آنفولانزا از ابتلا تا درمان

شیوع ویروس آنفلوآنزا، مردم را نگران کرده. با اینکه آمار فوتی‌های این بیماری‌ ١٩ نفر اعلام شده بود، دیروز رئیس مرکز اطلاع‌رسانی وزارت بهداشت به ایرنا خبر داد که این بیماری در کل کشور، ٥٦ نفر را قربانی کرده، آمار مربوط به ١٩٨ نفر، تنها در یک هفته گذشته بوده است.

کیانوش جهانپور اضافه کرد که از اول مهر تاکنون ٤‌هزار نفر به علت ابتلا به بیماری‌های تنفسی و مشکوک به آنفلوآنزا در بیمارستان بستری شدند که از این تعداد ۵۶ نفر بر اثر آنفلوآنزا جان خود را از دست دادند.

به گفته او بیشترین موارد مرگ این بیماری در استان‌های کرمان، گلستان، مازندران، خوزستان و کهگیلویه و بویراحمد بوده است. او همچنین به آمار ابتلای ٤‌هزار نفر به بیماری‌های تنفسی و بستری‌شدن‌شان در بیمارستان اشاره کرد و این توضیح را داد که تمام این افراد به‌طور قطعی به آنفلوآنزا مبتلا نبودند، اما بسیاری از آنها مشکوک به آنفلوآنزا بودند:

«هنوز به مرحله اپیدمی این بیماری نرسیده‌ایم، اما احتمال اینکه ١٥ تا ٢٥‌درصد جامعه به این بیماری مبتلا شوند، تا دو سه هفته آینده وجود دارد.»مسئولان وزارت بهداشت می‌گویند که عامل ویروس امسال، H١N١ یا همان آنفلوآنزای فصلی و H٣N٢ است. بیشترین سهم اما با همان H١N١ است.

نشانه‌های این بیماری، شباهت‌های زیادی با سرماخوردگی دارد، اما تب، درد عضلانی و استخوانی، تهوع و استفراغ، در میان افراد مشکوک به آنفلوآنزا دیده می‌شود.تعطیلی مدارس ارتباطی با آنفلوآنزا نداشتمحمدمهدی گویا، رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت روز گذشته در نشست خبری که در کرمان داشت، بدون اینکه درباره درستی آمار مرگ ٥٦ نفر بر اثر ابتلا به این بیماری توضیح دهد، خبر داد که ٩ مبتلا به این ویروس در استان کرمان جان‌شان را از دست دادند؛ این افراد مبتلا به بیماری‌های زمینه‌ای بودند:

«از اول شهریور ماه تاکنون یک‌هزار و ٢٨٧ نفر در این استان به بیماری‌‌های تنفسی مبتلا شده‌اند که از این تعداد ٩٣نفر ابتلای قطعی به آنفلوآنزا داشتند.» این مسئول در وزارت بهداشت، همان آمار مرگ ١٩ نفر در هفته گذشته در کل کشور را تکرارکرد: «بیشترین آمار قربانیان مربوط به آذربایجان‌شرقی و تهران است، اصفهان و کرمان هم ازجمله استان‌هایی هستند که بیماری در آنها فعال‌تر از استان‌های دیگر است.»

او در ادامه به دو نکته‌ای که درباره آنفلوآنزا مطرح می‌شود هم پاسخ داد؛ یکی ارتباط تعطیلی مدارس به شیوع آنفلوآنزا و دیگری ورود ویروس از کشورهای همسایه:

«تعطیلی مدارس به آنفلوآنزا ربطی ندارد

و بیشتر کسانی که مبتلا شده‌اند، در سنین مدرسه نیستند. تعطیلی به علت آلودگی هوا بود.» او ادامه داد: «ویروس در کل منطقه و حاشیه مدیترانه به شدت شایع شده، درگیری کشورهای کویت، عمان، قطر و ... از ما هم بیشتر است و شیوع این بیماری ربطی به مسافرت‌ها و انتقال آن از زائران اربعین ندارد.»

تخت خالی به سختی پیدا می‌شود

با بالا رفتن آمار ابتلا به آنفلوآنزا، تخت‌های بیمارستانی هم پرشده و بیماران برای پیدا کردن جای خالی برای بستری به زحمت افتاده‌اند. خانواده «بهار» یکی از این افراد هستند. آنها یکشنبه شب سختی را گذراندند و تا صبح بیمارستان‌های مختلف شهر را برای پیدا کردن تخت برای بستری زیر پا گذاشتند، در نهایت موفق شدند دختر ٣٣ ساله‌شان را در بیمارستانی خصوصی بستری کنند.

