«علی تاجرنیا»، فعال سیاسی اصلاحطلب و نماینده اسبق مجلس، در گفتوگو با خبرنگار سیاسی برنا، در ارتباط با «عملکرد شورای نگهبان در تائید صلاحیت نامزدهای مجلس یازدهم» گفت: اگر شرایط برای یک رقابت آزاد و عادلانه وجود داشته باشد از احزاب و گروههای سیاسی انتظار میرود که در انتخابات شرکت کنند اما در مجلس یازدهم، چنین فضایی را شاهد نیستیم. اصلاحطلبان در انتخابات به هر نقطه نظری که مردم داشته باشند تمکین میکنند.
او با اشاره به انتخابات دور دوم مجلس بیان کرد: از انتخابات دوره دوم شوراهای اسلامی میتوان به عنوان آزادانهترین انتخابات یاد کرد که نتیجه آن در تهران و خیلی از شهرهای بزرگ، پیروزی نومحافظهکاران و جریان احمدینژاد بود و یا انتخابات سوم تیر که منجر به پیروزی احمدینژاد در دوره دوم ریاست جمهوری او شد. وقتی آزادانه بودن یا عادلانه بودن انتخابات زیر سئوال رود در این شرایط کل فرایند انتخابات زیر سوال میرود. در انتخابات مجلس یازدهم رد صلاحیتها بیسابقه بود، در بسیاری از شهرستانها نه تنها کاندیداهای مورد نظر اصلاحطلبان حتی چهرههای درجه چندم و افراد مستقل هم رد صلاحیت شده اند.
تاجرنیا ادامه داد: شرایط موجود امکان حضور در انتخابات و ارائه لیست توسط جریان اصلاحطلب را با یک بنبست جدی مواجه کرده است. وقتی یک جریان سیاسی میخواهد وارد انتخابات شود بایستی گزینههایی برای مطرح کردن داشته باشد. در انتخابات گذشته که اصلاحطلبان حضور پیدا کردند نتوانستند برای 290 کرسی کاندیدا معرفی کنند و سعی کردند با حضور برخی از چهرههای مستقل و حتی اصولگرایان معتدل، شرایط را به سمت یک انتخابات رقابتی پیش ببرند اما برای مجلس یازدهم امکان رقابتی شدن انتخابات وجود ندارد و عملا از پیش می توان گفت مجلس آینده، مجلسی متناسب و هم فکر با جریان اصولگرایی است. در انتخابات مجلس یازدهم رقابت بین دو جبهه سیاسی نیست، بلکه درون جبهه اصولگرایان است و هر کدام سعی میکنند پیروز این انتخابات باشند.
تاجرنیا با بیان این جمله که رفتار شورای نگهبان را صادقانه نمی بینم افزود: عدم رفتار صادقانه از مشکلاتی است که در شورای نگهبان وجود دارد. بیان اینکه 90 نماینده در مجلس ردصلاحیت شدند آن هم به دلایل مختلف، این تحریف افکار عمومی است زیرا باید دلایل عدم صلاحیتها، مشخص شود. بخش عمده رد صلاحیت ها به دلیل بندهای 1 و 2 و 3 است ولی اینها تفکیک و اعلام نمیشود به این دلیل که افکار عمومی تصور کند، بخش عمدهای از اینها اقتصادی است.
او در ارتباط با سایر فسادهایی که برای رد صلاحیتها مطرح میشود، گفت: قانونگذار استعلام از مراجع چهارگانه را مطرح کرده اینکه کسی پرونده تخلف مالی داشته باشد یا هر موضوع دیگری این دلیل بر رد صلاحیت نیست و بایستی مدارک مستند و محکمه پسند، طبق قانون و به تشخیص دادگاه ارائه شود، حتی محکومیت افراد منجر به ردصلاحیتشان نمیشود مگر اینکه محکومیت، موثر باشد. اینها همه در قانون پیشنهاد شده اما مسلم است که شورای نگهبان تمکین به قانون نمیکند. شورای نگهبان در ادوار مختلف تمکین به سلایق خود دارد. زمانیکه مراجع چهارگانه در مورد فردی هیچ سابقهای را اعلام نمیکنند فرد خود به خود تأیید است حتی در مواردی که مراجع چهارگانه سابقهای از فرد اعلام کنند و این سابقه منجر به محروم شدن طرف از حقوق اجتماعی نشود باز هم با چنین مواردی نمیتوانیم فرد را ردصلاحیت کنیم مگر اینکه در دادگاه صالحه، حکم محکومیتش داده شود.
