«موشک» جواب «موشک» / شلیک پس از دیدار پوتین

 به گزارش گروه روی خط رسانه های خبرگزاری برنا؛ کره شمالی دیروز چند موشک کوتاه‌برد را آزمایش کرد. گفته می‌شود این اقدام در واکنش به آزمایش و تمرین مشترک روز جمعه سربازان کره جنوبی و آمریکا با سامانه موشکی تاد صورت گرفته است. سئول و واشنگتن سیستم سامانه رهگیری موشکی تاد را سال گذشته برای مبارزه با تهدیدات موشکی کره شمالی نصب کردند، اما یک روز پس از آزمایش این سامانه، پیونگ‌یانگ نیز چند فروند موشک را آزمایش کرد تا به آمریکا و کره جنوبی، مخاطرات اقدامات تحریک‌آمیزشان را یادآوری کند.

کره شمالی پس از شکست مذاکرات دوجانبه با آمریکا در ویتنام، روند تعامل با این کشور را کمی تغییر داده است. پیش از آغاز مذاکرات دوجانبه، کیم جونگ اون، رهبر کره‌شمالی برای نشان دادن حسن نیت خود در ۲۰ آوریل ۲۰۱۸ (۳۱ فروردین ۹۷) اعلام کرد که آزمایش‌های هسته‌ای و پرتاب آزمایشی موشک‌های بالستیک (قاره‌پیما) را متوقف می‌کند. او دلیل این تصمیم را این‌گونه توضیح داد که «دیگر نیازی به ادامه آزمایش‌های هسته‌ای وجود ندارد چراکه این آزمایش‌ها به لحاظ نظامی تکمیل شده‌اند و نیازی به ادامه آن‌ها نیست.»

۲۲ خرداد سال ۹۷، کیم جونگ اون و دونالد ترامپ در سنگاپور برای نخستین‌بار با یکدیگر دیدار و گفتگو کردند. اظهارات دوطرف در پایان این دیدار تا حدودی امیدوارانه بود، اما تجربه اقدامات فردی همچون اقدامات ترامپ نشان می‌داد که نباید برای به نتیجه رسیدن این مذاکرات خوش‌بین بود. شاید به همین دلیل کره شمالی در چندین نوبت دست به آزمایش‌های موشکی و تهیه زیرساخت‌های لازم برای بهبود عملکرد موشک‌های قاره‌پیمای خود کرد. نزدیک به چهارماه پس از این مذاکرات، خبرگزاری دولتی کره شمالی اعلام کرد ارتش این کشور به مناسبت شصت و نهمین سالگرد آزادسازی کره، یک فروند «موشک تاکتیکی فوق‌مدرن نقطه‌زن با کارایی بالا» را آزمایش کرده است.

دور دوم مذاکرات سران دو کشور ۲۸ فوریه (۹ اسفند ۹۷) در شهر هانوی ویتنام برگزار شد. برخلاف انتظار، این دیدار خیلی زود و بدون نتیجه به پایان رسید. مدتی پس از این دیدار مشخص شد آنچه باعث‌شده این مذاکرات بی‌نتیجه به پایان برسد، زیاده‌خواهی طرف آمریکایی بوده است. در این دیدار واشنگتن به پیونگ‌یانگ پیشنهاد کرده بود همه تاسیسات هسته‌ای و همچنین برنامه‌های تسلیحات شیمیایی و میکروبی خود را به‌طور کامل از بین ببرد، موشک‌های بالستیک و پرتابگر‌های خود را دمونتاژ و همچنین همه تولیدات قابل استفاده دوگانه مربوطه را تعطیل کند. علاوه‌بر این، ترامپ از کیم جونگ اون تقاضا کرده بود دسترسی کامل بازرسان بین‌المللی به همه تاسیسات مورد علاقه آن‌ها را تامین کند، اما رهبر کره‌شمالی به همه این تقاضا‌ها جواب رد داد.

روند گام به گام مذاکرات

خواسته‌های نامحدود آمریکا و عدم ارائه تضمین‌های لازم باعث شد کره شمالی در روند مذاکرات خود با آمریکا تغییر ایجاد کند. پیونگ‌یانگ البته با هوشیاری در جریان این مذاکرات حاضر به کنار گذاشتن هیچ‌یک از مولفه‌های قدرت خود نشد و قابلیت‌های هسته‌ای و موشکی خود را به‌طور کامل حفظ کرد و تنها برای اطمینان‌بخشی به طرف مقابل، بخشی از آزمایش‌های خود را تعلیق کرد. کره‌شمالی معتقد بود طرفین باید یک برنامه گام به گام را محور قرار دهند و در ازای برطرف شدن بخشی از تحریم‌های آمریکا، پیونگ‌یانگ نیز اقداماتی انجام دهد، اما آمریکا حاضر به چنین توافقی نبود.