شکوفه خواهر بهار درباره دردسرهای پیدا کردن تخت‌ خالی توضیح می‌دهد: «بخش‌های مختلف بیمارستان‌ها پر از بیماران مبتلا به آنفلوآنزاست، ما به بیمارستانی خصوصی مراجعه کردیم، آنها گفتند تخت خالی ندارند. از آن طرف بیمارستان‌های دولتی هم جا نداشتند، گفتند بخش‌های مربوط به بستری بیماران مبتلا به آنفلوآنزا یا شبه‌آنفلوآنزا، پر از این بیماران است.» او می‌گوید براساس اعلام پزشکان، بیماران مبتلا به این بیماری باید در اتاق‌های مجزا و ایزوله نگهداری شوند.همین هم شد تا درنهایت آنها خواهرشان را در بیمارستان خصوصی دیگری بستری کنند.» او به موضوع دیگری هم اشاره می‌کند: «ما به یکی از بیمارستان‌ها شماره‌مان را داده بودیم، چند ساعت بعد، شخصی از طرف وزارت بهداشت تماس گرفت و گفت مسئول پیگیری وضع افراد مبتلا به آنفلوآنزاست، او به شدت پیگیر بود که سرنوشت بیمار ما چه شد و آیا بستری شد یا خیر.» حالا «بهار» در انتظار نتیجه آزمایش آنفلوآنزاست:«همان اول که بیمار بستری می‌شود از او نوار قلب و عکس از ریه می‌گیرند، بعدش هم آزمایش آنفلوآنزا می‌گیرند که اگر مثبت بود، داروی ضدآنفلوآنزا به او بدهند.» او می‌گوید که نشانه‌های این بیماری در خواهرش، با تب بالا و سردرد شدید و حالت تهوع، بود: «سه چهار روزی می‌شود که نشانه‌های این بیماری شروع شده، پیش‌بینی پزشک هم آنفلوآنزا بود.»

شکوفه این را هم می‌گوید که «یکی از رانندگان آمبولانس به ما گفت که در چند روز گذشته بیشتر مأموریت‌هایشان برای انتقال بیماران مبتلا به آنفلوآنزا بوده است.»

داروها سهمیه‌بندی می‌شوند

جواب آزمایش آنفلوآنزای «فراز» هم مثبت بود. او پسری هشت‌ساله است که هفته پیش جواب آزمایشش آمد. مادرش می‌گوید که پسر به‌شدت درگیر این بیماری بوده است.

بیماری او با پادرد و تب شدید شروع شده و دمای بدنش آن‌قدر بالا رفته که شبانه او را به بیمارستان بردند. آزمایش‌ها اما عددهای خوبی را نشان نمی‌داند: «وقتی برای بستری رفتیم، تمام بخش پر از کودکان مبتلا به آنفلوآنزا بود، حتی به ما گفتند که دارو محدود است و شاید نتوانند دوزهای دارو را کامل کنند.»

پسر آنها پنج روز در بیمارستان بستری شد و باید پنج دوز دارو مصرف می‌کرد، پزشک به آنها گفته بود که اگر تعداد بیماران بیشتر شود، شاید درنهایت بتواند سه دوز را به پسرشان بدهد و مابقی دوزها را باید از بازار سیاه یا از کشورهای دیگر تهیه کنند؛ اما مادر می‌گوید که دارو به اندازه کافی بود و دوز دارو در همان بیمارستان تکمیل شد: «ظاهرا به دلیل محدودیت‌ها داروها سهیمه‌بندی شده است.»او می‌گوید که حتی بخش‌های اورژانس بیمارستان‌ها هم پر از بیماران مبتلا به آنفلوآنزاست.

٩٨‌درصد مبتلایان به آنفلوآنزا نیاز به بستری ندارند

حسین عرفانی، رئیس اداره مراقبت مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت، اما از ارایه هرگونه آمار خودداری می‌کند. او می‌گوید که آمار مبتلایان به این بیماری را تنها رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر این وزارتخانه باید اعلام کند تا اختلاف آمار ایجاد نشود و مردم سردرگم نشوند.

او درباره موج شدید مراجعه بیماران به بیمارستان‌ها و پرشدن تخت‌های مراکز درمانی می‌گوید: «حدود ٩٨‌درصد موارد آنفلوآنزا را عفونت تنفسی خفیف تشکیل می‌دهد که واقعا هم نیازی به مراجعه پزشک نیست، فرد می‌تواند با استراحت در منزل و مصرف مایعات، روند بهبودی را طی کند و از طرف دیگر، بیماری را به دیگران منتقل نکند. نیازی نیست که افراد نسبت به ابتلا به این بیماری نگرانی داشته باشند و در فضای مجازی دنبال خبرها بگردند.»