فعال سیاسی اصلاحطلب گفت: در انتخابات دوره دوم شوراها، تقریبا هیئت اجرایی و نظارت از یک جریان سیاسی بودند و تا حدودی زمینه انتخابات دوره پنجم هم شکل گرفت. در انتخابات دوره دوم که بنده رئیس هیئت نظارت بر انتخابات بودم و وزارت کشور دولت اصلاحات برگزار کننده بود، میتوانم ادعا کنم که یک نفر از جریان اصولگرایان به دلیل اعتقادات خودش و اعتقادات سیاسیاش، ردصلاحیت نشد اما در مجلس یازدهم بخش عمدهای از ردصلاحیتها به دلیل عدم اعتقاد و التزام به اسلام، قانون اساسی و ولایت فقیه و بحثهایی شبیه به این است.
نماینده اسبق مجلس افزود: روح انتخابات در انتخابات مجلس یازدهم، وجود ندارد و این در دراز مدت ضربه به حیثیت جمهوریت و دموکراتیک بودن نظام جمهوری اسلامی است و در آینده کسانی باید پاسخگو باشند که شرایط را به گونهای جلو بردند که ما از یک انتخابات عادلانه، فاصله بگیریم.
تاجرنیا با بیان این جمله که «قانون شفاف است و بندهای آن بخش عمدهاش کاملا مشخص شده است» گفت: ثبت احوال، مجموعه نیروی انتظامی، دادگستری و مجموعه اطلاعاتی مشخصا میتوانند، بگویند افراد به دلیل فلان سابقه مشمول فلان ماده میشوند ولی باز هم تشخیص با هیئتهای اجرایی و نظارت است و حتی آنها رأسا نمیتوانند ردصلاحیت کنند. زمانی که این مراجع چهارگانه هیچگونه سابقهای برای افراد ذکر نکنند شورای نگهبان، هیئتهای اجرایی و نظارت نمیتوانند فرد را ردصلاحیت کنند.
او در ارتباط با اینکه «چرا دلایل رد صلاحیت ها اعلام نمیشود» گفت: اگر شورای نگهبان دلایل رد صلاحیتها را اعلام نمیکند چون احتمالا میداند دلایلش محکمهپسند نیست. جریانهایی که همراه و هماهنگ با مجموعه شورای نگهبان و جریان تندرو هستند و با مجموعه دیدگاه رسمی درون جریان حاکم موافقند، میتوانند در مقاطع مختلف آزادانه در قالب گزارشها و ویدئوهای مختلف درباره افراد و اشخاص، خصوصیترین مسائل آنها را مطرح میکنند اما اگر فردی با شورای نگهبان یا با مجموعه دیدگاه رسمی درون این جریان مخالف باشد، مباحثش هم علنی و بیرونی میشود و آبرویش را میبرند.
این نماینده اسبق مجلس در همین خصوص ادامه داد: شورای نگهبان چون میداند باید در آینده پاسخگو باشد که طبق کدام محکومیت قانونی رد صلاحیت کرده، دلایل را اعلام نمیکند. البته ممکن است بخشی از آنها به این دلیل باشد که افراد خودشان نخواهند که مسائل آنها علنی شود.
تاجرنیا در پایان گفت: متأسفانه فضای عمومی جامعه در کشور ما و ترویج شایعات و دامن زدن به مسائل خصوصی افراد هم بخش عمدهای از این مسئله است که باعث میشود خیلی از مسائل طرح و عنوان نشود. در هر صورت رفتار شورای نگهبان بیشتر از اینکه عمل کردن به مرقانون باشد به نوعی یک رفتار سلیقهای است و عملا انتخابات از حالت آزاد و یک مرحلهای بودن به یک انتخابات، کاملا بسته و دو مرحلهای تبدیل شده است.