
به گزارش گروه روی خط رسانه های خبرگزاری برنا؛"دن دو لوک" خبرنگار بخش پژوهش این شبکه خبری در این نوشتار افزود: حامیان توافق هستهای ایران شامل باراک اوباما رئیس جمهوری وقت آمریکا، امانوئل مکرون رئیس جمهوری فرانسه و دیگران از مدتها پیش از انتخاب شدن ترامپ، چنین استدلال کرده بودند که کنار گذاشتن این توافق با خطرات بزرگ همراه است و حتی شاید در نهایت به درگیری منجر شود.
اوباما در سال ۲۱۰۵ در سخنانی در دفاع از برجام در کنگره گفت: بیایید با کلمات بازی نکنیم و واضح و آشکار سخن بگوئیم؛ ما در نهایت با انتخاب میان دیپلماسی و گونههای از جنگ روبه رو هستیم، که ممکن است فردا یا سه ماه دیگر رخ ندهد، اما بالاخره اتفاق خواهد افتاد.
اما ترامپ به عنوان نامزد ریاست جمهوری آمریکا در مبارزات انتخاباتی ۲۰۱۶، برجام را بدترین توافق تاریخ خواند و قول داد که آن را دفن کند و در سال ۲۰۱۸ نیز کاملاً به این وعده خود عمل کرد. اما یک سال پس از آن، آشکارا در باره مزایا و معایب حمله هوایی به ایران سخن میگوید.
اوباما در سخنان سال ۲۰۱۵ خود افزود که بدون در اختیار داشتن توافقنامهای برای محدود کردن برنامه هستهای ایران در برابر در نظر گرفتن معافیت از تحریمها برای تهران، هر دولتی که در آمریکا روی کار بیاید تنها یک گزینه برای جلوگیری از دستیابی تهران به سلاح هستهای خواهد داشد که وارد شدن در جنگ دیگری در منطقه خاورمیانه خواهد بود.
این ادعا در باره برنامه هستهای ایران در حالی مطرح شده که آژانس بین المللی انرژی اتمی بارها پایبندی ایران به توافق هستهای را تأیید و عدم انحراف در آن را مورد تاکید قرار داده است.
ترامپ ۱۸ اردیبهشت ماه ۹۷ خروج کشورش را از توافق هستهای اعلام و تحریمها علیه ایران را برگرداند. این اقدام با انتقاد جهانی بویژه دیگر کشورهای امضا کننده این توافق روبرو شد و آنها اعلام کردند که به این توافق پایبند میمانند و سازوکارهایی نیز برای بهره مندی ایران از توافق هستهای راه اندازی میکنند.
تارنمای ان بی سی ادامه داد: اما در آن هنگام جمهوریخواهان مخالف برجام، این نظر اوباما را رد کردند که جایگزین این توافقنامه، حمله به ایران خواهد بود.
مکرون و دیگر سران کشورهای اروپایی نیز با ابراز نگرانی از این موضوع که فروپاشی این توافق، خطرهایی برای منطقه بی ثبات خاورمیانه در پی خواهد داشت، بارها از ترامپ درخواست کرده بودند که از آن خارج نشود.
وی در مقام رئیس جمهوری فرانسه در سال ۲۰۱۷ در مجمع عمومی سازمان ملل متحد، برجام را در هنگامهای که خطر اوج گیری خشونت و تنش را نمیتوان نادیده گرفت، پایه و اساس صلح دانست و هشدار داد که کنارگذاشتن این توافق بدون جایگزین کردن توافق دیگری با آن، اشتباه بسیاربزرگی خواهد بود.
مکرون یک سال بعد در گفتوگو با مجله اشپیگل با هشدار شدید به ترامپ که آماده خروج از برجام بود، این اقدام را مترادف با بازکردن درجعبه پاندورا دانست که ممکن است به معنی آغاز جنگ باشد، هر چند بر این باور نیست که دونالد ترامپ خواهان جنگ باشد.
آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل متحد نیز در مه ۲۰۱۸ همزمان با اعلان خروج ترامپ از برجام گفت که توافق هستهای، پیروزی مهم دیپلماتیک است و کنارگذاردن آن بدون ارائه جایگزین، خاورمیانه را در وضع بسیار خطرناکی قرار خواهد داد.
آنگلا مرکل صدراعظم آلمان هم در سال گذشته (۲۰۱۸) به بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل هشدار داد که تصمیم ترامپ برای خروج از توافق هستهای ممکن است منجربه فروپاشی تمامی این توافقنامه و آغاز احتمالی جنگ در منطقه شود.
اوباما پس از اعلان تصمیم ترامپ در هشتم مه ۲۰۱۸ (۱۸ اردیبهشت ۹۷) برای بیرون بردن ایالات متحده از توافق هستهای، با تکرار هشدار خود در باره پیامدهای این اقدام، گفت: آمریکا بدون برجام ممکن است در نهایت وادار به پذیرش یکی از گزینههای ایران دارای سلاح هستهای یا بروز جنگ دیگری در خاورمیانه شود.
هیلاری کلینتون رقیب ترامپ درانتخابات ریاست جمهوری ۲۰۱۶ نیز با هشدار در باره خطرهای رد کردن توافق میان ایران و قدرتهای جهانی گفت: ایالات متحده با یک انتخاب روبروست؛ یا حرکت به سوی مسیر دیپلماسی و یا پذیرش مسیر خطرناکتر منتهی به آینده بسیار غیرقابل اعتمادتر و خطرناکتر.
کلینتون در سخرانی دیگری در سال ۲۰۱۶؛ رویکرد ترامپ را به مسئله هستهای ایران، گستاخانه توصیف کرد افزود: ترامپ میگوید ما نباید این توافق را میپذیرفتیم و باید از آن بیرون میآمدیم. اما این اقدام به معنی پایان تحریمهای جهانی بر ایران و ازسرگیری برنامه هستهای آن در حالی بود که جهانیان ما را مقصر میدانستند. اما پس از آنچه رخ میداد؟ با ایران بجنگیم و یا به کشورهای جهان بگوئیم خودتان با ایران مذاکره و توافق کنید.
ژنرال جوزف ووتل رئیس پیشین ستاد مرکزی فرماندهی ارتش آمریکا نیز در مارس ۲۰۱۸ به سناتورهای کنگره گفت که توافق هستهای راهی برای مقابله با تهدید ساخت تسلیحات هستهای توسط ایران است و مشخص نیست در صورت خروج واشنگتن از این تواقق، با این مسئله چگونه برخورد خواهد شد. هدف برجام برطرف کردن یکی از تهدیدهای اصلی و اساسی متوجه ما از ناحیه ایران است، بنابراین در صورت از بین رفتن آن، ما بایستی راه دیگری برای رویارویی با برنامه تسلیحات هستهای آنها (تهران) در اختیار داشته باشیم.