این مساله باعث شکست مذاکرات شد تا پیونگ‌یانگ برای اعمال فشار بر طرف غربی، سراغ ابزار‌های حفظ‌شده خود برود. این کشور یک ماه و نیم پس از پایان مذاکرات، در اواخر فروردین نوع جدیدی از یک «سلاح هدایت‌شونده تاکتیکی» را آزمایش کرده است. جزئیاتی از این آزمایش منتشرنشده، اما خبرگزاری مرکزی کره شمالی اعلام کرده این سلاح مجهز به یک «کلاهک قدرتمند» بوده است.

به دنبال این آزمایش، رهبر کره شمالی به آمریکا هشدار داده بود که در صورت عدم تغییر استراتژی، دورنمای حل‌مساله هسته‌ای در شبه جزیره کره «تیره و بسیار خطرناک» خواهد شد. کیم جونگ اون، گفته حاضر است تا آخر امسال منتظر تغییر رویکرد آمریکا در مذاکرات با پیونگ‌یانگ باشد.

موشک جواب بدعهدی

صبر کره‌شمالی در مقابل بدعهدی‌های آمریکا در مذاکرات هسته‌ای بالاخره تمام شد؛ این کشور در اولین ساعات صبح دیروز چند فروند موشک بالستیک کوتاه‌برد تاکتیکی را به سمت اهدافی از پیش تعیین‌شده شلیک کرد.

خبرگزاری یونهاپ متعلق به کره‌جنوبی صبح‌شنبه اعلام کرد کره شمالی راس ساعت ۹:۰۶ صبح روز شنبه از شهر بندری وونسان واقع در شرق این کشور، موشکی را در جهت شرق شلیک کرده است. بر این اساس، ستاد مشترک نیرو‌های مسلح کره جنوبی در بیانیه‌ای ضمن اشاره به نامشخص بودن نوع موشک اعلام کرد: «مقامات کره جنوبی و آمریکا مشغول بررسی جزئیات این موشک هستند.» دقایقی بعد برخی منابع خبری به نقل از وزارت دفاع کره‌جنوبی گزارش دادند که کره شمالی دقایقی بعد از شلیک اولین موشک مجددا چند فروند موشک کوتاه‌برد شلیک کرده است. گفته می‌شود این موشک‌ها بین ۷۰ تا ۱۰۰ کیلومتر در آسمان پیش رفته‌اند، ولی ارتفاع آن‌ها هنوز مشخص نیست.

شلیک چند موشک بالستیک توسط کره شمالی نخستین مورد از این دست آزمایش‌ها در یک سال و نیم گذشته و پس از آغاز مذاکرات هسته‌ای بین سران دو کشور است.

بلافاصله پس از آزمایش موشکی کره شمالی، دولت سئول در بیانیه‌ای از این کشور خواست تا از اقداماتی که باعث می‌شود منطقه شبه جزیره متشنج شود، خودداری کند. در همین رابطه سخنگوی ریاست‌جمهوری کره‌جنوبی گفت ما از دولت پیونگ یانگ انتظار داریم هر چه زودتر به مذاکرات خلع سلاح هسته‌ای ملحق شود. بر اساس بیانیه وزارت خارجه سئول، اقدام اخیر پیونگ یانگ علیه توافق نظامی میان دو کره است.

وزارت خارجه کره جنوبی امروز اعلام کرد «کانگ کیونگ وا» وزیر خارجه این کشور به دنبال پرتاب‌های موشکی اخیر از جانب کره شمالی با «مایک پمپئو» وزیر خارجه آمریکا تلفنی گفتگو کرده است. بنابر گزارش خبرگزاری «اسپوتنیک»، وزرای خارجه کره جنوبی و آمریکا امروز توافق کرده‌اند واکنشی «محتاطانه» به اقدام اخیر کره‌شمالی در پرتاب چندین موشک کوتاه‌برد داشته باشند. این گفت‌وگوی تلفنی میان وزرای خارجه کره‌جنوبی و آمریکا چند ساعت پس از پرتاب چندین موشک از سمت کره شمالی به دریای ژاپن انجام گرفت. در بیانیه وزارت خارجه کره جنوبی تاکید شده طرفین ضمن توافق برای واکنش محتاطانه در رابطه با پرتاب‌های موشکی امروز، بر ادامه تعاملات در عین انجام تحلیل‌های بیشتر در رابطه با رویداد صبح دیروز تاکید کردند. «لی دو هون» نماینده ویژه کره جنوبی در امور مربوط به کره‌شمالی و «استفن بیگان» نماینده ویژه آمریکا امروز تلفنی با یکدیگر گفتگو کرده‌اند.

علاوه‌بر این، دفتر ریاست‌جمهوری کره جنوبی روز گذشته نشستی اضطراری را با حضور مقامات ارشد امنیتی و نظامی این کشور برگزار کرد و ضمن محکوم کردن اقدام اخیر کره شمالی در پرتاب چندین موشک کوتاه‌برد، خواستار بازگشت پیونگ‌یانگ به میز مذاکرات شد.

