دوجین دلیل برای اینکه چرا با تلویزیون نمی‌خندیم!

در گفتگویی ضمنی و بی پرده با چندتن از نویسندگان طنز تلویزیون به این نکته رسیدیم که بسیاری از نویسندگان حوزه طنز علاقه‌ای به نوشتن سریال در این‌گونه پرطرفدار نمایشی ندارند. دلایل متفاوتی می‌تواند دخیل باشد که در ذیل با توجه به تحقیقات و بررسی‌های میدانی به آن رسیده‌ایم:

1) ما اجازه نداریم با هیچ یک از مشاغل شوخی کنیم.

2) شوخی با مسئولین مملکتی ممنوع است.

3) انتقادهای اجتماعی مرتبط با هنجارها و ناهنجاری‌ها در یک حد و اندازه محدودی قابلیت پخش دارد که قطعا این اندازه از مجوز اجازه نمی‌دهد اثری جذاب روی کاغذ بیاید چه برسد به آنکه در تولید، عوامل مجوز شوخی با اتفاقات سیاسی و اقتصادی را داشته باشند.

4) شوخی با گویش‌ها و لهجه‌های بومی با محدودیت و ممنوعیت مواجه است، لذا نویسنده‌ها در شرایط خاصی مجوز دارند که با برخی از لهجه‌ها شوخی کنند.

5) بر اساس اعتقادات، عرف و قوانین دینی شوخی‌های جنسی که یکی از فاکتورهای کمدی در یک اثر نمایشی در دنیاست در کشور ما ممنوع است.

6) در تیپ سازی‌ها باید مراقب باشیم به کسی برنخورد.

7) در استفاده از ادبیات کلامی و شوخی‌های کلامی بر اساس قوانین و قواعد عرفی نویسنده در نگارش باید از مراقبت بسیار بالایی برخوردار باشد. به این معنا که جدا از رعایت ادب و احترام استفاده از برخی اصطلاحات که می‌تواند موقعیتی کمیک یا طنز ایجاد کند بایستی در چارچوب معین شده اتفاق بیافتد.

8) شوخی با یک شخصیت خاص ممنوع است.

9) نویسنده طنز می‌بایست در یک ناکجاآباد قصه‌اش را روایت کند تا بتواند در این جغرافیا به وضعیت موجود، روابط و مسائل مختلف اجتماعی از قبیل مشاغل و... شوخی کند.

10) انتقاد از سبک و سیاق مشاغل مختلف که شاید در حد و اندازه‌های یک شوخی جهت یادآوری باشد هم ممنوع است. لذا نویسنده بایستی در دنیای قصه‌اش حتی مشاغلی را تعریف کند که شاید وجود خارجی هم نداشته باشد.

11) نویسنده مجوز شوخی با کاراکترهای منفی حاضر در جامعه را هم تا یک اندازه مشخصی دارد. در حقیقت ما نمی‌توانیم حتی با معتادها و... هم شوخی کنیم.

12) جالب اینکه شوخی‌های خانوادگی نیز باید در کمال ادب و احترام باشد. چراکه در سریال‌های طنز هم بنیاد خانواده، احترام به بزرگترها، رعایت اصول رفتار باید مدنظر نویسندگان قرار گیرد. در واقع حتی نویسنده مجوز ندارد برای نقد روابط اعضای خانواده که شاید چالش اصلی امروز بسیاری از خانواده‌ها باشد، موقعیتی طنز و کمدی ایجاد کند.

با دو جین موارد فوق به نظر شما کدام نویسنده انگیزه دارد در حوزه طنز ورود کند؟ با این وصف، بسیاری از مردم علاقه‌مند هستند لحظات‌شان را با دیدن سریال‌های طنز در کنار خانواده سپری کنند. اگرچه در این روزها برخی مجوز این را دارند تا به خطوط قرمز موجود نزدیک شوند و براساس اطمینان تلویزیون و روابط‌شان آثار طنزی را برای تلویزیون بسازند، اما این شرایط برای همه نویسندگان و سازندگان سریال مهیا نیست.

به همین دلیل است که بسیاری از نویسندگان و کاربلدان حوزه طنز علاقه‌مند هستند این ژانر را در شبکه نمایش خانگی که محدودیت‌های به مراتب کمتری از تلویزیون دارد را دنبال کنند. اگر به آثار منتشر شده طنز در شبکه نمایش خانگی سری بزنید متوجه خواهید شد طنازان سابق تلویزیون این روزها روی پیشخوان مارکت‌ها سر و صدای بیشتری به پا کردند و اتفاقا مشتری‌های خوبی هم برای آنها دست به جیب می‌شوند.

یادداشت؛ پیروز قهرمانی