوتان چه جایگاهی می توانند داشته باشند؟

زمانی که من تازه سرکار آمده بودم رئیسی داشتیم که می گفت این بازنشستگان باید بروند! ما می گفتیم چرا؟ و او می گفت برای اینکه قدیمی ها نمی توانند خلاقیت جوانان را درک کرده و نمی گذارند کار کنند! ولی من این تجربه را دارم لذا هرکس که وارد این حرفه شود را حتما کمک می کنم و تشویقش می کنم تا آن انگ به من نخورد!

از میان برنامه هایی که کار کردید کدام برنامه و کدام همکار را بیشتر دوست داشتید؟

من در این سال ها برنامه ای را که دوست نداشتم کار نکردم. باید برنامه را دوست داشته باشی تا کارت خوب شود. من عاشق کار داریوش کاردان بودم. با هم بسیار هماهنگ بودیم و واقعا از هم انرژی می گرفتیم. بارها کسل سرکار می آمدیم ولی انتهای برنامه می دیدیم که تازه انرژی گرفته ایم. با فرزاد حسنی نیز همین طور. برنامه «چه فرصتی چه شبی»، «آدینه»، «هفت شنبه»، «جمعه من» و ... را دوست داشته و دارم چون اگر کارمان را دوست نداشته باشیم در آن موفق نمی شویم. 

در آخر اگر نکته ای باقی مانده برایمان بفرمایید.

اینکه هوای رادیو را داشته باشیم. رادیو همه اش عشق است. من حتی روزی هم که بیکار باشم به رادیو می‌آیم. این عشق در ذات آدم است. شاید من 18، 19 سالم بود که به رادیو آمدم و پول هم نمی گرفتم. علاقه مند بودم و همان باعث شد که من بزرگ شوم. متاسفانه هیچ کار دیگری هم غیر از کار رادیو بلد نیستم.