درباره علت دقیق انجام این آزمایش موشکی خبری منتشر نشده است، اما رسانه‌ها نوشته‌اند که آزمایش موشکی اخیر کره شمالی هشداری در واکنش به رزمایش موشکی تاد آمریکا و کره جنوبی است. کره شمالی، روز جمعه، آزمایش و تمرین مشترک سربازان کره جنوبی و آمریکایی با سامانه موشکی تاد را محکوم و آن را تهدیدی برای صلح شکننده شبه‌جزیره عنوان کرد. به گزارش ایرنا، کره جنوبی و نیرو‌های آمریکایی مستقر در این کشور ماه گذشته میلادی در کمپ هامفری واقع در ۷۰ کیلومتری جنوب سئول، با هدف نشان دادن مهارت و افزایش آمادگی خدمه، کار با سامانه موشکی تاد آمریکا را به سربازان خود یاد دادند. سئول و واشنگتن سیستم سامانه رهگیری موشکی تاد را سال گذشته برای مبارزه با تهدیدات موشکی کره‌شمالی نصب کردند.

روزنامه «یوری زوکیری» کره شمالی روز جمعه در مقاله‌ای نوشت آزمایش این سامانه موشکی، تحرک نظامی محسوب می‌شود که صلح شبه جزیره را به خطر می‌اندازد و «تهدیدی آشکار علیه کره‌شمالی» محسوب می‌شود. این روزنامه همچنین کره‌جنوبی را به عواقب بد دنباله‌روی از سیاست‌های آمریکا در شبه‌جزیره تهدید کرد.

سراب ترامپ

ساعاتی پس از آزمایش موشکی کره شمالی، دونالد ترامپ دست به توئیتر شد و تلاش کرد با وعده آینده اقتصادی روشن برای کره‌شمالی، کیم جونگ اون را از انجام آزمایش‌های موشکی دیگر منصرف کند. ترامپ در پیامی در صفحه توئیتر خود نوشت: «هر چیزی در این دنیای بسیار جالب، امکان‌پذیر است، اما من معتقدم که «کیم جونگ اون» (رهبر کره شمالی) به درک کامل قابلیت اقتصادی بزرگ کره شمالی رسیده و هیچ اقدامی صورت نخواهد داد که تداخلی در این موضوع ایجاد کرده یا به آن پایان دهد. وی همچنین می‌داند که من نیز با او هستم و نمی‌خواهد وعده خود به مرا زیر پا بگذارد. معامله انجام می‌شود.»

تقویت بازدارندگی

کره شمالی در جریان مذاکرات خود به دنبال دریافت تضمین عدم حمله نظامی در ازای خلع سلاح اتمی بود، اما آمریکا حاضر به ارائه چنین تضمینی نشد. اکنون و پس از شکست دور دوم مذاکرات، پیونگ‌یانگ که امیدی به آینده این مذاکرات ندارد، به دنبال تقویت توان بازدارندگی خود در برابر
کره جنوبی و آمریکاست.

شلیک پس از دیدار پوتین

چهارشنبه ۴ اردیبهشت «کیم جونگ اون» با تشریفات خاص امنیتی و هدف «گفتگو‌های روشن» در مورد «راه‌حل وضعیت در شبه جزیره کره» و «تحکیم روابط» به روسیه سفر کرد. در جریان دیدار گرمی که اون با ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهور روسیه داشت، رهبر کره‌شمالی از فرصت به وجود آمده استفاده و علیه آمریکا سخن گفت و حتی تهدید کرد که احتمال بحران در شبه جزیره وجود دارد. او گفت که وضعیت در شبه جزیره کره به «نقطه بحرانی» رسیده و ممکن است به دلیل رفتار یکجانبه و غیرصادقانه آمریکایی‌ها به حالت اصلی خود برگردد. به رسم معمول در این دیدار نیز از جزئیات گفتگو‌های دوطرف خبری به بیرون درز نکرد، اما حالا کمتر از ۱۰ روز پس از این سفر، کره شمالی اقدام به آزمایش و شلیک چندین موشک کرده است. چنین اقدامی آن هم چند روز پس از بازگشت اون از مسکو، نمی‌تواند بی‌ارتباط با روس‌ها باشد. روس‌ها قصد دارند با تغییر موازنه در شبه جزیره کره، فضای تحولات این منطقه را تحت تاثیر قرار دهند و راهی بزرگ‌تر برای نقش‌آفرینی خود در خاور دور بیابند. برهمین اساس هم پوتین در دیدار ولادی وستوک با زیرکی به نقش روسیه در مذاکرات صلح کنونی شبه جزیره کره اشاره کرد و آن را مثبت خواند. البته پیونگ‌یانگ هم از این موضوع ناراضی نیست، اما آمریکا به‌صراحت با اضافه شدن کشور‌های دیگر به این مذاکرات مخالف است. روسیه یکی از اصلی‌ترین تامین‌کنندگان کالا‌های مورد نیاز کشور ۲۴ میلیون نفری کره شمالی است و در صورت خواست این کشور تلاش آمریکا برای اعمال فشار حداکثری به کره‌شمالی ناموفق خواهد بود. قطعا کیم جونگ اون بدش نمی‌آید دور میزی بنشیند که دوستانی هم داشته باشد.

منبع: روزنامه فرهیختگان