
به گزارش گروه خبر خبرگزاری برنا، به نقل از مرکز رسانه قوه قضاییه، حجت الاسلام رئیسی، رئیس قوه قضاییه، در آیین نکوداشت هفته پژوهش در قوه قضاییه حضور یافت.
رییس قوه قضاییه قبل از ایراد سخنرانی در این مراسم، سامانه ایده را در حاشیه برگزاری این مراسم افتتاح کرد.
حجت الاسلام رئیسی پس از افتتاح این سامانه طی سخنانی با اشاره به اهمیت مقوله پژوهش گفت: گزارشات خوبی که هرکدام از عزیزان امروز ارائه دادند، بسیار مفید بود و بخشی که به بیان مشکلات اشاره داشت، انشاءالله در جای خود پیگیری خواهد شد.
وی ادامه داد: بحث پژوهش به عنوان یک ضرورت مهم به شمار میرود و اهمیت آن در تصمیمسازی و تصمیمگیری مجموعه عظیمی مثل قوه قضاییه بر کسی پوشیده نیست. مهمترین ابزار قوه قضاییه علم و دانش است و این علم و دانش برای قاضی مهم است؛ لذا باید این دانش، به روز و به هنگام باشد.
رئیس قوه قضاییه تاکید کرد: قاضی هم در جایگاه موضوع شناسی و هم حکم شناسی است. همچنین در مقام قضا و افتاء، موضوع باید برای مفتی و قاضی جهت صدور فتوا مشخص باشد. مگر ممکن است قاضی حکمی را بدون تبیین کامل موضوع صادر کند؟
وی با بیان اینکه موضوع شناسی امری بسیار مهم در مقام قضا برای قاضی به شمار میرود افزود: برای شناخت احکام موضوعی قاضی در قضاوت همواره باید خود را محتاج دانش بهروز و بههنگام بداند و تصمیمات دستگاه قضایی، گره گشاییها، حل کردن مشکلات و فصلالخطاب بودنها از سوی قاضی، نیازمند اشراف وی به ابعاد علمی موضوع است.
رئیس قوه قضاییه تاکید کرد: شناخت احکام، مقدماتی لازم دارد که باید در حوزه پژوهش آن را آماده کرد. از بخشهایی که بسیار ضرورت دارد تا در دستگاه قضایی تقویت شود، بحث پژوهش است.
حجت الاسلام رییسی ادامه داد: شناخت بزرگان سلف به استناد تحقیقها و پژوهشهایی است که ایشان انجام دادهاند. یعنی اگر کسی از شما بپرسد "شیخ بهایی" کیست، پاسخ خواهید داد که وی را بر مبنای پژوهشهای او میشناسم یا شناخت مرحوم "محقق" یا شناخت مرحوم "شیخ انصاری" و شناخت از سایر علما و دانشمندان از آثار تحقیقی و پژوهشی آنهاست؛ چراکه ما محضر آنها را درک نکردهایم و صرفا سر سفره کلمات بلند و تحقیقات عمیق و انگیزههای ارزشمندشان بودیم.
وی افزود: مسئله پژوهش و تحقیق یک امر بسیار مهم و ضروری است. در دستگاه قضایی زمانی که قاضی موظف است برای رسیدگی به پرونده به قانون مراجعه کند، اگر حل مسئلهای را درقانون نیافت، باید به فتاوای مشهور فقها مراجعه کند. امروز یکی از عزیزان بیان کردند که قضات ما بیش از ده هزار مسئله را به بحث پژوهش ارجاع دادهاند تا پاسخ مسائل و سوالات را از فقه جعفری و اجتهاد تمدن ساز و نگاه مراجع و مجتهدین بیابند.
وی بیان کرد: مبنای این سخن آن است که علیرغم همه تلاشهایی که مرحوم محقق، صاحب جواهر، آقای نجفی، مرحوم آیت الله بروجردی و امثال این بزرگان و علمای سلف انجام دادند، همچنان نیازمند پژوهش درباره مسائل جدید هستیم.
رئیس قوه قضاییه ادامه داد: همه کارهایی که فقهای سلف کردند، یک تفاوت جدی با زمان ما دارد و آن این است که در زمان آنها فقه حکومت نمیکرد؛ اما در زمان ما فقه حکومت میکند و در این زمان سوالات زیادی برای کسانی که میخواهند زندگیشان مبتنی برفقه و آموزه های فقهی و مبتنی بر دین و توصیههای پیشوایان دینی باشد، ایجاد میشود. همچنین سوالات زیادی در رابطه با هنر، اقتصاد، سیاست، فرهنگ و حوزههای مختلف وجود دارد که امروز باید تنها با پژوهش و تحقیق و تلاش فقیهان و پژوهشگران و محققان در حوزههای مختلف پاسخ داده شود.
حجت الاسلام رئیسی گفت: کارهای پژوهشی در دستگاه قضایی امری ضروری است تا بر مبنای آن بتوان مسائل متعدد امروز را با یک نگاه ژرف پاسخ داد.
وی ادامه داد: همچنین نیازمحوری، مسئله یابی و مسئلهمحوری موضوعاتی است که باید در پژوهش به آن توجه شود و افرادی را که اندیشه و خلاقیت و ابتکارات خوبی دارند، باید با نگاه مثبتی نگریست. نگاه نو باید ابتکاری بوده ومبتنی بر مبانی باشد و از مبانی فاصله نگیرد. حرف نو باید بر یک جایگاه محکم استوار و به دنبال گره گشایی و حل مسائل و بر طرف کردن نیازها باشد؛ چرا که این موارد در حوزه پژوهش بسیار مهم است.
رئیس قوه قضاییه گفت: هر چه کار پژوهشی کاربردیتر باشد، نیاز دستگاه را بهتر و برتر مرتفع خواهد کرد. البته مشکلی نیست که برخی از مسائل نظری نیز مورد بحث قرار گیرد؛ لیکن پژوهش هر چه کاربردی تر باشد، میتواند برای دستگاه قضایی و قضات و همکاران ما گرهگشاتر باشد.