به گفته این مسئول در وزارت بهداشت، ٢ تا ٣‌درصد موارد ابتلا به آنفلوآنزا بیماری شدید تنفسی است، افراد درگیر این مشکل، باید خدمات بیمارستانی بگیرند و حتما بستری شوند، برای درمان این افراد تاکنون هیچ مشکلی از نظر تأمین دارو وجود نداشته و اگر افراد موردی از کمبود دارو دیدند، حتما به وزارت بهداشت اطلاع دهند:

«داروی اختصاصی آنفلوآنزا برای موارد شدید تنفسی که نیاز به بستری دارند، به اندازه کافی تأمین شده است، البته این دارو برای موارد خفیف تجویز نمی‌شود؛ چرا که دارو یک نوع آنتی‌بیوتیک است و ما نمی‌خواهیم همه افراد از آن استفاده کنند، چون توجیه منطقی ندارد و این اقدام غیرکارشناسی است و مقاومت دارویی ایجاد می‌کند.

ما مشکل کمبود دارو نداریم، می‌خواهیم مصرف بهینه و درست داشته باشیم.» او می‌گوید که نگرانی مردم باعث‌ شده است تا ‌درصد زیادی از افرادی که حتی مبتلا به آنفلوآنزا نیستند، از ترس ابتلا به این بیماری به بیمارستان‌ها مراجعه کنند، در حالی‌ که این موضوع تنها منجر به شلوغی بیمارستان‌ها و افزایش مراجعه به آنها می‌شود:«مراجعه مردم به بیمارستان‌ها تنها باعث شلوغی مراکز درمانی نمی‌شود بلکه ممکن است مراجعه‌کننده ویروس آنفلوآنزا را نداشته باشد، اما در همان محیط مبتلا شود. هر کس که سرش درد می‌کند یا پا درد گرفته و تب دارد، مبتلا به این بیماری نشده است.» او در توضیح بیشتر می‌گوید: «‌درصدی از مبتلایان به دلیل ابتلا به بیماری‌های مزمن مثل بیماری‌های تنفسی، کبدی، کلیوی و ضعف در سیستم ایمنی بدن نیاز به مراقبت‌های ویژه دارند و متأسفانه بعضی از آنها هم جان‌شان را از دست می‌دهند.»

او شلوغی بیمارستان‌ها به دلیل مراجعه افراد مبتلا به آنفلوآنزا را تأیید می‌کند اما در عین حال می‌گوید که تنها افراد واجد شرایط بستری می‌شوند.

نگران کمبود واکسن آنفلوآنزا نباشید

این روزها داروخانه‌ها شاهد افزایش مراجعه مردم برای خرید واکسن آنفلوآنزا هستند و در بیشتر مواقع هم در برابر سوال مردم، پاسخ منفی می‌دهند.واکسن آنفلوآنزا در بسیاری از داروخانه‌ها پیدا نمی‌شود.

رئیس اداره مراقبت مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت درباره این اتفاق می‌گوید که در هیچ جای دنیا واکسن آنفلوآنزا همگانی نیست، افراد در معرض خطر، یعنی کودکان زیر ٥ سال، افراد مسن بالای ٦٥ سال، زنان باردار، افراد دچار چاقی مفرط، افرادی که به‌طور مداوم آسپرین مصرف می‌کنند، بیماران تحت درمان با کورتون، افرادی که شیمی‌درمانی یا رادیوتراپی می‌کنند، افرادی که مبتلا به بیماری‌های کبدی، کلیوی و ریوی‌اند، افراد مبتلا به بیماری‌های غدد و متابولیک مثل دیابت و... باید واکسن آنفلوآنزا بزنند، حالا هم دیر نیست:«دو هفته پس از تزریق واکسن، بدن در برابر آنفلوآنزا مقاومت پیدا می‌کند و تا بهار ‌سال آینده هم در بدن می‌ماند، تنها پزشک می‌تواند این دارو را تجویز کند، حتی اگر هم در مراجعه به داروخانه‌ها این دارو پیدا نشد، افراد نگران نباشند، اینها به دلیل برخوردهای هیجانی افراد است. اگر واکسن هم نبود، مشکلی پیش نمی‌آید، کافی است افراد اصول پیشگیری را رعایت کنند و از همه مهم‌تر از دست‌دادن و روبوسی‌کردن خودداری کنند.